رکنا، مهاجرت بیوقفه روستاییان به شهرها همچنان یکی از بزرگترین بحرانهای اجتماعی و اقتصادی ایران است. طرح نوسازی مسکن روستایی که قرار بود راهی برای مقابله با این روند باشد، به جای حل مشکل، تنها عمق آن را بیشتر کرده است.آیا هنوز امیدی به بهبود شرایط زندگی در روستاها وجود دارد؟
دکتر مهدی زارع، زمینشناس و استاد دانشگاه، در واکنش به اظهارات اخیر رئیسجمهور درباره انتقال پایتخت ایران، از لزوم یک بررسی کارشناسی و تخصصی برای تغییر پایتخت سخن گفت. او با تأکید بر خطرات احتمالی ناشی از تصمیمات بدون مطالعه، خواستار دقت بیشتر در انتخاب مکان جدید پایتخت شد و هشدار داد که انتقال پایتخت بدون توجه به جوانب مختلف میتواند مشکلات جدیدی ایجاد کند.
در حالی که آغاز سال نو میلادی در بسیاری از شهرهای جهان با جشنهای بزرگ همراه است، تهران، به ویژه در منطقه 7 که جمعیت زیادی از هموطنان مسیحی، بهویژه ارامنه، در آن سکونت دارند، هیچ برنامهای برای بزرگداشت این رویداد نداشت. حتی یک فشفشه نیز برای تبریک به هموطنان مسیحی روشن نشد. این غفلت از احترام به تنوع مذهبی و فرهنگی در کشوری که ادیان مختلف را محترم میشمارد، سوالات جدی را در مورد همبستگی اجتماعی و فرهنگی برانگیخته است.
سه سال پس از آغاز بحران اقتصادی، قیمت اقلام اساسی در ایران بین ۲۵۰ تا ۴۸۰ درصد افزایش یافته است؛ بهطوری که گوشت گوسفندی و گاو ۵ و ۴ برابر گران شده و مرغ و پیاز نیز به ترتیب ۳ و ۴ برابر قیمت گذشته خود رسیدهاند. این تغییرات بیسابقه در قیمتها نه تنها قدرت خرید خانوادههای کارگری را به صفر رسانده، بلکه سلامت جسمی و روانی آنها را به شدت تهدید میکند.
فرامرز توفیقی، فعال کارگری و مشاور مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران، در گفتوگویی با رکنا از افزایش هزینههای زندگی، از مشکلات تولید و صنعت به عنوان عوامل اصلی بحرانهای اقتصادی یاد کرد و بر لزوم اصلاحات ساختاری تأکید کرد.
رکنا،در حالی که مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران از ممنوعیت بکارگیری اتباع غیرمجاز در شهرداریها و جریمه پیمانکاران متخلف خبر داده، واقعیتهای میدانی نشان میدهد که این قوانین فقط در حد حرف باقی ماندهاند. اتباع غیرمجاز هنوز در بخشهای حساس شهرداری، بهویژه جمعآوری زبالهها، بدون هیچگونه نظارت یا حمایت قانونی مشغول به کار هستند؛ در سایه ضعفهای نظارتی فرصتهای شغلی را از جوانان بومی گرفته است.
رکنا، فرشاد اسماعیلی، فعال کارگری و حقوقدان، در گفتگو با رکنا نسبت به وضعیت بحرانی طبقه کارگر در سالهای آینده هشدار داد. او تاکید کرد که با توجه به سیاستهای اقتصادی ناکارآمد و عدم تطابق دستمزدها با تورم، پیشبینی میشود که در سال آینده سرکوب دستمزدها ادامه یابد و این امر منجر به بحرانهای اجتماعی شدیدتر شود.
رکنا، ضعف در دیپلماسی آبی به وضوح از طریق دو موضوع مهم آشکار میشود: عدم پیشبینی و عدم اقدام پیشگیرانه. در حالی که کشورهای همسایه مانند افغانستان به سرعت در حال تقویت زیرساختهای آبی خود هستند، ایران در این زمینه غافل مانده و تنها به واکنشهای ضعیف و دیرهنگام بسنده کرده است. این ضعف در مدیریت منابع آبی نه تنها ایران را در برابر بحرانهای آبی بیدفاع کرده است، بلکه به کشورهای همسایه فرصتی برای اعمال فشار بر ایران در این زمینه داده است.
رکنا، حمید حاج اسماعیلی، کارشناس حوزه اشتغال، با اشاره به مشکلات جدی در زمینه منابع انسانی کشور، از نرخ بیکاری بالای فارغالتحصیلان (۴۲ درصد)، جوانان (۲۳.۵ درصد) و زنان (بیش از ۴۲ درصد) خبر داد. او همچنین تاکید کرد که میزان مشارکت زنان در نیروی کار تنها ۱۴ درصد است، که نشاندهنده وضعیت نامناسب در جذب و بهرهبرداری از نیروی انسانی متخصص است. حاج اسماعیلی بر لزوم توجه به حوزههای نوین اقتصادی، بهویژه فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال، بهعنوان راهحلی برای کاهش بیکاری و ایجاد فرصتهای شغلی جدید تاکید کرد.
ماهان مهرو- پرنده شناس با اشاره به سرشماری نیمهزمستانه پرندگان مهاجر که از بیستم دی تا دهم بهمن در حال انجام است، هشدار داد که صدور همزمان مجوزهای شکار تا پایان بهمن، باعث میشود بسیاری از پرندگان قبل از پایان سرشماری شکار شوند و دادههای حیاتی برای مدیریت جمعیت پرندگان بههم بریزد. این تناقضات نهتنها فرآیند تصمیمگیری را مختل میکند، بلکه فرصتی برای افزایش تخلفات گسترده شکار غیرقانونی فراهم میآورد.