فیلم/ پدرش شاعر بود، خودش خالق کد! / با داستان «آدا لاولیس»؛ زنی که به تنهایی دنیای مردانه تکنولوژی را به زانو درآورد، آشنا شوید!

در دنیایی که فناوری و برنامه‌نویسی در هم تنیده شده‌اند، نام آیدا لاولیس به عنوان پیشگام و اولین برنامه‌نویس کامپیوتر در تاریخ می‌درخشد. این ریاضیدان و نویسنده انگلیسی با دیدگاه منحصر به فرد خود، راه را برای عصر دیجیتال هموار کرد.

آگوستا آیدا کینگ، کنتس لاولیس، که بیشتر با نام آیدا لاولیس شناخته می‌شود، در 10 دسامبر 1815 در لندن متولد شد. او تنها فرزند قانونی شاعر نامدار، لرد بایرون، و همسرش، آنا ایزابلا میل بانک بود. مادرش که خود علاقه‌مند به ریاضیات بود، اصرار داشت که آیدا از سنین پایین در این رشته و علوم منطقی تحصیل کند تا از روحیات شاعرانه و به زعم او "جنون‌آمیز" پدرش دور بماند.

نقطه عطف زندگی حرفه‌ای لاولیس، آشنایی و همکاری او با چارلز ببیج، ریاضیدان و مخترع برجسته انگلیسی بود. ببیج در حال کار بر روی ماشین محاسبه‌ای به نام "موتور تفاضلی" و طرح مفهومی ماشین پیچیده‌تری به نام "موتور تحلیلی" بود که به عنوان اولین کامپیوتر مکانیکی همه منظوره شناخته می‌شود.

لاولیس عمیقاً مجذوب ایده‌های ببیج شد و به مطالعه و بررسی دقیق طرح‌های او پرداخت. در سال 1843، او مقاله‌ای از مهندس ایتالیایی، لوئیجی منابریا، در مورد موتور تحلیلی را از فرانسوی به انگلیسی ترجمه کرد. اما کار او فراتر از یک ترجمه ساده بود. لاولیس یادداشت‌های مفصلی را به این مقاله افزود که حجم آن‌ها سه برابر متن اصلی بود.

در یکی از این یادداشت‌ها، که به "یادداشت G" مشهور است، لاولیس الگوریتمی را برای محاسبه اعداد برنولی توسط موتور تحلیلی طراحی و توصیف کرد. این الگوریتم به عنوان اولین برنامه کامپیوتری تاریخ شناخته می‌شود و به همین دلیل، آیدا لاولیس لقب "اولین برنامه‌نویس" را از آن خود کرده است.

فراتر از نوشتن اولین الگوریتم، اهمیت کار لاولیس در درک عمیق او از پتانسیل‌های موتور تحلیلی نهفته بود. در حالی که ببیج و دیگران عمدتاً به قابلیت‌های محاسباتی این ماشین می‌اندیشیدند، لاولیس پیش‌بینی کرد که این دستگاه‌ها می‌توانند فراتر از اعداد عمل کنند. او دریافت که هر چیزی که قابل تبدیل به نمادهای منطقی باشد، مانند موسیقی یا هنر، می‌تواند توسط چنین ماشینی پردازش شود. این دیدگاه، اساس کامپیوترهای مدرن امروزی را تشکیل می‌دهد.

آیدا لاولیس در 27 نوامبر 1852 در سن 36 سالگی درگذشت، اما میراث او همچنان زنده است. کار پیشگامانه او تا مدت‌ها پس از مرگش به طور کامل درک نشد، اما با ظهور عصر کامپیوتر در قرن بیستم، اهمیت دستاوردهای او آشکار گردید. امروزه، از آیدا لاولیس به عنوان یکی از چهره‌های کلیدی در تاریخ علوم کامپیوتر یاد می‌شود و دستاوردهای او الهام‌بخش بسیاری از زنان و مردان در حوزه فناوری است. به افتخار او، یک زبان برنامه‌نویسی پیشرفته نیز "Ada" نامگذاری شده است.