تورم بیسابقه / بنزین و دلار عامل حذف گوشت از سفرهها
افزایش قیمت گوشت قرمز به دلیل حذف ارز ترجیحی و کاهش قدرت خرید خانوارها، مصرف این محصول را به شدت کاهش داده و بازار را به یکی از عمیقترین رکودهای خود وارد کرده است.
بازار گوشت قرمز در کشور با یکی از شدیدترین دورههای رکود خود مواجه است؛ رکودی که نه به دلیل کاهش عرضه بلکه به دلیل افزایش بیسابقه قیمتها و کاهش توان خرید مردم رخ داده است. با وجود وضعیت مطلوب عرضه دام زنده و گوشت، نرخهای بالا باعث شده بسیاری از مردم دیگر توان مالی برای تهیه گوشت نداشته باشند. این شرایط، علاوه بر مصرفکنندگان، چالشهایی جدی را برای تولیدکنندگان، دامداران، واردکنندگان و فعالان صنفی ایجاد کرده است.
مجموعه عواملی نظیر افزایش هزینههای نهادهها، حذف ارز ترجیحی، جهش نرخ ارز، تغییر قیمت حاملهای انرژی و نبود سیاستهای جبرانی مؤثر، باعث رکود شدید در بازار گوشت شدهاند. منصور پوریان، رئیس شورای تأمینکنندگان دام، در گفتوگویی با خبرنگار گسترشنیوز، این وضعیت را بیشتر ناشی از عدم توانایی خانوارها در مدیریت هزینههای معیشتی میداند و بیان میکند که اگر سیاستهای مناسب برای بهبود شرایط اجرا نشود، پیامدهای مخربی برای اقتصاد و امنیت غذایی کشور خواهد داشت.
رکود ناشی از گرانی، نه کاهش عرضه
منصور پوریان، رئیس شورای تأمینکنندگان دام، در گفتوگویی به تحلیل شرایط فعلی بازار پرداخت و اظهار کرد: رکود بازار گوشت بیشتر ناشی از افزایش قیمتهایی است که طی ماههای اخیر رقم خوردهاند. افزایش قیمتها تنها محدود به گوشت نبوده و کالاهای بسیاری نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند؛ اما گوشت قرمز به دلیل نقش مهمش در سبد اقتصادی خانوارها، بیشتر از همه کاهش مصرف داشته است.
پوریان خاطرنشان کرد که بسیاری از خانوارها دیگر توان خرید گوشت ندارند و همین امر موجب شده که تقاضا به شدت کاهش یابد. عرضه دام و گوشت کافی است، اما نبود تقاضا بازار را وارد رکود کرده و این همان چیزی است که در حال حاضر شاهد آن هستیم.
ضرورت تعدیل قیمتها
پوریان بر لزوم تصمیمگیری جدی برای تنظیم قیمتها تاکید دارد. وی افزود: تنها راه خروج از رکود کنونی، بازنگری در قیمتهاست تا خانوادهها بتوانند دوباره به خرید گوشت بپردازند. در غیر این صورت، رکود ادامه خواهد داشت و این موضوع نه تنها به مصرفکنندگان بلکه به دامداران و تولیدکنندگان نیز آسیب میزند.
به گفته او، مجموعهای از عوامل اقتصادی و سیاستی دست به دست هم دادهاند تا این وضعیت به وجود بیاید و عدم توجه به توان خرید مردم، مهمترین ضعف سیاستگذاری در این حوزه محسوب میشود.
تأثیر حذف ارز ترجیحی بر قیمت گوشت وارداتی
پوریان حذف ارز ترجیحی را یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت گوشت وارداتی دانست و گفت: ارز مبادلهای باعث میشد گوشت با هزینه کمتری وارد کشور شود و مصرفکنندگان بتوانند آن را با قیمت مناسبتری خریداری کنند. حذف این ارز موجب شد قیمت گوشت وارداتی، بهویژه گوشت برزیلی، افزایش قابل توجهی داشته باشد. این نوع گوشت که قبلاً با قیمت حدود ۳۰۰ هزار تومان عرضه میشد، حالا به ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. واضح است که در چنین شرایطی، بسیاری از مردم توان خرید این محصولات را از دست میدهند.
اثر زنجیرهای افزایش قیمتها
او افزود: گوشت وارداتی نه تنها در خانوارها بلکه در مصارف صنفی مانند رستورانها و تالارها نیز استفاده میشود. افزایش قیمت این نوع گوشت باعث رشد هزینههای خدماتی شده که در نهایت فشار آن به مصرفکنندگان منتقل میشود. این تغییر قیمت در یک بخش مهم مانند گوشت، به سرعت دیگر کالاها و خدمات را تحت تأثیر قرار داده و موج گرانی به بخشهای مختلف سرایت میکند.
نقش کلیدی قیمت انرژی و ارز
پوریان همچنین اشاره کرد: تغییرات در متغیرهای اقتصادی اساسی مانند قیمت حاملهای انرژی و نرخ ارز، بازار را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. مواردی مانند افزایش قیمت بنزین موجب رشد هزینه حملونقل و قیمت تمامشده کالاها میشود و مدیریت ضعیف این تغییرات به ایجاد شوکهای قیمتی در بازار منجر خواهد شد.
تورم در تولید؛ مسیر اشتباه سیاستگذاری
رئیس شورای تأمینکنندگان دام با انتقاد از روند سیاستگذاریها تصریح کرد: کنترل تورم در حوزه مصرف، باید از طریق اصلاح تورم در بخش تولید آغاز شود. اما با افزایش هزینهها در تولید، انتظار کاهش قیمتها در بازار مصرف دور از واقعیت است. وی اضافه کرد: رشد هزینههای نهادهها، حذف ارز ترجیحی و افزایش قیمت انرژی، فشار مستقیم بر تولیدکننده وارد کرده و تولیدکننده مجبور است قیمتها را بالا ببرد. در این شرایط، انتظار آرامش بازار مصرف غیرممکن است.
رکود ناشی از فقدان قدرت خرید
پوریان توضیح داد: رکود فعلی بازار گوشت با رکودهای ناشی از بحرانهای خارجی متفاوت است. این رکود به دلیل ناتوانی مالی مردم در خرید ایجاد شده است. کاهش مصرف خانوارها، آسیب به تولیدکنندگان و احتمال تعطیلی واحدهای تولیدی پیامدهای طبیعی این وضعیت است.
وی با انتقاد از نبود سیاستهای حمایتی، بیان کرد: با حذف ارز ترجیحی، انتظار داشتیم که سیاستهای جبرانی مؤثری اجرا شود، اما این کار عملی نشده است. با سیاستگذاریهای مناسب میشد اثر این تصمیم را بر خانوارها کاهش داد.
پیشبینی قیمت گوشت در آینده
پوریان در مورد آینده قیمت گوشت گفت: با نزدیک شدن به ماههای پایانی سال، تقاضا احتمالاً افزایش پیدا میکند، اما اگر قیمتها همچنان بالا باقی بمانند، انتظار افزایش قابل توجه در خرید وجود ندارد. بهبود شرایط بازار تنها در صورت تعدیل قیمتها و هماهنگی با شرایط اقتصادی مردم امکانپذیر است.
قیمت فعلی دام زنده؛ مشکل کمبود تقاضا
رئیس شورای تأمینکنندگان دام در پایان اظهار کرد: قیمت دام زنده گوسفندی و گوسالهای اکنون حدود ۳۴۰ هزار تومان است. دام به اندازه کافی در دسترس است، اما تقاضا بسیار کم است. این شرایط نه تنها در مورد گوشت، بلکه برای بسیاری از کالاهای اساسی دیگر نیز صادق است. اگر تصمیمات قیمتی اصلاح نشود و به توان مالی مردم توجه نشود، رکود موجود عمیقتر خواهد شد و آسیبهای گستردهای در زنجیره تولید و مصرف بههمراه خواهد داشت.
ارسال نظر