رسوایی انرژیهای تجدیدپذیر در ایران؛ حقایقی که از دیدگان پنهان ماندهاند
ساختار دولتی مانع توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در ایران؛ آمارهای گمراهکننده و نیاز به تقویت بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در نیروگاههای خورشیدی بهمنظور تأمین امنیت انرژی.
استاد دانشگاه: ساختار دولتی مانع رشد واقعی انرژیهای تجدیدپذیر
آمار ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر؛ شفافیت یا گمراهی؟
یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه، با تحلیل دقیق ساختار دولتی حاکم بر حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، آمارهای رسمی پیرامون ظرفیت نیروگاههای پاک را فاقد شفافیت دانسته و عملکرد کشور در این زمینه را غیرقابل قبول ارزیابی کرد.
تفاوت میان ظرفیت اسمی و تولید واقعی انرژی
هاشم اورعی، در یک نشست خبری، به تفاوت آشکار میان ظرفیت اسمی و انرژی تولید شده در نیروگاههای تجدیدپذیر ایران اشاره نمود. وی به آمارهایی که بیانگر تولید ۳۲۰۰ مگاوات انرژی هستند، انتقاد کرد و توضیح داد که این عدد صرفاً به ظرفیت نصبشده اشاره دارد، نه انرژی تولید شده که عملاً به شبکه برق خانگی و ملی افزوده میشود.
اورعی در ادامه گفت که اکثر نیروگاههای تجدیدپذیر ایران خورشیدی هستند و این نیروگاهها ضریب ظرفیت پایینی دارند: “برای تبدیل ظرفیت اعلامی به تولید واقعی، باید این مقدار را به چهار تقسیم کنیم. این اختلاف نشانگر عدم تطابق تصویر رسمی با وضعیت واقعی است.”
مشکلات ساختاری در سیاستگذاری؛ نقش دولت بررسی شد
این استاد دانشگاه از ضعفهای ساختاری سیاستگذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر انتقاد کرد و تأکید نمود که دولت و ساتبا به جای ایفای نقش تنظیمکننده و سیاستگذار، بیش از حد در اجرا دخالت میکنند. به گفته وی: "حرکت در مسیر اشتباه، حتی با سرعت بیشتر، ما را به مقصد صحیح نخواهد رساند."
اورعی تصریح کرد که ساتبا باید به ایجاد چارچوبهای حمایتی برای بخش خصوصی و تنظیم سیاستهای کلان بپردازد و جایگاه اجرایی را به دیگران واگذار کند.
عدم تنوع در سبد انرژی کشور
یکی دیگر از چالشهای کلیدی که این استاد برجسته مطرح کرد، نبود تعادل و تنوع در سبد انرژی کشور است. او به سهم پایین نیروگاههای برقآبی اشاره کرد و توضیح داد که از ظرفیت ۱۴ درصدی این نیروگاهها، امسال تنها حدود ۴ درصد مورد بهرهبرداری قرار گرفته است، که نشاندهنده مشکلات جدی در برنامهریزی ملی است.
اورعی همچنین از وابستگی بیش از ۹۰ درصدی کشور به گاز طبیعی انتقاد کرد و این وابستگی را عاملی خطرناک برای امنیت انرژی دانست. وی افزود که سهم انرژیهای تجدیدپذیر در این سبد هنوز بسیار ناچیز باقی مانده است.
نقش محدود بخش خصوصی در پروژههای تجدیدپذیر
اورعی از روند کاملاً دولتی اجرای پروژههای خورشیدی انتقاد کرد. وی توضیح داد که ساتبا به عنوان مجری اصلی تمام فرآیندها، از تأمین منابع مالی گرفته تا واردات تجهیزات و اجرای پروژهها، عمل میکند و این امر عملاً بخش خصوصی را از عرصه خارج کرده است.
او پیشنهاد داد که صندوق توسعه ملی به جای تعامل با نهادهای دولتی، تسهیلات مالی خود را مستقیماً در اختیار بخش خصوصی قرار دهد تا پروژهها با بهرهوری بیشتری به مرحله اجرا برسند.
چالش جذابیت اقتصادی؛ مشکل اصلی نه پول بلکه انگیزه
این استاد دانشگاه ادعای کمبود منابع مالی برای توسعه انرژیهای پاک را رد کرد و اظهار داشت که اصلیترین مانع، فقدان جذابیت سرمایهگذاری اقتصادی است. او گفت: “بانکها و سرمایهگذاران برای خرید داراییهایی مثل خودرو و طلا علاقهمند هستند، ولی انگیزهای برای ورود به حوزه انرژیهای تجدیدپذیر وجود ندارد. باید توجه کرد که این مشکل ریشه در اقتصادی نبودن پروژهها دارد.”
ضرورت بازنگری در دخالت دولت و سیاستگذاری انرژی
اورعی در نهایت بر این نکته تأکید کرد که علت اصلی عقبماندگی ایران در توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، دخالت بیش از حد دولت در فرآیند اجرا است. وی گفت: "تا زمانی که سیاستگذاریها دچار بازنگری نشوند و بخش خصوصی به صورت واقعی وارد عرصه نشود، چشمانداز توسعه انرژی پاک همچنان در وضعیت نامطلوب باقی خواهد ماند."
ارسال نظر