بیماری‌ که درست تشخیص داده نمی شود میلیون‌ ها نفر را دچار فرسودگی می‌ کند

به گزارش گروه ترجمه رکنا به نقل از فاکس نیوز، سندرم خستگی مزمن حدود ۳.۳ میلیون نفر را در آمریکا درگیر کرده است و از هر چهار نفر، یک نفر در مقطعی از بیماری به بستر محدود می‌شود.

خستگی می‌تواند ناشی از طیف وسیعی از بیماری‌ها و فشارهای زندگی باشد، اما زمانی که این فرسودگی ماه‌ها ادامه پیدا می‌کند — که اغلب پس از یک عفونت رخ می‌دهد — ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌ای به نام سندرم خستگی مزمن باشد.

بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، در حال حاضر حدود ۳.۳ میلیون نفر در ایالات متحده به این سندرم مبتلا هستند و حدود یک‌چهارم بیماران در مقطعی از بیماری ناچار به ماندن در بستر می‌شوند.

با وجود شیوع گسترده این بیماری، کارشناسان می‌گویند سندرم خستگی مزمن به‌خوبی شناخته نشده و پزشکان اغلب آن را تشخیص نمی‌دهند؛ به‌طوری‌که تحقیقات پیشین نشان می‌دهد تنها حدود ۱۵ درصد مبتلایان به‌درستی تشخیص داده می‌شوند.

سندرم خستگی مزمن چیست؟

این بیماری که به‌طور رسمی «انسفالومیلیت میالژیک» (ME) نامیده می‌شود، یک بیماری مزمن است که باعث خستگی شدید می‌شود؛ خستگی‌ای که توانایی انجام فعالیت‌های روزمره را مختل می‌کند.

حدود ۳.۳ میلیون نفر در ایالات متحده به سندرم خستگی مزمن مبتلا هستند و نزدیک به یک‌چهارم آن‌ها در مقطعی از بیماری به بستر محدود می‌شوند. (iStock)

آکادمی ملی پزشکی آمریکا این سندرم را با وجود سه علامت زیر، که حداقل شش ماه ادامه داشته باشند، تعریف می‌کند:

خستگی شدید که ۱) جدید است و ۲) توانایی انجام فعالیت‌هایی را که پیش از بیماری به‌طور معمول انجام می‌دادید، کاهش می‌دهد.
احساس ناخوشی یا «مالایز» که پس از فعالیت جسمی یا ذهنی — حتی فعالیت‌هایی که پیش‌تر قابل‌تحمل بودند — تشدید می‌شود.

افراد ممکن است دچار اختلال در تفکر و حافظه (که اغلب «مه مغزی» نامیده می‌شود) یا احساس سبکی سر هنگام ایستادن نیز شوند. هیچ آزمایش مشخصی برای تأیید سندرم خستگی مزمن وجود ندارد، بنابراین پزشکان با گفت‌وگو با بیمار، معاینه بالینی و کنار گذاشتن بیماری‌های دیگر مانند کم‌کاری تیروئید و افسردگی — که علائم مشابهی دارند — به تشخیص می‌رسند.

سندرم خستگی مزمن اغلب توسط پزشکان نادیده گرفته می‌شود و تحقیقات پیشین نشان داده‌اند تنها حدود ۱۵ درصد مبتلایان به‌درستی تشخیص داده می‌شوند. (iStock)

دکتر «جیکوب تایتلبام»، نویسنده کتاب «از خستگی تا شگفت‌انگیز» که پژوهش‌های او بر سندرم خستگی مزمن متمرکز است، در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز دیجیتال گفت: «سندرم خستگی مزمن، فیبرومیالژیا و کووید طولانی همگی شرایط مرتبطی هستند که نام‌های متفاوتی دارند. وجه مشترک این بیماری‌ها این است که اختلالات ایمنی محسوب می‌شوند و اختلالات ایمنی عمدتاً زنان را درگیر می‌کنند.»

وی افزود بسیاری از ژن‌های مرتبط با اختلالات ایمنی روی کروموزوم X قرار دارند که نشان‌دهنده یک مؤلفه ژنتیکی در این بیماری‌هاست.

علل سندرم خستگی مزمن

به گفته دکتر «جولیا اوه»، استاد پوست‌شناسی، ژنتیک مولکولی، میکروبیولوژی و ایمنی‌شناسی یکپارچه در دانشکده پزشکی دانشگاه دوک در کارولینای شمالی، سندرم خستگی مزمن ممکن است بر اثر عفونت یا سایر فشارهای فیزیولوژیک آغاز شود، اما علل و علائم آن از فردی به فرد دیگر تفاوت زیادی دارد.

تایتلبام این بیماری را به «یک بحران شدید انرژی» در بدن تشبیه کرد. هنگامی که سطح انرژی به اندازه کافی کاهش می‌یابد، «مرکز کنترل» مغز — هیپوتالاموس که خواب، هورمون‌ها، فشار خون و ضربان قلب را تنظیم می‌کند — ممکن است عملکرد مناسبی نداشته باشد.

به گفته این پزشک، اگرچه اختلال در عملکرد هیپوتالاموس می‌تواند ده‌ها علامت دیگر ایجاد کند، اما نشانه‌های شاخص شامل بی‌خوابی (با وجود خستگی شدید)، مه مغزی و درد گسترده در بدن است.

هر عاملی که موجب کاهش شدید انرژی شود، می‌تواند این سندرم را فعال کند؛ از جمله فشارهای مزمن زندگی، کمبودهای تغذیه‌ای، عدم تعادل هورمون‌های تیروئید و هورمون‌های استرس، و مشکلات خواب.

این محرک‌ها معمولاً با شروع تدریجی سندرم خستگی مزمن همراه هستند، اما شروع ناگهانی بیماری می‌تواند ناشی از برخی عفونت‌ها باشد؛ که دو نمونه کلاسیک آن کووید-۱۹ و مونونوکلئوز هستند، موضوعی که تحقیقات پیشین نیز آن را نشان داده‌اند.

به گفته تایتلبام، ضربه به سر و گردن و تغییرات ناگهانی هورمونی پس از بارداری نیز می‌توانند سندرم خستگی مزمن را تحریک کنند.

به گفته یکی از پزشکان، هر عاملی که موجب کاهش شدید انرژی شود — از جمله فشارهای مزمن زندگی، کمبودهای تغذیه‌ای، عدم تعادل هورمونی و مشکلات خواب — می‌تواند این سندرم را فعال کند. (iStock)

در حال حاضر هیچ آزمایش خونی مشخصی برای تشخیص قطعی این سندرم وجود ندارد، اما دکتر اوه ابراز امیدواری کرد که این وضعیت در آینده تغییر کند.

تیم پژوهشی او یک ابزار آزمایشی مبتنی بر هوش مصنوعی به نام BioMapAI توسعه داده است که طبق نتایج اولیه منتشرشده در ماه ژوئیه در نشریه Nature Medicine، می‌تواند با دقت بالا این بیماری را از طریق تحلیل نمونه‌های مدفوع، خون و سایر آزمایش‌های رایج شناسایی کند.

اوه در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز دیجیتال گفت: «به‌جای یافتن یک عامل واحد برای بیماری، مدل هوش مصنوعی ما یک اثر انگشت زیستی متمایز را شناسایی کرد که در بیماران دچار اختلال شده بود؛ این الگو شامل تغییر در باکتری‌های روده، فعالیت بیش‌ازحد سلول‌های ایمنی و اختلال در متابولیسم است.»

درمان‌ها و روش‌های حمایتی

با توجه به اینکه سندرم خستگی مزمن می‌تواند افراد را به شکل‌های بسیار متفاوتی درگیر کند، هیچ درمان واحد و مؤثری برای همه وجود ندارد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا توصیه می‌کند بیماران مبتلا به این سندرم با همکاری پزشکان خود یک برنامه مدیریتی بر اساس علائمی که بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی آن‌ها دارد، تدوین کنند.

هیچ آزمایشی برای تأیید سندرم خستگی مزمن وجود ندارد و پزشکان این بیماری را با ارزیابی علائم و کنار گذاشتن سایر اختلالات تشخیص می‌دهند.

درمان‌ها معمولاً ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، روش‌های درمانی و دارودرمانی هستند و بیماران و پزشکان باید مزایا و خطرات بالقوه هر رویکرد را به‌دقت بررسی کنند.

برخی درمان‌های جایگزین برای بعضی بیماران مؤثر بوده‌اند. تایتلبام پروتکلی به نام SHINE ارائه کرده است که بر خواب، هورمون‌ها و افت فشار خون، عفونت‌ها، تغذیه و ورزش تمرکز دارد. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند این رویکرد می‌تواند کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن و فیبرومیالژیا را بهبود بخشد.

برخی دیگر ممکن است روش‌هایی مانند فیزیوتراپی (کاردرمانی جسمی) را مفید بدانند.

افرادی که دچار خستگی مداوم هستند و این وضعیت توانایی آن‌ها برای انجام فعالیت‌های معمول یا کیفیت زندگی‌شان را مختل کرده است، باید با پزشک مشورت کنند.