ماه زمین را تنها می گذارد؛ پیامدهای شگفت انگیز این تغییر
رکنا: ماه هر سال کمی از زمین فاصله می‌گیرد، اما جای نگرانی نیست؛ این تغییر تدریجی روزهای طولانی‌تر و فرصت میلیون‌ها ساله برای پدیده‌های طبیعی مانند خورشیدگرفتگی و جزر و مد را برای ما به همراه دارد.
به گزارش رکنا، ماه سالانه اندکی از زمین فاصله می‌گیرد، حدود ۳.۸ سانتی‌متر! این موضوع جذاب، حالا با کمک فناوری‌های پیشرفته به‌طور دقیق اندازه‌گیری می‌شود.
دانشمندان از فناوری لیزر برای ثبت مسیر رفت و برگشت نور استفاده می‌کنند. این فرآیند با استفاده از آینه‌هایی که روی سطح ماه نصب شده‌اند، امکان‌پذیر است. به این ترتیب، آنان می‌توانند جزئیات روند دور شدن ماه از زمین را با دقت بررسی کنند.
ماه در فاصله‌ای حدود ۳۸۵ هزار کیلومتری (۲۳۹ هزار مایل) از زمین قرار دارد. مدار بیضوی آن سبب می‌شود که فاصله‌اش از زمین تا ۲۰ هزار کیلومتر (۱۲۴۰۰ مایل) متغیر باشد. به همین دلیل، گاهی اوقات بزرگ‌تر و درخشان‌تر دیده می‌شود؛ پدیده‌ای که به آن سوپرمون می‌گویند.
نیروهای جزر و مد؛ عامل اصلی فاصله گرفتن ماه
علت اصلی دور شدن ماه از زمین، نیروهای جزر و مد است. این نیروها به دلیل تفاوت شدت گرانش در نقاط مختلف زمین رخ می‌دهند. جاذبه ماه در سمت نزدیک‌تر زمین، حدود ۴ درصد قوی‌تر از سمت دورتر است. این تفاوت باعث تجمع آب اقیانوس‌ها در قالب دو برآمدگی می‌شود؛ یکی به سمت ماه و دیگری در سمت مقابل آن. این برآمدگی‌ها کمی جلوتر از موقعیت ماه حرکت می‌کنند و نیروی گرانشی‌شان به تدریج ماه را از زمین دور می‌کند.
دور شدن ماه و تأثیر آن بر چرخش زمین
با فاصله گرفتن ماه، چرخش زمین نیز اندکی کندتر می‌شود. نیرویی که زمین برای افزایش سرعت ماه مصرف می‌کند، از سرعت چرخش خود زمین کم می‌کند و باعث طولانی‌تر شدن طول روزها می‌شود. البته این تغییرات بسیار ناچیز است؛ ماه هرسال تنها ۱.۵ اینچ از زمین دور می‌شود. در مقایسه با فاصله ۳۸۵ هزار کیلومتری ماه، این تغییر معادل ۰.۰۰۰۰۰۰۰۱٪ در سال است. بنابراین، همچنان برای میلیون‌ها سال می‌توانیم از خورشیدگرفتگی، جزر و مد و روزهای ۲۴ ساعته بهره‌مند باشیم.
نگاه به گذشته؛ زمانی که ماه نزدیک‌تر بود
حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش و پس از برخورد زمین با یک سیاره کوتوله هم‌اندازه مریخ، ماه به وجود آمد. در آن زمان، ماه بسیار نزدیک‌تر به زمین بود و در آسمان بسیار بزرگ‌تر به نظر می‌رسید. مطالعات روی ساختار رشد روزانه صدف‌ها و سایر موجودات دریایی فسیل‌شده نشان می‌دهد که حدود ۷۰ میلیون سال قبل، طول روز تنها ۲۳.۵ ساعت بوده است؛ همان چیزی که داده‌های نجومی امروز پیش‌بینی می‌کنند.
آینده قمر زمین چگونه خواهد بود؟
آیا روزی ماه می‌تواند از محدوده گرانش زمین فرار کند؟ پاسخ این سؤال منفی است. در آینده‌ای دور، چرخش زمین ممکن است آن‌قدر کند شود که به وضعیت قفل جزر و مدی برسد. در این حالت، یک چرخش کامل زمین و یک گردش کامل ماه به دور زمین دقیقاً برابر خواهند شد. در نتیجه، ماه همیشه از یک طرف زمین دیده می‌شود و سمت دیگر آن مخفی خواهد ماند.
با این حال، دو عامل این وضعیت را غیرممکن می‌کنند. نخست اینکه، حدود یک میلیارد سال دیگر، خورشید درخشان‌تر شده و باعث تبخیر اقیانوس‌ها می‌شود. در این شرایط، دیگر برآمدگی‌های جزر و مدی وجود نخواهند داشت که بتوانند ماه را دورتر کنند. دوم اینکه، چند میلیارد سال بعد، خورشید به یک غول سرخ تبدیل خواهد شد و احتمالاً زمین و ماه را نابود خواهد کرد. البته این اتفاقات هنوز میلیون‌ها سال آینده رخ خواهند داد و تا آن زمان می‌توانیم از جزر و مد، خورشیدگرفتگی و زیبایی‌های ماه لذت ببریم.
ارسال نظر