کمردرد می تواند نشانه ای از ضعف در عضلات ناحیه شکم باشد

به گزارش رکنا، عضلات ناحیه شکم علاوه بر نفش محافظتی که درخصوص اجزا و ارگان های داخل شکمی دارند وظیفه حمایت و کمک در پایداری تنه و ستون فقرات و انجام حرکات چرخشی تنه و خم و راست شدن را هم برعهده دارند و یکی از عضلات مهم هسته مرکزی بدن را تشکیل می دهند. عضله عرضی شکمی به عنوان تثبیت کننده فعال ستون فقرات کمری عمل می کند و به طورکلی عملکردی متفاوت دارد.

ضعف عضلات شکمی به عنوان یک فاکتور خطر احتمال ابتلا به کمردرد را بالا می برد و درواقع درصدی از کمردردها می تواند به دلیل ضعف عضلات ناحیه شکم  باشد. بررسی ها نشان می دهد که قدرت عضلات شکمی در افراد با کمردردهای مزمن به مراتب کمتر از افراد بدون سابقه کمردرد است. در یک مطالعه نزدیک به نیمی از جوانانی که از کمردرد شکایت داشتند قدرت عضلات شکمی آنها کمتر از حد معمول بوده است. همچنین ارتباطی بین شدت کمردرد و میزان ضعف عضلات شکمی نشان داده شده است. بنابر این کمردرد می تواند نشانه ای از ضعف عضلات شکم باشد. یکی از مشخصات اینگونه کمردردها شروع آن بعد از یک تا دو ساعت نشستن و مشکل در برخاستن از جاست. این افراد در ایستادن های طولانی هم مشکل داشته و احساس خستگی در ناحیه کمر می کنند و از نظر ساختار قامتی وضعیتی متمایل به جلو دارند. البته مشکلات ناشی از ضعف عضلات شکمی تنها در کمردرد خلاصه نمی شود. افزایش احتمال زمین خوردن در بزرگسالان از دیگر عوارض آن است و معمولا توانایی آنها در بلند شدن از زمین و صندلی و رسیدن به حالت ایستاده هم کاهش می یابد.

دلایل متعددی برای شیوع بالاتر کمردرد در افراد با ضعف عضلات شکم وجود دارد؛ یک دلیل آن این است که ستون فقرات افراد با ضعف عضلات ناحیه شکم  در حین انجام حرکات، پایداری و مقاومت کمتری دارد و بنابراین مستعد صدمه است. بررسی ها هم نشان دهنده ناکارامدی عضله عرضی شکمی در مبتلایان کمردرد های مزمن است. در صورت ضعف در عضلات شکم و سایر عضلات هسته ای و تثبیت کننده های فعال ستون فقرات فشار بیشتری به سایر اجزای غیر فعال کمر نظیر دیسک ها، رباط ها و مفاصل  آمده و باعث صدمه و دردناکی کمر می شود. تغییر در ساختار قامتی و افزایش گودی کمری و وضعیت نسبتا خمیده هم به عنوان دلیل دیگر کمردرد در این افراد مطرح است. همچنین ضعف عضلات شکمی باعت می شود به صورت جبرانی سایر عضلات ناحیه کمر و ستون فقرات در جهت پایداری ستون فقرات در انجام کارها فعالیت بیشتری داشته و خود این عضلات عامل و منشا درد شوند. به عبارت دیگر 29 زوج عضله در تعادل و پایداری ستون فقرات و بدن در انجام کارهای روزمره نقش داشته و عدم بالانس و تعادل در قدرت عضلات و وجود ضعف در یک یا گروهی از عضلات هسته ای می تواند منجر به فعالیت بیش از حد سایر عضلات و دردناک شدن آنها شود.

براساس آنچه گفته شد ورزش درمانی و تقویت این عضلات در درمان کمردردهای مزمن کاربرد وسیعی دارد. پلانک، اسکات و پرس ازجمله این ورزش هاست.  بایستی در نظر داشت که تقویت نادرست این عضلات و تمرینات  نادرست صدمات بیشتری را ایجاد می کند.

پروفسور کامران آزما – متخصص طب فیزیکی و توانبخشی – استاد دانشگاه