این کیسه آب با ارزش را بشناسید

یک لایه محافظتی را در نظر بگیرید که از روز اول با آب بدن مادر درست می‌شود و تا روز آخر جنین را دربرمی‌گیرد.

به گزارش رکنا ، لایه محافظتی که به مثابه یک ضربه‌گیر است و نقش یک بادیگارد داخلی را بر ای جنین بازی می‌کند. مایعی روشن و زرد رنگ که حد و اندازه‌اش حساب و کتاب برحسب سانتی‌متر دارد. یعنی یک سانت کمتر و بیشتر شود، می‌تواند یک ماجرای جدید بسازد. اگر می‌خواهید با این مایع معروف درون کیسه آب جنین آشنا شوید این مطلب را از دست ندهید.

مایع آمنیوتیک چیست؟

این مایع روشن و زرد 12 روز بعد از لقاح در داخل کیسه آب و از آب بدن مادر درست می‌شود و جنین را دربرمی‌گیرد. جنین به مرور مقداری از مایع را می‌بلعد و به صورت ادرار دفع می‌کند، یعنی در حدود هفته 20بارداری، ادرار جنین تقریبا بیشتر فضای کیسه آمنیوتیک را پر می‌کند. این مایع حاوی موادغذایی مهم برای جنین از جمله هورمون‌ها و آنتی‌بادی‌هاست.

وقتی سطح مایع آمنیوتیک کم باشد به آن الیگوهیدرآمنیوس گفته می‌شود و وقتی هم اندازه آن بالاتر از حد معمول می‌رود به آن پلی هیدرآمینوس می‌گویند. در شرایط عادی، سطح مایع آمنیوتیک در هفته 34 تا هفته 36 بارداری به میانگین 800 میلی لیتر یعنی بالاترین مقدار می‌رسد. این مقدار با نزدیک شدن به زمان تولد کم می‌شود و در هفته 40 بارداری به‌طور متوسط حدود 600 میلی لیتر مایع آمنیوتیک جنین را دربرمی‌گیرد. با پاره شدن کیسه آب یا آمنیوتیک، مایع آمنیوتیک داخل کیسه از دهانه رحم و واژن به بیرون می‌ریزد. کیسه آمنیوتیک معمولا در اولین مرحلۀ شروع زایمان پاره می‌شود.

مایع آمنیوتیک چه کار می‌کند؟

اول از همه این مایع یک ضربه‌گیر درست و حسابی است. ضربه‌های ناگهانی، فشارهای خارجی و هر نیرویی که به شکم زن باردار وارد می‌شود، این مایع دفع می‌شود. به غیر از ضربه‌گیر بودن این مایع وظیفه کنترل عفونت را هم به دلیل داشتن پادتن (آنتی بادی) به خوبی انجام می‌دهد.

کنترل دما هم دست این مایع است. مایع آمنیوتیک مثل یک عایق حرارتی جنین را گرم نگه می‌دارد و دمای اطراف او را تنظیم می‌کند. رشد عضله و استخوان جنین هم از وظایف این مایع حیاتی است. جنین در داخل کیسه آمنیوتیک شناور است و می‌تواند آزادانه حرکت کند، همین موضوع عاملی برای رشد درست عضلات و استخوان‌های بدن جنین است.

همچنین مایع آمنیوتیک از فشرده شدن بند ناف جلوگیری می‌کند. . این مایع به رشد و بهبود عملکرد ریه و دستگاه گوارش هم کمک می‌کند. آمنیوتیک از تغییر شکل اندام‌های کوچک و در حال رشد مثل انگشتان پا و دست جنین جلوگیری می‌کند.

مایع آمنیوتیک چطور اندازه‌گیری می‌شود؟

دکتر نازنین صفایی متخصص زنان و زایمان درباره چگونگی اندازه‌گیری مایع آمنیوتیک به همشهری تندرستی می‌گوید: «مایع آمنیوتیک اگر زیر پنج سانتی‌متر باشد خطرناک است و اگر بالای 25سانتی‌متر باشد هم خطرساز است. این اندازه‌ها را در سونوگرافی مشخص می‌کنند اما با این حال باز این‌ها اعداد دقیقی نیستند. ممکن است اندازه مایع آمنیوتیک یک زن باردار هشت سانتی‌متر باشد اما باشرایط بارداری که دارد برای مادر غیرعادی باشد. یعنی نمی‌توانیم بگوییم چون بالای پنج سانتی‌متر است پس نرمال است. بستگی به شرایط بارداری و وضعیت زن باردار دارد. این‌ها یکسری اعداد هستند و بسته به شخص می‌تواند تغییر کند. ما نمی‌توانیم حکم کلی صادر کنیم که هرکس اندازه مایع آمنیوتیکش باید همانی باشد که تعیین شده است. پزشک متخصص می‌تواند تشخیص بدهد اندازه‌ای که در سونوگرافی نشان داده شده نرمال است یا برای جنین مشکل درست می‌کند.»

دلایل پایین بودن سطح مایع آمنیوتیک

احتمال کم شدن مایع آمنیوتیک در هر دوره‌ای از بارداری وجود دارد اما کم شدن این مایع در شش ماهه اول بارداری خطرناک‌تر است. در این دوران خطر سقط جنین، نقص‌های مادرزادی، زایمان زودرس یا مرده‌زایی بیشتر از همیشه می‌شود. اگر سطح مایع آمنیوتیک خیلی پایین باشد، برای محافظت از مادر و جنین، پزشک دستور سزارین می‌دهد. اگر این اتفاق در سه ماهه آخر بارداری پیش بیاید ممکن است باعث کندی رشد جنین، مشکلات و عوارض زایمان شود. کارشناسان معتقدند دلیل خاصی برای کم شدن حجم مایع آمنیوتیک وجود ندارد اما این دلایل می‌توانند باعث کم شدن این مایع مهم و حیاتی شوند.

استفاده از داروهای خاص: بعضی از زنان باردار در این دوره داروهای خاصی مصرف می‌کنند. بعضی از این داروها می‌تواند حجم این مایع را کم کند. یک زن باردار باید حتما لیست داروهایش را به پزشک زنان و زایمان بدهد.

مشکل در جفت: یعنی وقتی خون و غذای کافی به جنین نمی‌رسد. یکی از دلایل ایجاد مشکل در جفت بیماری لوپوس، فشار خون بالا، دیابت و پره اکلامسی است.

مشکل کلیه جنین: در بعضی بارداری‌ها نوزاد نمی‌تواند ادرار تولید یا دفع کند. این مشکل می‌تواند برای متخصص نشانه‌ای باشد که مشکلی وجود دارد.

بالا بودن سطح مایع آمنیوتیک

کارشناسان معتقدند اختلالات سیستم مغزی یا عصبی، اختلالات دستگاه گوارش، اختلال در رشد استخوان که باعث رشد کم اسکلت می‌شود، مشکلات قلبی عروقی، اختلالات ریه جنین و عفونت، هیدروپس فتالیس وضعیتی که در آن مقدار آب غیرطبیعی در اندام‌های مختلف جنین جمع می‌شود به دلیل زیادی بیش از حد مایع آمنیوتیک است.

افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک از طریق شناسایی نشانه‌ها و انجام آزمایش مشخص می‌شود. اگر این مشکل نشانه‌های کمی داشته باشد، مشکل خاصی به‌وجود نمی‌آید. زیاد بودن مایع آمنیوتیک ممکن است باعث شود مادر حرکات جنین را آن‌طور که باید در سه ماهه دوم یا سوم حس کند، متوجه نشود. در موارد ابتلا به این مشکل زمانی‌که پزشک ضربه‌ای به یک سمت شکم می‌زند، در جهت مقابل زیر دست پزشک شروع به لرزش می‌کند. البته برای تایید این مشکل پزشک حتما از سونوگرافی کمک می‌گیرد.

چرا این مایع زیاد می‌شود؟

مایع آمنیوتیک هر پنج تا شش ساعت عوض می‌شود و اندازه آن هم بر حسب مرحله بارداری متفاوت است. حدود 10 هفتگی که جنین ادارکردن و بلعیدن مایع را شروع می‌کند، میزان مایع آمنیوتیک 25 میلی‌لیتر است و در هفته 20 بارداری به حدود 400 میلی‌لیتر می‌رسد. در هفته 28 این مقدار به 800 میلی‌ لیتر می‌رسد و تا حدود 36 هفتگی بیشتر می‌شود و پس از آن، این میزان به تدریج تا حدود 400 میلی‌لیتر در هفته 42 کم می‌شود.

وقتی جنین ‌این مایع را به شکل صحیحی نمی‌بلعد یا بیش از حد ادرار می‌کند، باعث تجمع مایع آمنیوتیک می‌شود. اختلالات مری یا بیماری کبدی جنین هم می‌تواند باعث این مشکل شود. تشخیص این مشکل می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی مثل سندرم داون یا سندرم ادوارد باشد.

دیابت مادر هم می‌تواند یکی از دلایل زیاد شدن این مایع باشد..

درمان چگونه است؟

در حدود 50درصد موارد و البته در موارد خفیف مشکل خود به خود حل می‌شود. معمولا پزشکان تخلیه مایع آمنیوتیک اضافه و در صورت کم‌بودن مایع، تزریق آن را تجویز می‌کنند. یعنی با سرنگ که سوزن بلندی دارد از روی شکم وارد رحم می‌شوند و مایع را به داخل سرنگ می‌کشند و یا مایع را به درون کیسه آمینوتیک وارد می‌کنند.

شاید این روش را تا چند بار در طی هفته‌های بعد انجام دهند. این روش عوارض شایعی ندارد اما ممکن است باعث زایمان زودرس، جداشدن جفت و پارگی زودرس پرده‌ها شود. در بعضی از زنان باردار هم ممکن است پزشکان از دارو درمانی استفاده کنند.

لازم به ذکر است تمام این موارد باید زیر نظر پزشک متخصص زنان و زایمان انجام شود. پزشکان توصیه می‌کنند برای مقابله با عوارض این اختلال‌ها بهتر است در روزهای پایانی بارداری بیشتر استراحت کنید و حرکات سریع انجام ندهید. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.