اخبار مهم بورس در یک هفته اخیر

بازار سرمایه به کدام سو می‌ رود؟

هفته سوم مرداد برای فعالان بازار سرمایه، شبیه فیلمی بود که با یک صحنه امیدوارکننده آغاز شد، اما هر چه جلوتر رفت، لحنش تیره‌تر و پایانش سنگین‌تر شد.

شنبه، خبرهای تازه از عرصه سیاست، "انتخاب علی لاریجانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی و دعوت FATF از ایران برای مذاکره پس از شش سال" مثل جرقه‌ای بود در آسمان ابری بورس. شاخص کل ۱۶ هزار واحد جهش کرد و معامله‌گران نفس راحتی کشیدند و امیدوار به روزهای پیش رو پای معاملات حاضر شدند.

اما این نفس تازه، کوتاه‌تر از آن بود که بشود به آن دل بست. یکشنبه، هنوز ظهر نشده، رنگ سبز نقشه بازار آرام آرام به قرمز بدل شد. رشد ۴ هزار واحدی صبحگاهی جایش را به افت ۹ هزار واحدی داد.

دوشنبه این روند شدت گرفت؛ بیش از ۲۱ هزار واحد ریزش، خروج ۱۷۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بانک‌ها و ۳۱ میلیارد از خودروسازان و ارزش بورس تهران که به ۷.۶ هزار همت برگشت.

سه‌شنبه بازار حتی مجال مکث هم نگرفت. افت ۳۰ هزار واحدی شاخص کل، آن را به ۲ میلیون و ۵۱۰ هزار واحد رساند و شاخص کل پس از مدت ها سکوی ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد را از دست داد؛ ارزش معاملات خرد به ۶۷ همت محدود شد و تعداد نمادهای منفی به گونه‌ای بود که سبزپوش‌ها تقریباً به چشم نمی‌آمدند.

چهارشنبه سیاه، تیر خلاص بر بازار سرمایه

چهارشنبه، تیر خلاص. بزرگ‌ترین ریزش هفته با ۴۳ هزار واحد سقوط، سطح روانی ۲.۵ میلیون واحد را شکست و شاخص کل روی ۲ میلیون و ۴۶۶ هزار واحد ایستاد، شاخص هم‌وزن هم عقب نشست و به ۷۶۲ هزار واحد رسید. نمادهای بزرگی چون فارس و فملی نقش اصلی این سرخ‌پوشی را داشتند. تنها استثناء مثبت، شپارس بود که توانست ۳ درصد رشد کند؛ اما این جزیره سبز، میان دریای قرمز، گم شده بود.

آنچه این هفته رخ داد، فقط یک نوسان روزانه نبود؛ نشانه‌ای بود از فرسودگی بدنه بازار. از ابتدای تابستان تا امروز، بیشتر روزهای کاری با ریزش همراه بوده است و هر بار ریزش، امیدها و آرزوهای فعالان بازار را به باد می داد.

بازار سرمایه که بهار امسال حتی تا حوالی ۳ میلیون واحد اوج گرفت، حالا به کمتر از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد رسیده است. ارزش کل بازار در تیرماه یک پله پایین آمد و از کانال ۱۳ هزار همت به ۱۲.۵ هزار همت برگشت. متوسط ارزش معاملات روزانه هم تقریباً نصف شد و از ۲۷۳ همت در خرداد به ۱۴۲ همت در تیر سقوط کرد ولی به همین رقم قانع نشد و در ۲۲ مرداد، به ۷۶ همت قناعت کرد.

کارشناسان می‌گویند دخالت مقطعی حقوقی‌ها و بانک‌ها مثل یک قرص مسکن عمل کرده است؛ شاید درد را چند ساعت آرام کند، اما بیماری را درمان نمی‌کند. بخشی از این بیماری، ناشی از ضعف بنیادی در تولید و بنگاه‌های بزرگ است، جایی که ناترازی انرژی، کشیده شدن مشکلات زیرساختی به شرکت‌های بورسی، و فشارهای سیاسی و روانی، همه دست به دست هم داده‌اند.

سناریوی امروز بازار شبیه تابستان‌های گذشته نیست. اگر در سال‌های پیش امید به یک خبر یا محرک قیمتی، می‌توانست چند هفته بازار را سبز نگه دارد، حالا واکنش‌ها کوتاه، مقطعی و بی‌جان شده. معامله‌گرانی که تا چند ماه پیش در رکوردشکنی شاخص به آینده امیدوار بودند، امروز با احتیاط و نگاه به خروج سرمایه، قدم در تالار شیشه‌ای می‌گذارند.

این هفته نشان داد بازار بورس ایران بیش از هر زمان دیگر، به یک راهکار ترکیبی نیاز دارد؛ درمان عمیق ساختاری، کاهش ریسک‌های سیستماتیک، اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران و استفاده واقعی از سرمایه‌های حقوقی‌ها نه فقط برای دستکاری کوتاه‌مدت شاخص. وگرنه، این چرخه از شنبه‌های سبز کوتاه و چهارشنبه‌های خونین، همچنان تکرار خواهد شد.

بورس؛ بازنده مطلق سرمایه‌گذاری

هفته‌ای که گذشت، تالار شیشه‌ای بار دیگر مزه سقوط را چشید. شاخص کل با افت ۸۸ هزار واحدی به ۲ میلیون و ۴۶۶ هزار رسید و شاخص هم‌وزن هم ۲۰ هزار واحد پایین‌تر نشست. بیش از ۸۰ درصد نمادها قرمز شدند و پنج هزار میلیارد تومان صف فروش تا پایان معاملات روی تابلو ماند؛ تصویری که فرهنگ حسینی تحلیلگر بازارهای مالی آن را نشانه آشکار خروج نقدینگی و ناامیدی سهامداران می‌داند.

وی با اشاره به مقایسه‌ای تکان‌دهنده می گوید: در پنج سال اخیر دلار چهار برابر شده، اما شاخص کل کمتر از ۳۰ درصد رشد کرده و بورس عملاً بازنده مطلق سرمایه‌گذاری است.

به گفته حسینی، ارزش بازار به ۹۰ میلیارد دلار سقوط کرده؛ کمترین رقم در یک دهه، با وجود حضور شرکت‌های تازه‌ وارد که سودی برای سهامداران نداشتند.

این کارشناس بازار سرمایه بخش مهمی از بحران را ناشی از تصمیمات غیرتخصصی بیرون از سازمان بورس می‌داند؛ از نحوه بازگشایی نمادها گرفته تا اعمال دامنه‌ نوسان و فشار فروش بدون ایجاد سازوکارهای کنترل ریسک. این دخالت‌ها، بازار را به سمت بی‌اعتمادی بیشتر سوق داده است.

از نگاه وی سیاست نرخ بهره بالا هم سهم خود را در این رکود ایفا کرده است. وقتی تورم بالای ۴۰ درصد ریشه در کسری بودجه و ناترازی بانک‌ها دارد، بالا بردن بهره نه‌تنها آن را مهار نمی‌کند، بلکه سرمایه‌گذاری تولیدی را نیز نابود می‌کند. همزمان، ناترازی انرژی در صنایع بزرگ و فروش ارز با نرخ پایین‌تر از بازار آزاد، سودآوری شرکت‌ها را تحت فشار گذاشته است.

حسینی برای خروج از این وضعیت نسخه‌ای چندمرحله‌ای پیشنهاد می‌دهد؛ از کاهش نرخ بهره و لغو رانت ارزی تا حمایت عملی حقوقی‌ها، آزادسازی سهام خزانه و برنامه‌ای جدی برای رفع ناترازی‌ها.

بدون این اصلاحات، وی هشدار می‌دهد که بورس همچنان در مسیر فرسایشی فعلی باقی خواهد ماند.

این هفته، بورس نشان داد که هنوز نه از زخم سال‌های گذشته التیام یافته و نه نسخه‌ای واقعی برای درمان در دست دارد.

چند خبر سیاسی توانستند برای ساعاتی رنگ سبز به تابلو بیاورند، اما زیر پوست بازار، همان ترس‌ها و بی‌اعتمادی‌های قدیمی جریان داشت.

شاخص بورس سه شنبه ارتفاع 2.4 میلیون واحد را از دست داد

شاخص بورس در جریان معاملات امروز بازار سرمایه با افت ۳۲هزار واحدی روبرو شد و ارتفاع ۲.۴ میلیون واحد را از دست داد. در جریان دادوستدهای امروز بازار سرمایه، بیش از 10میلیارد و 76میلیون سهم و حق تقدم به ارزشی بالغ بر 6هزار میلیارد تومان در بیش از 146هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت 43هزار و 181واحدی در ارتفاع 2میلیون و 466هزار و 979واحد قرار گرفت.

بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز جاری به نام نمادهای معاملاتی فارس، فملی و فولاد شد و در مقابل نمادهای آپ، بالبر و شپارس با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.

بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله 6میلیارد و 275میلیون ورقه به ارزش 690هزار و 688میلیارد تومان در 84هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) 191واحد افت کرد و در ارتفاع 23هزار و 141واحد قرار گرفت.

در این بازار هم امروز بیشترین اثر منفی بر شاخص فرابورس به نام نمادهای معاملاتی آریان، ومپنا و آریا شد و در مقابل نمادهای معاملاتی فزر، خکرمان و کربن بیشترین اثر مثبت را بر این شاخص به نام خود ثبت کردند.

شاخص بورس دوشنبه 21 هزار واحد افت کرد

شاخص بورس در جریان معاملات امروز بازار سرمایه با افت ۲۱هزار واحدی روبرو شد. در جریان دادوستدهای امروز بازار سرمایه، بیش از 13میلیارد و 88میلیون سهم و حق تقدم به ارزشی بالغ بر 5هزار میلیارد تومان در بیش از 217هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت 21هزار و 851واحدی در ارتفاع 2میلیون و 540هزار و 463واحد قرار گرفت.

بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز جاری به نام نمادهای معاملاتی فارس، فولاد و فملی شد و در مقابل نمادهای وپاسار، شپدیس و ومهان با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.

بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله 12میلیارد و 435میلیون ورقه به ارزش 624هزار و 684میلیارد تومان در 122هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) 28واحد افت کرد و در ارتفاع 23هزار و 461واحد قرار گرفت.

در این بازار هم امروز بیشترین اثر منفی بر شاخص فرابورس به نام نمادهای معاملاتی آریا، زاگرس و خاور شد و در مقابل نمادهای معاملاتی فزر، آریان و سامان بیشترین اثر مثبت را بر این شاخص به نام خود ثبت کردند.

افت ۹ هزار واحدی شاخص بورس یکشنبه پس از ۴ هزار واحد صعود

شاخص بورس در پایان معاملات امروز پس از آنکه در ساعت ابتدایی معاملات ۴ هزار واحد رشد کرد، اما در ادامه فعالیت با کاهش حدود ۹ هزار واحدی مواجه شد. شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات روز یکشنبه - ۱۹ مرداد - با کاهش ۸۹۷۵ واحد به تراز ۲ میلیون و ۵۶۲ هزار واحدی برگشت این در حالی است که در ابتدای معاملات شاخص بورس ۴ هزار واحد رشد کرد اما به دلیل فشار صف فروش برخی نمادهایی همچون وبملت، خودرو، فولاد، خساپا، وتجارت، ذوب و اخابر، نوک پیکان نماگر بازار نزولی شد. هرچند سهام معاملات وبملت در دقایق پایانی بازار تا حدودی به صف خرید حقیقی‌ها نشست و نهایتا ارزش سهام این نماد معاملاتی با رشد اندک یک‌دهم (۰.۱) درصد در انتظار بازار فردا به کار خود پایان داد.

شاخص هم‌وزن ۲۳۹۸ واحد منفی شد و به تراز ۷۸۱ هزار واحد عقب‌نشینی کرد. فولاد اثرگذارترین نماد معاملاتی در افت شاخص کل بورس در معاملات امروز بود.

ارزش کل بورس تهران در کانال ۷.۷ هزار همت باقی ماند ارزش معاملات امروز ۲۲.۸ همت و ارزش معاملات خُرد سهام اندکی بیش از ۵.۱ همت بود. میزان خروج پول حقیقی‌ها از بازار سهام ۲۵۸.۷ میلیارد تومان و از صندوق‌های سهامی ۹۲.۶ میلیارد تومان و میزان ورود پول حقیقی ها به صندوق‌های درآمد ثابت ۲۵۹.۷ میلیارد تومان بود.

در نقشه امروز بازار ۱۸۳ نماد مثبت و ۴۷۸ نماد منفی شدند تا یک‌سوم بازار سبز و دوسوم آن سرخ‌پوش شود.

افت ۹ هزار واحدی شاخص بورس شنبه پس از ۴ هزار واحد صعود

نمادهای فولاد با ۳۹.۶ و خودرو با ۳۲.۹ میلیارد تومان بیشترین میزان خروج پول حقیقی را داشتند تراز ورورد و خروج نقدینگی حقیقی‌ها به نمادهای وپاسار، وپست، وشهر و خساپا هم امروز منفی شده بود اما نمادهای ونوین با ۳۰.۹ و فزر با ۲۹.۶ میلیارد تومان بیشترین میزان ورود پول حقیقی‌ها را شاهد بودند.

۵ گروه خودرویی‌ها با ۵۷.۹، فرآورده‌های نفتی با ۵۲.۱، فلزات اساسی با ۵۰، بانک‌ها با ۳۸.۴ و سیمانی‌ها با ۳۱.۱ میلیارد تومان و مجموعا با حدود ۲۳۰ میلیارد تومان خروج پول حقیقی‌ها، نامحبوب‌ترین گروه‌های صنایع امروز بورس برای سرمایه‌گذاران حقیقی بودند.

شاخص فرابورس هم کاهش ۳۴ واحدی داشت و به ارتفاع ۲۳ هزار و ۴۹۱ واحد دست یافت.

برق سبز ارزان شد

ارزش معاملات امروز بورس انرژی ۷۸۱ میلیارد تومان که ۴۱۶ میلیارد تومان سهم بازار نفت و فرآورده‌های نفتی و ۳۶۵ میلیارد تومان سهم بازار برق بود.

در معاملات امروز تالار برق بورس انرژی، قیمت هر کیلووات ساعت برق سبز (محصول نیروگاه‌های تجدیدپذیر) که در هفته گذشته به بالای ۸ هزار تومان رسیده بود، کاهش یافت و تقریبا هم‌قیمت برق آزاد شده و به هر کیلووات ساعت ۶۷۰۰ تا ۶۹۰۰ تومان رسید. در معاملات امروز تالار برق بورس انرژی، برای هر کیلووات ساعت برق آزاد ۶۶۰۰ تا ۶۸۰۰ تومان کشف قیمت صورت گرفت.

سبزپوشی شاخص بورس با پیشتازی بانکی‌ ها و افت صندوق‌ های طلا

بازار سهام در نخستین روز کاری هفته با رشد شاخص کل و سبزپوشی نمادهای بانکی آغاز شد؛ رشدی که پس از اظهارات مدنی‌زاده درباره اخبار مثبت پیش‌رو در پرونده FATF رقم خورد. بازار سهام در نخستین روز کاری هفته با روندی مثبت آغاز به کار کرد و شاخص کل بورس تهران در پایان نیمه نخست معاملات امروز (شنبه، 18 مرداد) با 17 هزار و 177 واحد افزایش معادل 0.67 درصد، به سطح دو میلیون و 572 هزار واحد رسید. شاخص هم‌وزن نیز که بیانگر اثرگذاری یکسان نمادهاست، با رشد 2 هزار و 374 واحدی معادل 0.3 درصد در رقم 784 هزار و 627 واحد ایستاد.

امروز گروه بانکی نقش اصلی را در رشد شاخص کل ایفا کرد. نمادهای «وبملت»، «وپاسار» و «خودرو» در جمع پرتراکنش‌ترین نمادهای بازار قرار گرفتند و بخش قابل توجهی از نقدینگی را به سمت خود جذب کردند. این تحرک مثبت پس از سخنان مدنی‌زاده، عضو شورای عالی بورس، مبنی بر وجود اخبار مثبت پیش‌رو در خصوص مسئله FATF و چشم‌انداز بهبود روابط مالی بین‌المللی کشور رقم خورد. فعالان بازار معتقدند در صورت تحقق این گشایش‌ها، بانک‌ها می‌توانند با توسعه روابط کارگزاری خارجی و بهبود دسترسی به منابع ارزی، ظرفیت سودآوری خود را افزایش دهند.

عقب‌نشینی نرخ ارز و افت اونس جهانی؛ دو عامل فشار بر صندوق‌های طلا

در مقابل سبزپوشی بانکی‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا امروز با کاهش قیمت بازگشایی شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد عقب‌نشینی نرخ ارز در بازار آزاد و همچنین کاهش بهای اونس جهانی طلا دو عامل اصلی این روند نزولی بوده‌اند. به گفته کارشناسان، کاهش هم‌زمان این دو متغیر باعث کاهش انتظارات افزایشی در بازار طلا شده و موجب عقب‌نشینی تقاضا برای واحدهای صندوق‌های طلا در معاملات امروز شد.

ارزش معاملات و جریان نقدینگی

گفتنی است ارزش معاملات سهام خرد حدود 4 هزار میلیارد تومان بود. همچنین گروه بانکی و خودرویی با بیشترین اقبال از سوی معامله‌گران همراه بودند، در حالی که در برخی نمادهای فلزی، معدنی و پتروشیمی فشار فروش مشاهده شد. کارشناسان معتقدند ادامه رشد بازار در روزهای آینده نیازمند تداوم ورود نقدینگی حقیقی و تثبیت شرایط مثبت در صنایع لیدر است.

با توجه به تحولات مثبت در گروه بانکی و سیگنال‌های جدید مرتبط با FATF، انتظار می‌رود این گروه همچنان در کوتاه‌مدت یکی از محرک‌های اصلی بازار باقی بماند. در مقابل، وضعیت صندوق‌های طلا وابسته به روند نرخ ارز و اونس جهانی است و بازگشت آن‌ها به مسیر صعودی نیازمند تغییر در این متغیرها خواهد بود.