با گذشت ۲۲ روز از آغاز آتشسوزی در جنگلهای هیرکانی منطقه الیت، شعلهها همچنان بهطور کامل مهار نشده و نیروهای زمینی و هوایی در حال تلاش برای کنترل آن هستند.
هومان خاکپور کارشناس منابع طبیعی در گفت و گو با رکنا بیان کرد: طبق قوانین موجود، واگذاری اراضی جنگلی ممنوع است. بنابراین اگر فرد یا گروهی بخواهد زمینی را در جنگل تصرف کند، ابتدا باید پوشش جنگلی آن را از بین ببرد. یکی از «موثرترین» روشهایی که متأسفانه برخی افراد سودجو به کار میگیرند، ایجاد آتشسوزی است. یکی از مأموریتهای مهم و رسمی سازمان جنگلها، احیای مناطق خسارتدیده است؛ چه خسارت ناشی از آتشسوزی باشد و چه هر عامل دیگری که پوشش گیاهی منطقه را تخریب کرده باشد.
رکنا، در حالی که آلودگی هوا نفس کلانشهرها را بریده و اجرای قانون هوای پاک همچنان با عقبماندگیهای جدی مواجه است، احمد طاهری، مدیر مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، از وجود حدود ۲۴ میلیون وسیله نقلیه فرسوده در کشور و جهش کمسابقه اسقاط از کمتر از ۱۰ هزار دستگاه در سال ۱۳۹۹ به ۳۵۰ هزار دستگاه در سال ۱۴۰۳ خبر داد؛ آماری که به گفته او نشان میدهد بدون یک برنامه گسترده برای نوسازی ناوگان، بحران آلودگی هوا مهار نخواهد شد.
«خط ملی اعتیاد»، تنها شماره تلفن کشوری برای ارائه مشاوره اورژانسی به معتادان و خانوادههایشان، از ۱۵ شهریور بهطور ناگهانی تعطیل شد. این توقف، دسترسی بیش از ۱۰ میلیون نفر به راهنمایی و حمایت فوری را قطع کرده و اضطراب و فشار روانی خانوادهها و خود معتادان را بهشدت افزایش داده است، در حالی که وعدههای مسئولان برای بازگشایی خط پس از دو ماه هنوز بینتیجه مانده است.
حسن خزائیپول، فعال اجتماعی حاضر در منطقه الیت، با اشاره به بیستمین روز آتشسوزی جنگلهای هیرکانی میگوید که با وجود ورود یگانهای حفاظتی، نیروهای مسلح، هلالاحمر و بیش از ۵۰ گروه داوطلب مردمی از سراسر کشور، آتش هنوز مهار نشده و همچنان در حال گسترش است. او تأکید میکند که دود غلیظ و شرایط سخت جوی مانع فرود بالگردها شده و در صورت ادامه این وضعیت، احتمال سرایت آتش به روستاهای اطراف و حتی تخلیه منازل در الیت دور از انتظار نیست؛ حادثهای که به گفته او، میراث ۴۰ میلیون ساله هیرکانی را با تهدیدی جدی روبهرو کرده است.
رکنا، هیرکانی، جنگل ۵۰ میلیونساله ایران، یک ماه است زیر شعلههای بیرحم میسوزد. آتش هر بار خاموش میشود، اما باد دوباره جانش میدهد و درختان، یکییکی فرو میافتند؛ نه فقط تنهها، بلکه بخشی از تاریخ و حافظه یک سرزمین که دارد خاکستر میشود. امدادگران خسته نمیشوند، اما آتش بیوقفه میتازد و جنگل هنوز زنده میجنگد.
هیرکانی در آتش؛ یک ماه سوختن و هنوز راهحل قطعی در دست نیست.جنگلهای هیرکانی در بخش الیت یک ماه است بیوقفه میسوزند و عملیات زمینی و هوایی هنوز نتوانسته آتش را مهار کند. صخرهها، شیبهای ۸۰ درصدی و دید محدود خلبانان باعث شده مهار آتش به کندترین شکل ممکن پیش برود و درخواست کمک خارجی نیز نگرانیها را کم نکرده است. این حریق به آزمونی جدی برای توان مدیریت بحران کشور تبدیل شده است.
رکنا، ایران در مجامع بینالمللی محیط زیست از حقوق بنیادین خود محروم مانده است؛ تحریمها و زور کشورهای توسعهیافته باعث شده حتی وقتی اقدامات بزرگی مثل حذف فلر و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر انجام میشود، مردم اثر ملموس آن را نبینند. رئیس مرکز امور بینالملل سازمان حفاظت محیط زیست میگوید: «حضور ما در جلسات جهانی حیاتی است، چون هر غیبت میتواند یک حق مسلم کشور را از بین ببرد.»
اجرای شب گذشته نمایش «کازابلانکا» در تهران با حادثه همراه شد؛ جایی که گروه اجرایی با قطع فوری نمایش برای رسیدگی به وضعیت بحرانی یک تماشاگر، نمونهای از حرفهایگری و انسانیت را رقم زدند؛ اقدامی که جعفر گودرزی، رئیس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران، آن را «لحظهشرافت صحنه» توصیف کرد.
مدیر منابع طبیعی مازندران – منطقه نوشهر با تشریح جزئیات دو آتشسوزی اخیر در جنگلهای هیرکانی اعلام کرد که برخلاف برخی شایعات، هیچگونه حریق یکماهه در این عرصهها رخ نداده و عملیات مهار در حادثه نخست بهطور کامل انجام شده است. وی با تأکید بر صعبالعبور بودن منطقه جدیدِ درگیر آتش و خطرات ناشی از دود و شیب بسیار زیاد، گفت تنها نیروهای متخصص امکان حضور ایمن در محل را دارند و مردم نباید بهصورت خودجوش وارد منطقه شوند، زیرا تمامی تجهیزات و نیروهای لازم در محل مستقر است.