چین با کنترل بیش از ۶۰٪ از تولید جهانی و ۹۰٪ از ظرفیت پالایش عناصر خاکی نادر، به یک ابرقدرت اقتصادی در بازار انرژی تبدیل شده است. این کشور نه تنها بر زنجیره تأمین این منابع تسلط دارد، بلکه بهطور فزایندهای از آنها بهعنوان اهرمی ژئوپلیتیکی برای تأثیرگذاری بر رقبا از جمله آمریکا و ژاپن استفاده میکند. حالا با کشف جدید ذخایر عظیم در مغولستان داخلی، چین قدرت خود را در بازار انرژی جهانی تقویت کرده و جهان باید منتظر پیامدهای خطرناک آن باشد.
کاهش ۴۱ درصدی بارندگی نسبت به میانگین درازمدت و افت ۷ درصدی ذخایر سدهای کشور زنگ خطر یک بحران جدی را به صدا درآورده است. درحالیکه تصاویر منتشرشده از سوی شهروندان، حکایت از خشک شدن برخی از سدهای مهم کشور دارد، تهران نیز با کاهش ۴۰ درصدی بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت، در آستانه یک تنش آبی شدید قرار گرفته است. از سوی دیگر، استانهایی مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان و خوزستان با کاهش بارندگیهای ۴۷ تا ۷۵ درصدی، شرایطی بحرانی را تجربه میکنند. آیا مدیریت منابع آبی قادر خواهد بود کشور را از این وضعیت خطرناک عبور دهد؟
بحران آب در ایران زنان را در شرایطی بیرحمانه قرار داده است که نه تنها سلامت جسمی بلکه آینده اجتماعی و اقتصادی آنها را به خطر انداخته است. میلیونها ایرانی به آب آلوده دسترسی دارند و این مشکل بهویژه برای زنان و کودکان فاجعهبار است. از افزایش بیماریهای گوارشی گرفته تا از دست دادن شغل و فرصتهای تحصیلی، زنان ایرانی بیشترین بهای این بحران را میپردازند. در حالی که آنها درگیر تأمین آب و معیشت هستند، تصمیمگیرندگان مرد، همچنان بحران را نادیده میگیرند.
رکنا، تهران در حال خشک شدن است، اما انگار کسی قرار نیست کاری کند! سدها خالیاند، زمینها ترک خوردهاند، و آسمان بیباران مانده است. بحران آب دیگر یک هشدار نیست، یک واقعیت است. اما درحالیکه پایتخت با بیش از ۱۴ میلیون نفر جمعیت به سمت تشنگی و خاموشی پیش میرود، برنامه مسئولان چیست؟ فقط هشدار دادن؟تنها آمار دادن؟ یا نظارهگر بودن تا روزی که دیگر برای هر اقدامی دیر باشد؟
امیر رهبر، فعال اجتماعی، با استناد به ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان، تأکید میکند که دولت موظف به پرداخت ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان ماهانه به معلولان شدید و خیلی شدید است، اما این قانون اجرا نشده است. او میگوید که دولت در سال ۱۴۰۲ مبلغ ۶۴ میلیون تومان و در سال ۱۴۰۳ حدود ۸۶ میلیون تومان از هر فرد مشمول این قانون دریغ کرده است. وی همچنین از نبود فرهنگسازی مناسب، عدم رعایت حقوق اجتماعی، تبعیض در اشتغال و کمتوجهی مسئولان نسبت به مشکلات معلولان انتقاد میکند.
استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، هرمزگان، کرمان و خراسان شمالی به عنوان جوانترین استانهای کشور معرفی شدند، در حالی که گیلان، مازندران، مرکزی، همدان و تهران در حال پیر شدن هستند.جوانترین استانهای ایران، همزمان فقیرترین و محرومترین مناطق کشور هستند، در حالی که استانهای برخوردار در مسیر پیری قرار دارند. این تناقض چه پیامدهایی برای آینده ایران خواهد داشت؟ آیا دولت برای مدیریت این بحران جمعیتی آماده است یا تنها نظارهگر تغییرات خواهد بود؟
خشونت علیه زنان در ایران، همچنان بیپاسخ از سوی قانون! با وجود سالها انتظار، قانونی که بتواند از جان زنان در برابر قتلهای ناموسی و خشونتهای خانگی دفاع کند، هنوز تصویب نشده است. حالا هزاران امضا در قالب کارزاری اعتراضی، صدای مطالبهای جدی را به گوش قانونگذاران رسانده است: دیگر بس است! قانون باید زنان ایران را از سایه مرگ و خشونت نجات دهد.
از انقلاب ۱۳۵۷ تا امروز، زنان ایرانی نهتنها نظارهگر تحولات بزرگ اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بودهاند، بلکه خود، نیروی پیشبرنده این تغییرات شدهاند. آنها با سلاح دانایی، جسارت اقتصادی، خلاقیت هنری و عزم سیاسی، مرزهای تبعیض را درنوردیده و تاریخ را بازنویسی کردهاند. بااینحال، چالشهای ساختاری همچنان در مسیرشان باقی است. اما زنان ایران ثابت کردهاند که نه قربانی موانع، بلکه قهرمانان تحولند.
چرا همچنان کشاورزی سنتی در تهران ادامه دارد، در حالی که آب برای شرب هم به سختی تأمین میشود؟ سدهای تهران در پایینترین سطح ذخیره خود هستند، اما سیاستهای نادرست همچنان بخش عمدهای از منابع آبی را به کشاورزی پرمصرف اختصاص میدهند. ادامه این مسیر یعنی نابودی منابع آبی، تخریب کشاورزی و تشدید بحران برای شهروندان. آیا زمان تصمیمگیری نهایی نرسیده است؟
رئیس سازمان محیط زیست باید با رفتاری کاریزماتیک و الهامبخش و پرهیجان، خود را به عنوان فردی مردمی و متعهد به حفظ طبیعت نشان دهد. حضور فعال در میان جوانان، مشارکت در برنامههای میدانی و اقدامات عملی مانند میتواند او را نهفقط به عنوان یک مقام دولتی، بلکه به عنوان الگویی قابل اعتماد و کنشگر واقعی معرفی کند و جوانان را با خود همراه کند در غیراینصورت از همراهی نسل زد و آلفا جا می ماند.