سخنان اخیر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ، که در آن اعلام کرد «با حقوق ۲۰ یا ۲۵ میلیون تومان در تهران نمیتوان زندگی کرد»، زنگ خطر جدیدی برای وضعیت معیشتی مردم به صدا درآورد. در شرایطی که دستمزد کارگران و کارمندان در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته، گرانیهای بیوقفه و تورم سرسامآور نشان میدهد که این افزایش حقوقها حتی قادر به پوشش هزینههای ابتدایی زندگی در تهران و دیگر کلانشهرها نیست.
ترکیب فقر، گرانی و ناتوانی در تأمین نیازهای اساسی، در حال حاضر به بحرانی همهجانبه در ایران تبدیل شده است. از افزایش سرسامآور قیمتها در بخشهای مختلف، از مواد غذایی گرفته تا پوشاک و خدمات بهداشتی، تا کاهش شدید قدرت خرید خانوارها، همه نشان از یک بحران اقتصادی و اجتماعی بیسابقه دارد که سلامت و معیشت مردم را به طور جدی تهدید میکند. اگر این روند ادامه یابد، ایران به سوی یک بحران بیپایان اقتصادی و اجتماعی گام برخواهد داشت.
تصمیم ترامپ برای خروج مجدد از توافق اقلیمی پاریس پس از بازگشت به کاخ سفید، شوک بزرگی به تلاشهای جهانی برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی وارد میکند. صدرالدین علیپور، دکترای محیط زیست، با تحلیل تأثیرات تصمیمات ترامپ بر سیاستهای محیط زیستی و جهانی، بر لزوم توجه به چالشهای اقلیمی و حرکت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر تأکید دارد. علیپور معتقد است با وجود حمایتهای مالی و حقوقی از صنایع نفت و گاز، روند جهانی به سمت انرژیهای پاک و تجدیدپذیر ادامه خواهد یافت و این حرکت را به یک ضرورت جهانی تبدیل میکند.
رکنا، اعظم درویش خضری، معاون امور بانوان مرکز مشاوره ایرانیان خارج از کشور و کارآفرین، در گفتوگو با خبرنگار رکنا، از چالشهای جدی پیشروی جوانان ایرانی سخن گفت؛ از اشتباهات زیرساختی و فرهنگ کار نادرست گرفته تا گرایش روزافزون به مشاغل دلالی و واسطهگری. او تأکید کرد که عدم ارائه آموزشهای مهارتی و محدودیتهای فضای مجازی، بهویژه فیلترینگ، مانعی بزرگ برای شکوفایی استعدادها و ایجاد فرصتهای کارآفرینی شده است.
دکتر مصطفی قانعی به رکنا گفت: قبلاً ۹۰ درصد بیماریهایی که مجاری هوایی ریه را مسدود میکردند، به دلیل سیگار بودهاند و تنها ۱۰ درصد به علل دیگر مانند شغل و آلودگیهای محیطی تعلق داشت. اما حالا آمار نشان میدهد که ۵۰ درصد علل انسدادی ریه به آلودگی هوا مربوط میشود، و بقیه آن به مشکلات زیستمحیطی و شغلی مرتبط است. این آمار نشاندهنده این است که سهم تاثیر آلودگی هوا بر ریهها روز به روز بزرگتر میشود.
رکنا، قرارداد آبی که در سال ۱۳۵۱ بین ایران و افغانستان به امضاء رسید، تأکید کرده است که طبق این قرارداد، ایران باید سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب آب از افغانستان دریافت کند، اما این مقدار در عمل بهطور کامل تأمین نمیشود.
فریده ذاکری در گفتگو با رکنا هشدار میدهد که بحران بیکاری در میان جوانان تحصیلکرده به حد انفجار رسیده است. با وجود رشد چشمگیر دانشگاهها، تنها 49 درصد از فارغالتحصیلان میتوانند شغلی پیدا کنند. در شرایطی که هیچ حمایتی از سوی خانوادهها برای ورود به بازار کار وجود ندارد و کارگران خارجی جایگزین جوانان ایرانی شدهاند، این وضعیت میتواند آینده کشور را به یک بحران اجتماعی و سیاسی تبدیل کند.
در حالی که جهان به سرعت به سمت تحول دیجیتال و استفاده گسترده از هوش مصنوعی پیش میرود، ایران هنوز در مقابل این انقلاب فناوری به خواب رفته است. این تأخیر نه تنها فرصتهای اقتصادی را از دست میدهد، بلکه ممکن است کشور را با بحرانهای اجتماعی، نابرابریهای فزاینده و حتی فروپاشی سیستمهای خدماتی مواجه کند.
سخنگوی صنعت آب کشور هشدار داد که سدهای تهران تا پایان دی ماه تنها ۱۷ درصد از ظرفیت خود را پر کردهاند، و این وضعیت بحرانی بهویژه برای جمعیت ۱۴ میلیونی تهران میتواند به بحرانهای جدی در تأمین آب شرب و کشاورزی منجر شود. بارندگیها ۴۵ درصد کاهش یافته و ورودی آب به سدها نیز ۲۹ درصد کمتر از میانگین پنجساله است؛ شرایطی که تنها با اقدامات فوری قابل کنترل خواهد بود.
رکنا، آلودگی هوا سالانه جان ۳۰ هزار و ۶۹۲ ایرانی را میگیرد و در حالی که آمار مرگ و میر ناشی از آن در حال افزایش است، مسئولین همچنان در مدیریت بحران کمکاری میکنند. این آلودگی نه تنها یک تهدید زیستمحیطی، بلکه یک معضل بهداشتی و اقتصادی است که باید هرچه سریعتر در دستور کار قرار گیرد.