دکتر مهدی زارع، استاد تمام زمینشناسی، به رکنا میگوید: «با وجود تصویب قانون جامع مدیریت بحران در سال ۱۳۹۸، ایران همچنان در پیشگیری و مقابله با حوادث طبیعی و انسانی ضعفهای جدی دارد؛ نبود اقتدار عملیاتی، آموزش ناکافی و موازیکاری نهادها باعث شده مدیریت بحران در عمل بیشتر واکنشی و کمتر پایدار و پیشگیرانه باشد.»
معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از کشف پیکر خانم طاهره حاصلی، بانوی کوهنوردی که بهصورت انفرادی عازم صعود به قله دماوند شده بود، در ارتفاع ۴۶۰۰ متری جبهه جنوبی این قله خبر داد.
رکنا، آبادان و خرمشهر روی گورستانی از نخل ایستادهاند؛ جایی که قطع آب و پیشروی شوری، طی سه دهه بیش از چهار میلیون اصله نخل را به کام مرگ کشانده و آخرین شاهرگ حیاتی منطقه، رودخانه بهمنشیر، زیر فشار سیاستهای آبی غلط و سدسازیهای پرهزینه، نفسهای آخر را میکشد.
رکنا، طرحی که قرار بود حامی معیشت باشد، حالا به کابوس اصناف خرد تبدیل شده است. مغازهداران میگویند دولت با وعده تسویه ۴۸ ساعته، کالای اساسی را از جیب آنها به مردم میدهد، اما پولش ماهها برنمیگردد؛ نتیجه، قفسههای خالی، چکهای برگشتی و حذف تدریجی سوپرمارکتهای محلی از چرخه توزیع.
رکنا ؛ ساعاتی دیگر اولین شاخه از سامانه بارشی بسیار قدرتمند وارد بوشهر میشود و تا پایان شب گسترده خواهد شد. جنوب فارس، هرمزگان و کرمان در معرض بارش رگباری و سیلابهای خطرناک هستند و این تازه آغاز ماجراست؛ چهارشنبه تقریباً تمام کشور زیر بارشهای سنگین خواهد رفت.
رکنا، در حالی که بسیاری از مناطق کشور با تنش آبی دستوپنجه نرم میکنند، پیشبینیها از وقوع بارشهای کمسابقه و بعضاً سیلآسا در هفته جاری خبر میدهد؛ بهطوری که در برخی حوضههای آبریز و استانها، مجموع بارشها میتواند به ۲۰۰ میلیمتر برسد و خطر طغیان رودخانهها و آبگرفتگی را افزایش دهد.
رکنا، دادههای رسمی نشان میدهد دیابت در ایران از میانگین جهانی فراتر رفته و به یکی از جدیترین چالشهای سلامت عمومی کشور تبدیل شده است. ۱۴٫۲ درصد از بزرگسالان ایرانی مبتلا به دیابت هستند؛ رقمی معادل بیش از ۷٫۵ میلیون نفر بالای ۲۵ سال. در کنار آن، بیش از ۹ میلیون نفر در مرحله پیشدیابت قرار دارند و هر سال حدود ۵۰۰ هزار مورد جدید به جمعیت بیماران افزوده میشود. این اعداد بیانگر جمعیتی بیش از ۲۰ میلیون نفر است که یا با دیابت زندگی میکنند یا در آستانه ابتلا قرار دارند.
رکنا، سه آببند خاکی در مسیر رودخانههای ورودی به دریاچه ارومیه، امروز بیش از آنکه صرفاً سازهای ساده باشند، به گلوگاههای حیاتی آب بدل شدهاند؛ سازههایی که با انسداد جریان رودخانهها، صدها میلیون مترمکعب آب را از دریاچه دور کرده و شوری، مرگ زیستبوم و طوفانهای نمکی را به دنبال داشتهاند. بررسیهای میدانی و دادههای مستند نشان میدهد که انسداد این انهار، تنها با یک اقدام ساده، ۱.۲ میلیارد مترمکعب از جریان طبیعی آب در سالهای اخیر کاسته است؛ اختلافی که در مقایسه با سالهایی که هیچ پروژه عمرانی جدیدی اجرا نشده بود، بیش از سه برابر کاهش ورودی آب را رقم زده است.
چند قطره باران کافی است تا رسانهها فریاد بزنند: «دریاچه ارومیه جان گرفت!» اما حقیقت تلختر از این خوشبینیهای زودگذر است؛ دریاچهای که روزگاری ۱۰ ماه سال را با آب زندگی میکرد، امروز تنها چند هفته آب دارد و روند خشک شدن آن هر سال شتاب بیشتری میگیرد. اگر اقدام جدی نشود، چند سال دیگر ارومیه فقط خاطرهای غمانگیز در گزارشها خواهد بود.
رکنا، آمارهای رسمی از اول مهر تا ۲۱ آذر ۱۴۰۴ نشان میدهد ایران همچنان در وضعیت هشداردهنده خشکسالی قرار دارد؛ سیستانوبلوچستان با ۹۷ درصد، هرمزگان با ۹۶ درصد و کرمان با ۹۰ درصد کاهش بارش مواجهاند. حتی پایتخت و استانهای مرکزی نیز در لیست بحران قرمز قرار دارند و بارشهای پراکنده اخیر نمیتواند کسری منابع آبی را جبران کند. ایران در حال تجربه یکی از شدیدترین کاهشهای بارش در تاریخ مدرن خود است.