رکنا، با وجود تعطیلی ادارات دولتی در هفته گذشته بهنام صرفهجویی انرژی، دکتر هاشم اورعی، استاد دانشگاه شریف، این تصمیم را «مسکن موقت برای سرطان مزمن انرژی» میخواند؛ او با استناد به آمار و تجربه، این تعطیلیها را ناکارآمد، زیانبار برای اقتصاد، تشدیدکننده بحران مصرف سوخت، و حاصل گزارشهای نادرست وزارت نیرو میداند که به جای اصلاح ساختار مصرف، دولت را به تصمیمهای شتابزده و بیاثر سوق دادهاند.
امروز، خبرنگار اجتماعی بودن صرفاً روایتگر بودن نیست. در عصر تغییرات پرشتاب رسانهای، در زمانهای که نسلهای تازه با زبان، ادبیات، ابزار و حساسیتهای متفاوتی به جهان مینگرند، خبرنگار اجتماعی باید چیزی فراتر از راوی باشد؛ باید مفسر، کنشگر و آموزگار مطالبهگری باشد.
رکنا، نرخ تورم مواد غذایی از ۲۳.۸ درصد در شهریور ۱۴۰۳ به ۴۷.۴ درصد در تیرماه ۱۴۰۴ رسیده است؛ یعنی در کمتر از یک سال، هزینه خوراک خانوارها تقریباً دو برابر شده است. این جهش بیسابقه، زنگ خطر جدی برای معیشت، سلامت و امنیت اجتماعی در کشور است.
مهدی زارع، استاد زمینشناسی، هشدار میدهد که برداشت گسترده و غیرمسئولانه آبهای زیرزمینی در تهران و حومه، فشار سازندهای زمینشناسی را کاهش داده و باعث افزایش غیرمعمول زلزلههای سطحی و کمعمق شده است؛ پدیدهای که نه تنها تهران را به یک منطقه لرزهخیز پرخطر بدل کرده، بلکه احتمال وقوع زلزلههای بزرگ و مخرب در آیندهای نزدیک را به شدت افزایش داده است. او از فروپاشی زیرساختها و نشست زمین به عنوان پیامدهای فاجعهبار این روند یاد میکند و از مسئولان میخواهد هر چه سریعتر برای مدیریت بحران وارد عمل شوند.
در حالیکه شمار قربانیان میان محیطبانان رو به افزایش است و درگیریهای مستقیم با شکارچیان مسلح جان نیروهای خط مقدم حفاظت را تهدید میکند، سازمان حفاظت محیط زیست همچنان از تجهیز یگانها به ابزارهای نوین مانند پهپادهای شناسایی دور مانده است. فعالان و تشکلهای محیط زیستی بارها خواستار استفاده از پهپاد برای پایش مناطق حفاظتشده شدهاند، اما پاسخ موثر و کافی نگرفتند.نتیجه، تکرار خون و تسلیت است.
رکنا، بر اساس قوانین موضوعه کشور، سازمانها و وزارتخانههای مرتبط موظف به مدیریت و تأمین خدمات اضطراری پس از وقوع بحرانها هستند، اما در پی جنگ ۱۲ روزه اخیر، عملکرد نهادهای دولتی در حوزه امدادرسانی و بازسازی با تأخیر و کمبود منابع مواجه بوده است. در این میان، شهرداری تهران با بهرهگیری از منابع داخلی و فراتر رفتن از اختیارات قانونی خود، بخش قابل توجهی از بار سنگین حمایت از آسیبدیدگان را به دوش کشیده است، که ضرورت بازنگری جدی در ساختار اجرایی مدیریت بحران را مطرح میکند.
در حالی که وزیر جهاد کشاورزی از کاهش ۳۰۰ هزار تنی تولید برنج به دلیل کمآبی سخن میگوید، افکار عمومی این پرسش را مطرح میکندکه چهکسی سیاست کشت محصولات آببر در مناطق خشک را کلید زد؟ بحران امروز نتیجهی مستقیم سالها مدیریت ناکارآمد، توسعه بیضابطه و نادیده گرفتن هشدارهای زیستمحیطی است. سکوت درباره ریشهها، فرار از پاسخگویی است؛ و پاسخگویی، وظیفهی شماست آقای وزیر.
تهران در هفتههای اخیر با بحران انباشت زباله و اختلال در جمعآوری پسماند مواجه شده است؛ بحرانی که مسئولان شهری آن را به خروج اتباع خارجی نسبت میدهند. اما پشت این ماجرا، ساختاری ناکارآمد از قراردادهای پیمانکاری، فقدان سیاست جذب نیروی بومی، و بیتوجهی به مکانیزاسیون پنهان است. گفتوگو با دکتر سامان ولینوری، کارشناس اقتصاد شهری، نشان میدهد که بحران امروز، بیش از آنکه ناشی از کمبود کارگر باشد، حاصل سالها واگذاری بیضابطه، دوری از تکنولوژی ، نبود نظارت است.
رکنا، گسترش افسارگسیختهی باغویلاها و حفر هزاران چاه آب، دزفول را به یکی از کانونهای بحران منابع آب زیرزمینی در خوزستان تبدیل کرده است. در حالی که سطح ایستابی منطقه بهشدت افت کرده، نبود پایش دقیق و ساماندهی قانونی، برداشت بیرویه را به تهدیدی ساختاری برای امنیت آبی جنوب غرب ایران بدل کرده است.
کنکور، آزمونی که روزگاری وعده عدالت آموزشی را میداد، امروز نماد نابرابری، استرس روانی و تسلط مافیای آموزش است. بیش از نیمی از داوطلبان زن هستند، اما ورود به بازار کار همچنان برایشان دشوار است. این سیستم ناکارآمد با تولید «ذهنهای حافظهمحور» و تقویت فساد آموزشی، بحران عمیقی برای آینده کشور ساخته است. حذف ساده کنکور بدون اصلاح ساختارهای بنیادی، معضل را جابهجا میکند؛ معضلی که فقط با جراحی دقیق، شفافیت و بازسازی آموزش قابل حل است.