ریزش مو و پروتئین وی: حقیقت یا شایعه؟

به گزارش رکنا و به نقل از انلی مای هلث،  یکی از موضوعات پرطرفدار در میان ورزشکاران و طرفداران بدنسازی ، استفاده از مکمل‌های غذایی است. از جمله این مکمل‌ها، وی پروتئین (Whey Protein) است که توسط بسیاری از افراد به رژیم غذایی اضافه می‌شود. با این حال، برخی افراد پس از مدتی مصرف این مکمل ممکن است متوجه ریزش مو یا حتی سفید شدن موهای خود شوند. این سوال پیش می‌آید که آیا مصرف وی پروتئین می‌تواند مقصر باشد یا خیر؟

موضوع ارتباط وی پروتئین و ریزش مو از نظر علمی توسط دکتر دامینی ورما، متخصص پوست، مورد بررسی قرار گرفته است.

آیا وی پروتئین می‌تواند مسئول مستقیم ریزش مو باشد؟

دکتر ورما در پاسخ به این سوال می‌گوید:

«تاکنون هیچ شواهد علمی محکمی وجود ندارد که اثبات کند وی پروتئین به طور مستقیم ریزش مو ایجاد می‌کند، به ویژه در افرادی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند.»

بیشتر ادعاها در این زمینه به تجربیات شخصی افراد و بحث‌های مرتبط در فضای مجازی بازمی‌گردد. نظریه‌ای وجود دارد که معتقد است مصرف بیش از حد وی پروتئین ممکن است سطح انسولین و IGF-1 (فاکتور رشد شبه‌انسولینی ۱) را افزایش دهد که می‌تواند در افرادی با زمینه‌های ژنتیکی مستعد، منجر به نازک شدن موها شود.

تاثیر وی پروتئین بر موها چگونه شکل می‌گیرد؟

وی پروتئین، به ویژه نوع ایزوله، به سرعت جذب بدن می‌شود و می‌تواند سطح IGF-1 را افزایش دهد.

این فاکتور رشد ممکن است تولید دی‌هیدروتستوسترون (DHT) را فعال کند؛ هورمونی که در افراد با زمینه ژنتیکی مستعد موجب کوچک شدن فولیکول‌های مو و کوتاه‌تر شدن چرخه رشد مو می‌شود. به همین دلیل احتمال ریزش مو در برخی افراد وجود دارد.

نکته مهم این است که چنین تأثیری تنها در افرادی با زمینه ژنتیکی یا حساسیت‌های خاص قابل مشاهده است و به صورت عمومی برای همه مصرف‌کنندگان صدق نمی‌کند.

چه کسانی در معرض بیشترین تاثیر هستند؟

گروه‌هایی که به احتمال زیاد تحت تأثیر عوارض مصرف وی پروتئین قرار می‌گیرند، عبارتند از:

    مردانی که سابقه خانوادگی طاسی زودرس دارند.

    زنانی که خانواده آن‌ها دچار ریزش مو با الگوی زنانه شده‌اند.

    افرادی که به مشکلات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOD) مبتلا هستند.

عوامل دیگری که می‌توانند ریزش مو را تشدید کنند

وی پروتئین همیشه مقصر اصلی نیست. دکتر ورما عوامل زیر را نیز از جمله دلایل بالقوه ریزش مو می‌داند:

    رژیم‌های غذایی سخت یا کاهش شدید کالری مصرفی

    کاهش وزن سریع

    انجام ورزش‌های سنگین و استرس فیزیکی

    کمبود مواد مغذی مانند آهن، ویتامین B12 یا ویتامین D

    مصرف استروئیدها یا هورمون‌های تقویتی

    استرس روانی و اضطراب بیش از حد

در صورت مشاهده ریزش مو چه کنیم؟

دکتر ورما پیشنهاد می‌کند:

    نگران نشوید؛ مقداری ریزش مو طبیعی است.

    تغییرات اخیر در رژیم غذایی، برنامه ورزشی یا وزن خود را بررسی کنید.

    عوامل دیگر مانند کم‌خونی، مشکلات تیروئید یا استرس را ارزیابی کنید.

    مصرف وی پروتئین را برای ۱ یا ۲ ماه متوقف کرده و تاثیر آن را بسنجید.

    در صورت تداوم ریزش مو، به متخصص پوست مراجعه کرده و آزمایش‌هایی نظیر سطح آهن، ویتامین D، B12 و عملکرد تیروئید را انجام دهید.

نتیجه‌گیری

برای اکثر افراد، مصرف وی پروتئین امن و بی‌خطر است و احتمالا باعث ریزش مو نخواهد شد. با این حال، کسانی که از زمینه‌های ژنتیکی مرتبط با طاسی یا نازک شدن مو برخوردارند، ممکن است به علت تاثیر هورمون‌های ناشی از مصرف بیش از حد این مکمل، دچار تغییراتی ملایم شوند.

اگر همچنان نگران هستید:

    مقدار مصرف را کاهش دهید.

    یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی داشته باشید.

    پیش از قطع مصرف یا هر اقدام دیگر، با یک متخصص پوست مشورت کنید.

یادتان باشد، سلامت موها به عوامل متعددی وابسته است و نباید تنها به مکمل‌ها نسبت داده شود.