شهر دوستدار خانواده، برنامه‌ شورای ششم شهر تهران + فیلم

شهر دوست‌دار کودک زمینه سازی برای تعالی فکری و تربیتی کودکان است. شهر دوست‌دار کودک عامل پیوند نسل‌های گذشته و آینده در هر جامعه محسوب می‌شود که مورد توجه جامعه شناسان در جوامع امروزی قرار گرفته و از نظر شهروندی و حقوق شهروندی قابل طراحی است. شهر دوست‌دار کودک شهری است که امکانات و ویژگی‌های زیادی برای زیست کودکان دارد.

امکانات مورد نیاز شهر دوست‌دار کودک شامل پارک‌ها و اماکنی برای بازی کودکان با امنیت کافی، وسایل بازی متناسب با مراحل رشد کودکان، محل‌های عبور و مرور امن در خیابان، مبلمان شهری مناسب، دسترسی راحت به فضاهای آموزشی رسمی و فوق‌برنامه، دسترسی به امکانات ورزشی مناسب و وجود مراکز ارائه خدمات به کودکان دارای نیازهای ویژه و توانایی‌های متفاوت است .

برابر بند یک ماده ۳۱ کنوانسیون حقوق کودک حکومت‌ها حق کودک را برای داشتن بازی، سرگرمی، وقت آسایش و استراحت به رسمیت می‌شناسند و کودک می‌تواند به‌طور فعال و آزادانه در امور فرهنگی و هنری در خور سنی خود، شرکت کند. که به همین دلیل در سال ۱۳۷۹ شورای‌عالی استان‌ها به موجب ماده واحده‌ای به شورای اسلامی شهرها پیشنهاد کرد که شهرداری‌ها را در زمینه تحقق شهر دوست‌دار کودک به انجام اقدامات لازمی موظف کنند.

در پیشنهاد شورای‌عالی استان‌ها عنوان شد که این طرح در بخش شهرسازی و معماری با پیگیری، تدوین و تصویب قوانین لازم از سوی دستگاه‌های مختلف برای تامین فضای مناسب بازی کودکان در مجتمع‌های مسکونی نوساز یا در حال ساخت دنبال شود. همچنین تنظیم قوانین رعایت استانداردهای کاهش خطر و حوادث در مجتمع‌های مسکونی، طراحی خیابان‌ها، پیاده‌روها و پل‌ها به نحوی که برای عبور کودکان و وسایل حمل و نقل کودک مناسب باشد پیش‌بینی شده است.

در سال ۱۳۸۶ دولت ایران تعهدی را به صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) داد و شهر تهران نیز به طرح شهرهای دوست‌دار کودک ملحق شد.

برابر مفاد این الحاق شهرداری تهران برای هدایت پروژه شهر دوست‌دار کودک در شهرهای خاورمیانه و شمال آفریقا به‌عنوان دبیرخانه، پذیرش مسئولیت کرد؛ البته این برنامه ‌با کمی تاخیر در سال ۱۳۸۸ به تصویب شورای اسلامی شهر تهران رسید و شهر فعالیت‌های خود را در راستای محقق شدن "شهر دوستدار کودک" آغاز کرد.

از جمله مواردی که در این مصوبه مورد توجه قرار گرفته، استانداردسازی مبلمان شهری به‌ویژه وسایل خاص کودکان (ورزش، تفریح و بازی) است.

در سال ۱۳۸۹ طرح شهر دوستدار کودک در شورای‌عالی استان‌ها به تصویب رسید؛ در این مصوبه با توجه به تاکیدهای دینی، اهمیت حقوق کودکان در دین اسلام و با استناد به وظایف قانونی شورای اسلامی شهر به‌خصوص ماده ۷۱ قانون تشکیلات، شورای‌عالی استان‌ها به شوراهای اسلامی شهرها پیشنهاد کرد تا شهرداری‌ها را در زمینه تحقق شهر دوستدار کودک موظف به انجام اقدامات لازم با لحاظ شرایط مقرر در مصوبه کنند.

در تبصره چهارم مصوبه نیز شهرداری تهران موظف شده است اعتبارات مورد نیاز برای اجرای مطلوب این مصوبه را در ردیف‌های مربوط در بودجه سنواتی شهرداری پیش‌بینی و لحاظ کند.

دوره پنجم شورای اسلامی شهر تهران نیز مصوبه شهر دوستدار کودک در دستور کار خود قرار داد این مصوبه دارای بخش‌هایی مانند ارزیابی تاثیر پروژه‌های شهری بر زندگی کودکان و نوجوانان، تشکیل شوراهای مشورتی کودکان در شهرها، اطلس شهری کودکان و نوجوانان و همچنین ساختار نظارت و پایش مصوبه با محوریت سازمان شهرداری ها و دهیاری‌ها بود.

همچنین مصوبه فوق برای تمامی دستگاه‌های عمومی و دولتی که از مقررات شورایعالی شهرسازی و معماری کشور تبعیت می کنند لازم الاجراست و گزارش فعالیت های تمامی دستگاه ها در راستای اجرای مصوبه توسط سازمان شهرداری ها و دهیاری ها گردآوری، بررسی و برای اخذ تصمیمات لازم به دبیرخانه شورای عالی ارائه می شود. همچنین ادارات و واحدهای شهر دوستدار کودک از طریق شوراهای اجرایی شهر دوستدار کودک موظف به هماهنگی های لازم برای تدوین و اجرای برنامه های یکپارچه شهر دوستدار کودک خواهند شد.

نرگس معدنی پور عضو شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار شهری رکنا، درباره این مسئله که آیا مصوبه شهر دوست‌دار کودک را مورد بررسی قرار داده‌اید گفت: بحث شهر دوست‌دار کودک، شهر دوست‌دار سالمند، شهر دوست‌دار معلولان بنابر نیاز‌های موجود در ادوار گذشته مد نظر قرار گرفته است و باید حتما به آنها پرداخته شود. اما با توجه به نیاز کنونی جامعه رویکرد شورای ششم این است که شهر دوست‌دار خانواده را ایجاد کند.

او ادامه داد: ما باید شهر دوست‌دار کودک، سالمند و معلول  را در همه حوزه‌های حمل و نقل، پیاده‌روها و... تقویت کنیم تا در کالبد شهر به صورت ملموس تر قابل مشاهده باشد.

معدنی پور در پاسخ به این سوال که آیا شما این مصوبه را مورد بررسی قرار داده‌اید تاکید کرد: کمیسیون فرهنگی اجتماعی تازه تشکیل شده است و هنوز به این مسئله نپرداخته‌ایم. اما قطعا در کمیته اجتماعی به آن خواهیم پرداخت.

این عضو شورای شهر در پاسخ به اینکه آیا طرحی نیز برای شهر دوستدار زن تدوین خواهید کرد: ما در مصوبات ادروار گذشته شهر دوستدار زن نداشتیم  اما بحث ما بحث خانواده است. یعنی اگر بتوانیم مصوبات قبلی را محقق کنیم و شهر را برای اقشار مختلف مناسب سازی کنیم بدون شک مسئله زن نیز در آن حل خواهد شد