این شیرها نباید گرم مصرف شوند!

غنی سازی یعنی اضافه کردن یک جزء بیرونی به بستر غذایی با هدف سالم و تغذیه ای. در غنی سازی برخی بستر های غذایی مانند لبنیات، غلات و فراورده غذایی دیگر، ماده مغذی یا سلامت بخشی را اضافه می کنند که ماده غذایی اولیه کم دارد یا به کلی فاقد آن است. این ماده ممکن است ویتامین، املاح، پروبیوتیک ها و هر ترکیب مفیدی باشد که بر اساس استاندارد های ملی و جهانی برای رفع کمبود های تغذیه ای جمعیت هدف، به بستر غذایی افزوده می شوند. مثلا در حال حاضر ما در کشور با کمبود ویتامین D مواجهیم، به همین دلیل این ویتامین به انواع فراورده های لبنی مانند شیر و ماست، روغن ها و ماکارونی اضافه می شود. حتی اگر کمبودی وجود نداشته باشد، برای بهره مندی مردم از خواص سلامت بخش ترکیبات خاص، آن ها را به مواد غذایی اضافه می کنند؛ مثل افزودن پروبیوتیک ها و فیبر به مواد لبنی.

 «سید امیر محمد مرتضویان»، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نکاتی را در زمینه صنایع غذایی غنی شده ارایه می کند. نکته ای که لازم است به آن توجه شود این است که «غذا» با «دارو» تفاوت دارد. با «دارو» درمان زود حاصل می شود؛ یعنی وقتی فردی دارو مصرف می کند، در مدت محدود و مشخصی درمان می شود، ولی هدف از خوردن غذا درمان نیست و با مصرف شیری که با ویتامین غنی سازی شده، مشکل کمبود آن ویتامین در بدن ما حل نمی شود. چنین محصولی و هر ماده غذایی غنی شده ای، فقط با قصد پیشگیری استفاده می شود یا اگر خاصیت درمانی نسبی داشته باشد، در طولانی مدت حاصل می شود. این طور نیست که یک هفته شیر غنی شده با ویتامین D مصرف کنید و فکر کنید نیاز بدنتان رفع شده است. مصرف مواد غذایی غنی شده می تواند یک جمعیت را به مرور به سمت سلامت ببرد چون غذا همیشه مصرف می شود.

غنی کردن غذاها بر اساس استاندارد ها و با در نظر گرفتن حجم غذایی که در هر وعده خورده می شود، انجام می گیرد. متولی این کار و تعیین استاندارد ها در کشور ما «سازمان غذا و دارو» و «سازمان ملی استاندارد» هستند. این سازمان ها بر اساس استاندارد ها و ضوابطی که دارند، دقیقا مشخص می کنند مثلا حداکثر چقدر ویتامین می تواند به شیر اضافه شود، چون اگر ویتامین مخصوصا ویتامین های محلول در چربی بیش از حد به محصولی اضافه شوند، باعث مسمومیت مصرف کننده خواهند شد. سازمان غذا و دارو ضابطه غنی سازی ای دارد که در سایت این سازمان موجود است و بستر های غذایی و غلظت ریز مغذی و ویتامینی را که می تواند به آن اضافه شود دقیقا مشخص کرده است.

یادمان باشد رسالت و هدف اصلی غذا درمان نیست، حتی اگر غنی شده باشد. در واقع هدف از خوردن غذا، بیش از هر چیز، لذت و برخورداری از آن است، اما در عین حال که تامین لذت می کند، باید نیاز های پایه تغذیه ای را هم به دست دهد.

غذا های غنی شده با محوریت و تنوع جدید وارد سبد کالای بازار Store شده اند و به دلیل اینکه علاوه بر تامین نیاز های پایه ترکیبات مفیدی برای بدن دارند، وجودشان در سبد غذایی مردم اتفاق خوبی است. بی شک داشتن رژیم غذایی با مواد غذایی سالم تر و مفید تر و غنی شده، در طولانی مدت در سلامت انسان تاثیر دارد و اثر جانبی مضری نخواهد داشت. انتخاب غذا های فراسودمند بسیار بهتر از مصرف نکردن آن و دچار شدن به کمبود غذایی است که انسان را مجبور به مصرف دارو می کند. در واقع غذا های فرا سودمند خاصیت دارویی دارند ولی دارو نیستند.

برخی افراد معتقدند ریز مغذی و ویتامین هایی که در مواد غذایی غنی شده وجود دارد، در اثر حرارتی که طی مراحل آماده سازی به آن ها رسیده است از بین می روند، اما این طور نیست. در صنعت، مثلا به شیر های پاستوریزه و استریلیزه قبل از گرما دادن ویتامین اضافه نمی شود. ابتدا شیر گرم می شود و بعد یک واحد دوزینگ یا واحد افزودن، ویتامین را به مقدار لازم و با شرایط کاملا بهداشتی به شیر می افزایند. در خانه هم نباید شیر غنی شده را جوشاند و در پخت و پز استفاده کرد. این کار اصلا عاقلانه نیست چون شیر صنعتی غنی شده، اصلا به جوشاندن نیاز ندارد و اگر در معرض درجه حرارت بالا قرار بگیرد، ممکن است ویتامین موجود در آن به ترکیبات اکسیدان و خطرناک و حتی سرطان زا تبدیل شود.

اسید های چرب امگا3 هم که به شیر اضافه می شوند، بسیار حساس هستند و نباید شیر غنی شده با امگا3 را جوشاند، چون در اثر حرارت، اسید چرب امگا3 اکسید می شود و در این صورت ممکن است مصرف آن به مراتب بد تر از مصرف نکردنش باشد. شیر های غنی شده با آهن و املاح هم نباید برای پخت و پز به کار برود، زیرا در طعم غذا تاثیر مطلوبی نخواهند گذاشت. فلزات، طعم و رنگ غذا را تغییر می دهند، بنا بر این اگر لازم است در غذایی شیر بریزید از شیر ساده و پایه استفاده کنید.

 مردم باید به صنعت غذایی و محصولات تهیه شده در این صنعت اعتماد کنند و بدانند این فراورده های غنی شده، به ویژه آن هایی که برند های شناخته شده ای دارند، کاملا تحت نظارت سازمان های مسوول و با روش های علمی تولید می شوند، ولی از این مواد غذایی غنی شده انتظار معجزه و درمان نداشته باشید

 

کدخبر: 398305 ویرایش خبر
لینک کپی شد
آیا این خبر مفید بود؟