فروپاشی زمستان در پایتخت /در ۱۴ سال اخیر، فرودگاه مهرآباد فقط ۴ مرتبه در ماه دی سفیدپوش شد/ روایتی از یک غیبت معنادار + آمار

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، صبح‌های دی‌ماه در فرودگاه مهرآباد زمانی با صدای نرم و سرد برف آغاز می‌شد؛ باندها سفیدپوش، پروازها با تأخیر مواجه و سرمای زمستان تا استخوان نفوذ می‌کرد. تهران، دست‌کم در غرب خود، زمستان را «زندگی» می‌کرد. اما این تصویر نوستالژیک، حالا سال‌هاست که به خاطره‌ای دور تبدیل شده است؛ خاطره‌ای که آمارها نشان می‌دهد غیبت آن تصادفی نیست.

بررسی رخدادهای برف در دی‌ماه فرودگاه مهرآباد طی ۱۴ سال اخیر، یک روند هشداردهنده را آشکار می‌کند و آن فروکش بی‌سابقه بارش برف است . جدول رخداد برف دی‌ماه در مهرآباد (۱۴ سال اخیر) نشان می‌دهد که تنها ۴ سال از این بازه، دی‌ماه سفیدپوش بوده است.

برف در مهرآباد تنها در سال‌های ۱۳۸۹، ۱۳۹۰، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ باریده و در سایر سال‌ها خبری از سفیدپوشی باندها نبوده است.

به عبار دیگر، در ۱۴ سال گذشته، دی‌ماه مهرآباد در ۱۰ سال از ۱۴ سال بدون برف بوده است؛ آماری که دیگر نمی‌توان آن را «نوسان طبیعی» زمستانی تلقی کرد.

چرا کاهش برف این‌قدر محسوس است؟

دی‌ماه، سردترین ماه تهران و زمان نفوذ سامانه‌های مدیترانه‌ای و هوای سرد شمالی است؛ ماهی که بیشترین احتمال بارش برف را دارد. کاهش این رخداد به عوامل متعددی مرتبط است که می توان اینگونه از آنها گفت که افزایش میانگین دمای زمستان، حتی تنها یک تا ۱.۵ درجه، مرز بارش برف و باران را جابه‌جا کرده است؛ تغییر الگوهای گردش جوی و کاهش نفوذ هوای سرد به فلات مرکزی؛ و جزیره حرارتی شهری ناشی از توسعه بی‌رویه غرب تهران که دمای مهرآباد را نسبت به دهه‌های گذشته بالاتر برده است.

این کاهش نه تنها نوستالژی صبح‌های برفی را از بین برده، بلکه پیامدهای واقعی بر منابع آب، کشاورزی، تغذیه سفره‌های زیرزمینی و امنیت غذایی دارد. برفی که نمی‌بارد، در بهار ذوب نمی‌شود و تابستان شهر را نجات نمی‌دهد.

دی‌ماه‌های بدون برف مهرآباد، زنگ خطری است که مدت‌ها به صدا درآمده؛ نشانه‌ای از تغییر ساختاری در اقلیم است نه یک دوره خشک گذرا. مهرآباد دیگر فقط یک ایستگاه هواشناسی نیست؛ آینه‌ای است که تغییر چهره زمستان تهران را بی‌رحمانه نشان می‌دهد. زمستان هنوز می‌آید، اما دیگر آن زمستانی نیست که می‌شناختیم.