علائم حساسیت دندان‌ ها هنگام غذا خوردن؛ چه باید بدانید؟

علائم اصلی حساسیت دندان‌ها

اگر هنگام مصرف غذاها یا نوشیدنی‌های گرم یا سرد، مسواک زدن یا حتی تنفس حس درد یا ناراحتی در دندان‌ها دارید، این اتفاق می‌تواند نشانه قوی از بروز حساسیت دندان‌ها باشد و نیاز به مراجعه به یک دندان‌پزشک دارید.

دلایل اصلی بروز حساسیت دندان

تاج دندان‌ها از طریق مینای دندان (لایه محافظ خارجی) محافظت می‌شود و قسمت زیرین آن یعنی ریشه نیز توسط پوشش دیگری به نام سمنتوم پوشانده شده است. در اعماق این لایه‌ها، ساختاری به نام عاج قرار دارد که دارای میکروتوبول‌های ریزی است. هرگونه آسیبی که به مینای دندان یا سمنتوم وارد شود، می‌تواند این میکروتوبول‌ها را در معرض محرک‌ها قرار دهد و منجر به درد شود.

عوامل رایج تخریب دندان:

• پوسیدگی دندان: خرابی یا وجود سوراخ‌هایی در مینای دندان که عاج را نمایان می‌کند.
• فرسایش مینای دندان: مصرف مداوم غذای اسیدی.
• سایش مکانیکی: فشار بیش‌ازحد یا نیروهای مکانیکی باعث ایجاد شیارهای مینایی می‌شود.
• عقب‌نشینی لثه: ناشی از افزایش سن، ژنتیک یا بیماری‌های لثه.
• فرسودگی ترمیم‌ها: پرکردگی‌ها یا روکش‌های فرسوده که دیگر به‌درستی عمل نمی‌کنند.
• شکستگی دندان: ترک‌ها یا شکستگی‌های دندانی.
• درمان‌های دندان‌پزشکی اخیر: برخی درمان‌ها ممکن است به التهاب موقتی اعصاب منجر شود.
• مسواک زدن نادرست: استفاده از مسواک سخت یا اعمال فشار شدید حین استفاده.
• محصولات خاص: خمیر دندان‌های سفیدکننده یا دهان‌شویه‌های اسیدی می‌توانند دندان‌ها را حساس کنند.

عوامل دیگر تأثیرگذار بر حساسیت دندانی

• بیماری لثه: التهاب و عقب‌رفتگی لثه باعث تحریک ریشه دندان‌ها می‌شود.
• دندان‌قروچه: عادت ساییدن دندان‌ها به یکدیگر موجب آسیب جدی به مینای دندان می‌شود.
• افزایش سن: با گذشت زمان، مینای دندان ضعیف شده و لثه‌ها تحلیل می‌روند.
• تشکیل پلاک و جرم: باعث افزایش التهاب و پوسیدگی دندانی می‌شود.
• خشکی دهان: کاهش بزاق افزایش خطر پوسیدگی و بیماری لثه را ایجاد می‌کند.
• سیگار کشیدن: موجب خشکی دهان و افزایش جرم دندان می‌شود.
• ریفلاکس معده: بازگشت اسید معده به دهان، مینای دندان‌ها را فرسوده می‌کند.

چگونگی تشخیص حساسیت دندانی

در صورت تداوم درد دندان، مراجعه به دندان‌پزشک ضروری است. مراحل تشخیص شامل بررسی سوابق پزشکی، معاینه دقیق، آنالیز لثه و انجام عکس‌برداری با اشعه ایکس است تا بتوان علت دقیق مشکل را شناسایی کرد.

راهکارهای درمانی برای حساسیت دندان

درمان‌های خانگی:

• خمیر دندان‌های ضد حساسیت: استفاده از خمیرهایی مثل Sensodyne می‌تواند تحریکات را کاهش دهد.
• دهان‌شویه فلوراید: باعث تقویت مینای دندان و کاهش حساسیت می‌شود.
• شستشو با آب نمک: به کاهش التهاب و حساسیت کمک می‌کند.

درمان‌های کلینیکی:

• فلوراید درمانی: استفاده از ژل‌ها یا پوشش‌های فلوراید در مطب.
• درزگیری عاج: با استفاده از مواد رزینی برای بستن میکروتوبول‌ها.
• عصب‌کشی: در موارد حساسیت شدید برای رفع کامل درد.
• جراحی لثه: در مواردی که عقب‌رفتگی لثه شدید است، به پوشش‌دهی مجدد ریشه منجر می‌شود.

روش‌های پیشگیری از حساسیت دندان

رعایت نکات زیر می‌تواند مانع از بروز یا تشدید حساسیت شود:

• مسواک زدن اصولی حداقل دو بار در روز با زاویه مناسب و فشار ملایم.
• استفاده از مسواک نرم یا مسواک‌های دارای حسگر فشار.
• نخ دندان کشیدن روزانه.
• چکاپ منظم دندان‌ها هر شش ماه یک‌بار.
• نوشیدن مقدار کافی آب برای جلوگیری از خشکی دهان.
• ترک سیگار و کاهش مصرف نوشیدنی‌های اسیدی و شیرین.