مواد غذایی مفید و مضر برای خواب خوب + اینفوگرافی

به گزارش رکنا ، در حین خواب، سلول‌های بدن و مغز هر دو ترمیم می شود و این احیا و بازسازی موجب می شود تا روز بعد سرحال و هوشیار از خواب بیدار شوید. کمبود خواب موجب افزایش میزان قندخون و در نتیجه افزایش فشارخون و ایجادافسردگی می شود.

افزون بر این بی خوابی فرد را در معرض خطر ابتلا به دیابت وآسیب دیدگی مغز قرار می دهد. بی خوابی موجب ایجاد تغییراتی در میزان هورمون تیروئید و هورمون های استرس می شود که این تغییرات روی حافظه سیستم دفاعی بدن، قلب و متابولیسم بدن اثر می گذارد. خواب منظم روی جذب غذاها تاثیر مستقیمی‌ دارد و از طرف دیگر، تغذیه خوب هم می ‌تواند باعث خواب راحت شود.به طور کلی شب‌، زمان استراحت، بازسازی و رشد بدن است و هورمون رشد به نام سوماتوتروپین ترشح می ‌شود که باعث رشد و ترمیم، بازسازی و تعویض سلول‌ های از دست رفته و آسیب‌ دیده می ‌شود. البته با استفاده از همان انرژی که در طول روز، از طریق سوخت ‌و ساز چربی ‌ها و کربوهیدرات ‌ها به دست آمده است.

یکی از کلیدی ترین عوامل در داشتن یک خواب با کیفیت، طبیعی بودن ریتم شبانه روزی هورمون کورتیزول می باشد. کورتیزول هورمونی است که از غدد فوق کلیه در بدن ترشح می شود و بسیاری از عملکرد های بدن را تنظیم می کند و یکی از مهم ترین تعیین کننده های وضعیت خواب در فرد می باشد. چرا که کورتیزول در بدن بصورت دوره ای ترشح می شود و بالاترین سطح آن درخون در زمان صبح و کمترین میزان آن در شب می باشد و تغییر در سطح خونی آن در شب، کیفیت خواب را تحت تاثیر قرار می دهد و صرف نظر از اینکه فرد چند ساعت خوابیده است، با احساس خستگی از خواب بیدار می شود. بنابراین راهکار کلیدی برای داشتن خواب بهتر، تنظیم شدن سطح کورتیزول خون در طول شبانه روز می باشد.

سطح کورتیزول به راحتی تحت تاثیر غذاهایی که درطول روز استفاده می کنیم قرار می گیرد. به عنوان مثال غذاهایی با شاخصگلیسمی بالا مانند قندها ، شیرینی جات و غلات تصفیه شده باعث افزایش سطح کورتیزول خون می شوند و تا 55 ساعت پس از صرف این مواد غذایی نیز سطح کورتیزول به حالت طبیعی باز نمی گردد. همچنین فردی که روز خود را با یک صبحانه با شکر بالا و شیرینی جات آغاز می کند؛ سطح کورتیزول از میزان طبیعی به میزان زیادی افزایش می یابد و و در تمام طول روز نیز بالا باقی می ماند.

بنابراین بعنوان اولین قدم در دستیابی به یک خواب کافی و باکیفیت کاهش مصرف مواد غذایی با قند ساده مانند شکر، شیرینی جات و افزایش مواد غذایی با قند کمتر مانند تخم مرغ، سبزیجات و گوشت و مرغ و ماهی باعث کاهش سطح کورتیزول و بهبود وضعیت خواب خواهد شد. همچنین مصرف دیرهنگام و یا پرحجم شام، مصرف قهوه- نوشابه های سیاه رنگ- چای- شکلات کاکائویی، تلخ و سایر مواد کاکائو دار- فلفل سبز- پیاز - دسرهای خیلی چرب و خیلی شیرین- سس های پرچرب- تنباکو باعث اختلال در روند خواب می شوند و باید مصرف آنها در فردی که اختلال خواب دارد کاهش و یا تنها در طول روز مصرف شوند.

ده ماده غذایی که نباید قبل از خواب خورد

خیلی چیزها هست که ممکن است باعث ایجاد اختلال در خواب شما شود؛ پس دیگر با تصمیمات اشتباهی که برای شامتان می‌گیرید، اوضاع خوابتان را بدتر نکنید.

همه دوست دارند که قبل از خواب چیزی بخورند اما اینکه تصمیم بگیرید چه بخورید، تاثیر قابل‌توجهی بر خوابتان دارد. بااینکه خوردن بعضی غذاها کمک می‌کند راحت‌تر بخوابید، خیلی از غذاها (مثل غذاهای چرب) می‌تواند به کلی خوابتان را بر هم بزند.

اگر می‌خواهید شب‌ها با آرامش کامل بخوابید، از خوردن این ۱۰ ماده‌غذایی قبل از خواب خودداری کنید:

۱. بستنی:

شاید خوردن یک کاسه بستنی قبل از خواب به نظرتان آرامش‌بخش بیاید اما خاصیت آرامش‌بخشی آن محدودیت دارد!

بستنی سرشار از چربی است و مطمئناً نمی‌توانید قبل از خواب چیزی از آن چربی‌ها را بسوزانید و همه آن قندها قبل از اینکه بخوابید، بدنتان را سرشار از انرژی می‌کنند و به این ترتیب پیام متناقضی به بدنتان می‌فرستید. از این گذشته، این قندها در بدن ذخیره شده و به چربی تبدیل می‌شوند. همچنین محققان دریافته‌اند که خوردن موادغذایی با قند بالا قبل از خواب، موجب کابوس می‌شود. بنابراین بااینکه مزه آن به نظرتان آرامش‌بخش می‌رسد، اما خوردن آن قبل از خواب نتیجه جالبی برایتان به دنبال نخواهد داشت.

۲. کرفس:

شاید دیدن کرفس در این لیست متعجبتان کند اما یک دلیل ساده برای آن وجود دارد: کرفس یک ادرارآور طبیعی است. این یعنی باعث می‌شود برای رفتن به دستشویی از خواب بیدارتان کند. ادرارآورها به این دلیل میزان ادرار را بالا می‌برند که آب وارد بدنتان می‌کنند. بنابراین اگر قبل از خواب مقدار زیادی کرفس بخورید، خواب چندان راحتی نخواهید داشت. سبزیجات ازجمله موادغذایی بسیار مغذی برای بدنتام هستند اما از خوردن بعضی از آنها مثل کرفس قبل از خواب خودداری کنید.

۳. پاستا:

پاستا ازجمله غذاهایی است که درست کردن آن بسیار راحت است و به همین دلیل وقتی شب از سر کار خسته به خانه می‌آیید، یکی از گزینه‌هایی است که می‌تواند سریع شکمتان را سیر کند.

پاستا کربوهیدرات خالص است و اگر بخواهید بلافاصله بعد از خوردن آن به رختخواب بروید، همه آن به چربی تبدیل خواهد شد. از این گذشته، چیزهایی که به آن اضافه می‌شود مثل روغن، پنیر، خامه و سس گوجه‌فرنگی، به انباشته شدن این چربی‌ها اضافه خواهد شد. پاستای گوشت هم شاخص گلیسمی بالایی دارد و این یعنی قند خونتان را تحریک کرده، خوابتان را به تعویق می‌اندازد و ممکن است شب بیدار نگهتان دارد.

۴. پیتزا:

اگر می‌خواهید قبل از خواب به شکمتان یک تمرین حسابی بدهید، یک پیتزای چرب و نمکی بخورید. معده شما، درست مثل سایر اعضای بدنتان، نیاز به استراحت دارد اما پیتزا به هیچ عنوان غذای سبکی محسوب نمی‌شود. با خوردن آن معده‌تان حسابی مشغول می‌شود.

لایه سس گوجه‌فرنگی خاصیت اسیدی بالایی دارد که این هم محرک دیگری برای رفلکس اسید معده است اما به طور کلی، رویه‌های پرچرب پیتزاها ــ بخصوص گوشت‌ و پنیر ــ به اندازه کافی ضربان قلب شما را بالا خواهند برد. مطمئناً دوست ندارید شب بخاطر تپش قلب از خواب بیدار شوید. اگر هم واقعاً دوست دارید در این ساعت از شبانه‌روز پیتزا بخورید، بهتر است پیتزایی با رویه سبک‌تر انتخاب کنید. احتمالاً فکر می‌کنید با خوردن یک تکه پیتزا هیچ مشکلی برایتان به وجود نمی‌آید، اما آیا واقعاً با یک تکه می‌توانید سیر شوید و دست از خوردن بکشید؟

۵. آب نبات:

اگر کابوس دیوی در کمد دیواری یا زیر تخت خوابتان را برهم می‌زند، پس بهتر است خوردن شیرینی جات قبل از خواب را کنار بگذارید.

یکی از ساده‌ترین ــ و بدترین ــ چیزی که ممکن است خواب خوشتان را بر هم بزند، کابوس‌هایی است که خیلی واقعی به نظر می‌رسند. در یک بررسی جدید مشخص شد، ۷ نفر از هر ۱۰ نفر از کسانیکه قبل از خواب موادغذایی ناسالم مثل آب‌نبات می‌خوردند، بیشتر دچار کابوس می‌شدند. فرضیه پشت این تحقیقات این است که میزان بالای قند، امواج مغزی کابوس‌‌مانند و ترسناک ایجاد می‌کند. پس اگر می‌خواهید شب‌ها راحت بخوابید، از خوردن آب‌نبات و تنقلات مشابه قبل از خواب خودداری کنید.

۶. سیریال (غلات صبحانه):

خیلی‌ها دوست دارند درست قبل از خواب یک کاسه سیریال به همراه شیر بخورند اما بهتر است مراقب باشید چه نوعی از آن را انتخاب می‌کنید.

سیریال‌ها معمولاً میزان بالایی قند تصفیه‌شده در خود دارند و سرشار از کربوهیدرات هستند. اینها باعث بالا رفتن قندخون شده که باعث می‌شود بدنتان دیگر به حالت آرامش قبل از خواب نرسد.

به جای مصرف سیریال‌های پرقند، سیریال‌های سالم‌تری انتخاب کنید. آنها که از غلات کامل و قند بسیار پایین درست شده‌اند، انتخاب بهترین برای قبل از خواب هستند.

۷. سیر:

اگر کنار کسی می‌خوابید، بهتر است از خوردن سیر قبل از خواب خودداری کنید اما به دلایل دیگری هم به جز بوی بد دهان باید از خوردن آن اجتناب کنید، سیر یکی از سبزیجات گرم است اگر با غذاهای پرادویه و تند همراه شود، خواصی دارد که می‌تواند موجب بالا رفتن ضربان قلب شود.

همچنین در خیلی افراد با عارضه جانبی معده‌درد همراه است، بنابراین اگر معده ضعیفی دارید یا در معرض رفلکس اسید معده هستید، بهتر است به کلی از خوردن آن قبل از خواب منصرف شوید.

۸. شکلات تلخ:

کیست که دوست نداشته باشد قبل از خواب یک تکه شکلات بخورد تا با گرمایی که در بدنش ایجاد می‌کند آرامش پیدا کند؟ متاسفانه اگر می‌خواهید خوابی خوب و باکیفیت داشته باشید، شکلات تلخ یکی از آن موادغذایی است که باید از خوردن آن قبل از خواب اجتناب کنید.

شکلات تلخ منبع خوبی از کافئین است که باعث بیدار نگه داشتن شما می‌شود. تقریباً همه شکلات‌ها مقداری کافئین در خود دارند و بیشتر از آن شکلات سرشار از محرک‌هایی مثل تئوبرومین است که ضربان قلب را بالا می‌برد.

تنها شکلات سفید است که حاوی این محرک نیست و محتوای کافئین آن هم پایین است و می‌توانید با خیال راحت قبل از خواب مصرف کنید.

۹. الکل:

یک باور کلی وجود دارد که نوشیدن مقدار مشخصی نوشیدنی الکلی قبل از خواب شما را به خوابی عمیق می‌اندازد اما این باور چندان صحیح نیست. بااینکه الکل به خوابیدن شما کمک می‌کند اما استراحتی کامل و باکیفیت برایتان به همراه نخواهد داشت.

درواقع الکل در عملکرد خواب برای تجدید قوا اختلال ایجاد می‌کند و معمولاً بعد از مصرف آن خوابتان بسیار سبک بوده و حتی چندین بار در طول شب بیدار خواهید شد، از اینها گذشته، کسانیکه به طور منظم برای خوابیدن از نوشیدنی الکلی کمک می‌گیرند، به آن وابستگی و اعتیاد پیدا می‌کنند.

۱۰. گوشت قرمز:

یکی از ایرادهای بزرگ گوشت قرمز این است که سرشار از پروتئین و چربی است که بدنتان را برای ساعاتی طولانی بعد از مصرف، پرکار نگه می‌دارد. برای اینکه بتوانید به خواب عمیق‌تری بروید، همه اعضای بدنتان باید در آرامش باشند. البته منظورمان این نیست که به کلی مصرف گوشت را کنار بگذارید، زیرا این ماده‌غذایی سرشار از آهن و تریپتوفان است که به خواب شما کمک می‌کند. فقط نباید آن را درست قبل از خواب مصرف کنید تا در طول شب بدنتان مشغول هضم و گوارش آن نباشد.

مواد غذایی که باعث بهبود اختلال خواب می شوند شامل:

شاتوت و توت فرنگی، آلبالو

شکل تازه و یا آبمیوه این میوه‌ها منبعی طبیعی و سرشار از ماده ملاتونین به شمار می‌رود. ملاتونین همان هورمون خواب در بدن است که باعث تحریک خواب می شود بهترین زمان مصرف این میوه‌ها هم یک ساعت قبل از خواب است.

موز

ماهیچه‌های بدن برای استراحت و بازسازی به مقادیر زیادی پتاسیم و منیزیم احتیاج دارند و موز نیز میوه‌ای سرشار از این دو ماده معدنی است. همچنین میل کردن موز باعث ترشح هورمون تریپتوفان در بدن می‌شود که اثر آرام‌بخش برای مغز دارد.

غلات سبوس‌دار و نان تست

منابع غذایی سرشار از کربوهیدرات نیز باعث ترشح هورمون تریپتوفان و سروتونین در بدن می‌شود که هر دوی این هورمون‌ها در ایجاد احساس آرامش برای مغز سهم بسزایی دارند.

غلات سبوس‌دار جزو کربوهیدرات‌های پیچیده‌ای محسوب می‌شوند که ارزش غذایی به مراتب بالاتری نسبت به غلات تصفیه‌شده دارند. نان‌های سبوس‌داری مانند نان سنگک، ماکارونی و برنج‌های قهوه‌ای همگی جزو غلات کامل طبقه‌بندی می‌شوند.

تریپتوفان موجود در این غلات عاملی برای افزایش کیفیت خواب است. اگر بتوانید مقدار مشخصی از غلات کامل را در وعده شام خود بگنجانیدمی‌توانید از هضم خوب و راحت غذا و داشتن خوابی راحت هم در طول شب مطمئن شوید.

شیر گرم

شیر نیز مانند موز میزان هورمون‌های تریپتوفان و سروتونین را در خون تنظیم می‌کند. همچنین شیر حاوی کلسیم است که عنصری خواب‌آور به شمار می‌رود.

بادام

بادام سرشار از منیزیم است و افزایش سطح این ماده معدنی در بدن می‌تواند باعث ریلکس شدن عضلات و بالا رفتن کیفیت خواب در افراد مختلف شود. به علاوه، پروتئین مرغوب موجود در بادام می‌تواند سطح قند خون را در طول خواب ثابت نگه دارد. ثابت ماندن قند خون در طول خواب باعث می‌شود پریدن از خواب و احساس گرسنگی در طول شب به حداقل ممکن برسد.به همین دلیل بهتر است یکی، دو ساعت پیش از خواب 4 تا 5 عدد بادام میل کنید.

به چند توصیه لازم درجهت بهبود کم خوابی یا بی خوابی دقت بفرمایید:

حداقل 2 تا 3 ساعت قبل از خواب، وعده غذایی اصلی خود را صرف نمایید.

بهتر است غذاهای شور، پر پروتئین و چرب، به عنوان آخرین وعده غذایی در روز مصرف نشوند.

منابع دارای کربوهیدرات را کمتر مصرف کنید.بهتر است کربوهیدرات مصرفی همراه با پروتئین و مقداری فیبر باشد تا آزاد سازی قند با سرعت کمتری صورت گیرد.

تریپتوفان به فرد آرامش می دهد و خواب راحت تری را برایتان فراهم می کند.برای اینکه خواب آرام و راحت تری داشته باشید، غذاهای حاوی تریپتوفان بالا مانند مرغ، پنیر، توفو، آجیل، تخم مرغ، ماهی تن، موز، سیب، شیر(شیر گرم تریپتوفان بالاتری دارد)مصرف کنید.

تریپتوفان برای رسیدن به مغز(مغز جاییست که در آن تریپتوفان تبدیل به سروتونین می شود) نیاز به همراهی انسولین دارد.پس خوردن مقدار کمی کربوهیدرات لازم است.

ویتامین های گروهBبه ویژه B3 به بهبود بی خوابی کمک می کنند. سیب زمینی، قارچ، ذرت،گندم از منابع مهم ویتامین B3 به حساب می آیند.

افزایش منیزیم بدن: منیزیم بدنتان را با خوردن سبزیجات برگ سبز (ماننداسفناج،کاهو،کلم پیچ و...) و کدوتنبل بالا ببرید تا خواب آرامی راتجربه کنید.

اجتناب از خوردن کافئین: از خوردن کافئین و ترکیباتش مانند شکلات، چای، نوشابه و ... دوری کنید.به جای آنها از آب آلبالو استفاده کنید زیرا ملاتونین بالایی دارد و کیفیت خواب را افزایش می دهد. بهتر است 4 تا6 ساعت قبل از خواب، کافئین را از برنامه ی غذایی تان حذف کنید.

مواد غذایی حاوی اسید‌های چرب امگا 3 و آهن: این گروه از مواد غذایی نیز از کم‌ خونی جلوگیری کرده و خواب راحتی را برایتان به ارمغان می ‌آورند. گوشت بدون چربی، تخم ‌مرغ و حبوبات از منابع مهم آهن و انواع ماهی و آبزیان، تخم کدو، تخم کتان وگردو از منابع مهم امگا 3 به شمار می آیند.

کاهوو سیب: دارای ترکیبات آرا مبخش هستند، از این رو بهتر است قبل از خواب یک لیوان شیر با یک عدد سیب بخورید یا اگر به شیر حساسیت دارید، آب کاهو و آب سیب را مخلوط کرده و یا سالادی از کاهو و سیب رنده شده همراه با سسی که از آب لیمو یا نارنج و یک قاشق روغن زیتون تهیه شده، میل کنید.

اگر می‌خواهید خواب آرامی داشته باشید این موادغذایی را مصرف نکنید آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.