مشکلات اغلب شهرهای ایران زیر سایه چند شهر بزرگ

رکنا اجتماعی: به جز چند شهر بزرگ ایران بقیه شهر کوچک و بزرگ همواره درگیر مشکلات متعددی بودند.

تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تا حدودی تبریز شهرهایی هستند که همواره مورد توجه مسئولان قرار گرفته اند،تهران به دلیل پایتخت بودن، مشهد به دلیل مرکز مذهبی بودن و دیگر شهرهای گفته شده به دلایل آثار باستانی و جذب گردشگر مشکلاتشان همواره در اولویت مسئولان بوده است.

شهرهای کوچک جایگاه مهمی در برنامه ریزی منطقه ای وملی دارند وبا وجودشباهت هایشان با شهرهای بزرگ تفاوت هایی نیزباآنهادارند.

امروزه بیشترالگوهای نوین مدیریت شهری درشهرهای بزرگ به اجرادرمی آیند.به عبارت دیگرمنبع درآمدی شهرداری ها درشهرهای کوچک نسبت به شهرهای بزرگ محدوداست وبعدازتصویب قانون Law خودکفایی شهرداری هامحدودترهم شده است چون بیشترشهرهای کوچک نقش کشاورزی یامعدنی واکثرادارای یک نقش هستند. درایران طی سالیان اخیرازمیزان وابستگی مالی شهرداری هابه دولت مرکزی کاسته شده ودرحال حاضرتنها۳درصدازمنابع درآمدی شهرداری هارادولت تامین میکند.البته مشکل نبودبودجه کافی شهرداری ها به جای خودباقی است.

این شهرها با وجود نقاط قوت و فرصت­های متنوع پیش رو، به لحاظ مدیریتی به ویژه در امور مالی با مشکلات زیادی روبرو هستند. شهرهای کوچک، با گرایش های شهری، در دل خود، سادگی روستا را دارند و غالباً از مناسبات اقتصادی و اجتماعی روستایی برخوردارند، این شهرها با ماهیتی ویژه، دارای مشکلات خاص خود (از جمله منابع مالی ناپایدار، ضعف نیروی انسانی و فنی و …) هستند و از این رو نیازمند مدیریت ویژه هستند

مهمترین مشکلات مدیریتی شهرهای کوچک عبارتند از:

-وابستگی شدید به بودجه دولتی :

پس از اجرای قانون خودکفایی شهرداری ها که شهرداری ها باید بیشتر هزینه های شهری را خودشان قبول کنند.این قانون به ضرر شهرداری های شهرهای کوچک تمام شدو چون منابع درآمدی شهرداری ها در این شهرها ناچیز است .بنابراین برای جبران هزینه های خود وابستگی شدیدی به وزارت کشور دارند.دراین شهر ها چون محدوده شهرها زیاد نیست.نمی توان عوارض بیشتری دریافت کرد.

-اجرای طرح های عمرانی بدون دخالت شهرداری به عنوان مهمترین نهاد مدیریت شهری انجام می شود.وعلت آن نبود منخصصان ،ناکافی بودن بودجه شهرداری ها در اجرای طرح ها و…

- انتصاب مدیران شهری بدون سابقه مدیریتی در شهرها توسط شورای شهر:

شورای اسلامی در شهرهای کوچک با مشکلاتی روبه رو هستندکه مهمترین آن مشکل نبود متخصص در اداره امور شهری در شورای شهر است.وبیشتر شوراها به اصطلاح ریش سفید واعضای معتمد شهر هستندنه کارشناس شهری.

-شباهت بیشتر قوانین شهری با شهرهای بزرگ با وجود تفاوت زیادی که گونه شهرها با شهرهای بزرگ دارند ولی اغلب همان قوانین دراین شهر ها اجرا می شود.

می توان با ایجاد چندین پایتخت یا انتقال پایتخت سیاسی از تهران مرکز توجه را از روی تهران یا شهرهای بزرگ به شهرهای دیگر برد.

این امر در دیگر کشورهای جهان اما مسبوق به سابقه است آنگونه توزیع پایتخت های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی در بسیاری از کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیای و همچنین انتقال پایتخت از شهری قدیمی به شهری جدید امری معمول و تنها به تاریخ و گذشته ها مربوط نمی شود. پاکستانی ها اسلام آبادرا جایگزین کراچی و «آستانه» در قزاقستان جایگزین «آلماتی» شد.

بسیاری از کشورهای جهان نیز در حال حاضر دارای چندین پایتخت هستند که در ادامه به بررسی اجمالی آنها می‌پردازیم:

هند یکی از کشورهای جنوب آسیا و دومین کشور پرجمعیت جهان است که شهر «دهلی نو» پایتخت سیاسی و اداری آن است. در کنار دهلی نو اما «بمبئی» یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت هندوستان و «پایتخت تجارتی» آن به شمار می‌رود.

ترکیه که کشوری اوراسیایی است نیز دارای دو پایتخت است. «آنکارا» پایتخت سیاسی این کشور و «استانبول» پایتخت فرهنگی و اقتصادی و بزگترین شهر ترکیه است.

عربستان سعودی نیز از جمله کشورهای آسیایی و خاورمیانه است به پایتختی «ریاض». استان مکه پرجمعیت ترین استان این کشور و شهر جده پایتخت اقتصادی عربستان محسوب می‌شود.

هلند کشوری است کوچک در شمال غربی اروپا که از جمله کشورهای دو پایتختی محسوب می‌شود. بر این اساس شهر «لاهه» پایتخت سیاسی و اداری هلند و «بندر آمستردام» پایتخت بازرگانی و اقتصادی آن محسوب می‌شود.

سوئیس نیز کشوری است در اروپای غربی که پایتخت آن شهر «برن» است و دو شهر جهانی «ژنو» و «زوریخ» قطب های اقتصادی این کشور به شمار می‌روند.

آلمان اما دارای سه پایتخت است. «برلین» پایتخت سیاسی و اداری آلمان است. «هامبورگ» اما پایتخت بازرگانی‌اش و «فرانکفورت» پایتخت بانکی این کشور است.

آمریکا نیز دارای دو پایتخت است. «واشنگتن» پایتخت سیاسی و رسمی این کشور است و شهر «نیویورک» پایتخت مالی این کشور محسوب می‌شود.

آفریقای جنوبی نیز در زمره کشورهای چند پایتخته قرار دارد. مقر دولت و ریاست جمهوری در «پرتوریا»، پارلمان آفریقای جنوبی در «کیپ تاون» و قوهٔ قضائیه آن در «بلوم فونتین» مستقر است و پرجمعیت‌ترین شهر این کشور نیز ژوهانسبورگ است.

مراکش نیز یکی دیگر از کشورهای قاره آفریقا است که دارای دو پایتخت است و شهر «رباط» پایتخت اداری و سیاسی آن محسوب می‌شود در حالی که شهر «دارالبیضا» پایتخت اقتصادی و بزرگترین شهر این کشور است.

پایتخت کشور استرالیا نیز شهر «کانبرا» است و شهرهای «سیدنی» و «ملبورن» دو شهر بزرگ استرالیا و پایتخت گردشری این کشور محسوب می‌شوند.

بولیوی نیز کشوری در آمریکای جنوبی است که پایتخت سیاسی آن شهر «لاپاز» و پایتخت قضایی این کشور شهر«سوکرِی» است.

منبع: برنا

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.