هر روز در خطر، بدون یک روز در تقویم

به گزارش خبرنگار محیط زیست رکنا، دو نهاد پژوهشی مستقل بین المللی در حوزه محیط زیست در سال 2022 اعلام کردن که 70 درصد تنوع زیستی جهان تا سال 2080 از بین خواهد رفت و این یعنی یک قدم مانده به نابودی حیات. برای اینکه این مساله برای شما ملموس تر باشد به داستان حیات فکر کنید زمانیکه از حدود 4 میلیارد سال پیش اشکال بسیار ابتدایی حیات بر روی زمین شکل گرفت و روند گزینش و حذف در چرخه حیات به شکلی پیش رفت که به وضعیت کنونی رسیدیم در هیچ کدام از مقاطعی که این روند وضعیت فراز و نشیبش را طی می کرد، افرادی از گونه های مختلف وظیفه حفظ و نگهداری از سایر گونه ها را بر عهده نداشتند زیرا ساختارهای طبیعی و اکولوژیکی نقشه راه فراز و فرودها را ترسیم می کرد.

اما بعد از انقلاب صنعتی انسان به عنوان گونه ای سرآمد این نقشه راه را به هم زد او با مداخله در چرخه های زیستی به علت فعالیت های صنعتی و به اصطلاح توسعه ای شاید توانست رفاه و آسایش نسبی برای گونه خود به وجود بیاورد اما رفاه و آسایش سایر گونه ها را به هم زد این بی نظمی بر علیه طبیعت تا جایی پیش رفت که انسان ها فهمیدند نتیجه برهم زدن این نظم در نهایت می تواند تبعات بسیار سخت و غیرقابل بازگشتی را برای خود آنها در پی داشته باشد و حیات خود انسان در معرض جدی ترین تهدیدها قرار بگیرد و از همین روی کشورها تصمیم گرفتند تا برای به حداقل رساندن این مخاطره رنجرهایی(محیط بان) را تربیت کنند که وظیفه پاسداری از حق حیات سایر گونه ها را داشته باشند.

شکل گیری این سازمان ها در ایران نیز با چندین سال وقفه در ایران همراه بود اما بالاخره این ساختار شکل گرفت و تا جایی پیش رفت که ما اکنون حدود 3 هزار محیط بان در کشور داریم که مطابق با استانداردهای جهانی نیازمند بیش از 30 هزار محیط بان دیگر نیز هستیم یعنی رقم فعلی کمتر از 10 درصد استاندارد جهانی است. اما قرارگیری شغل محیط بانی در ایران با بسیاری از کشورهای دنیا متفاوت است. حقوقی که آنها دریافت می کنند در بهترین حالت با حقوق دو هفته ای یک کارگر ساده در رستوران بدون دغدغه کشته شدن و 24 ساعت پاسداری مداوم از طبیعت برابری می کند. در حالیکیه در هر شیفت با ده ها شکارچی مواجه می شوند که هر کدام از آنها با انواع مختلفی از اسلحه های گرم وارد طبیعت می شوند و از نشانه گرفتن محیط بابان نیز ابایی ندارند.

علی رغم همه اینها عمده ساکنین جوامع محلی نیز به آنها به چشم افرادی مزاحم می نگرند که مانع برداشت آنها از نعمات الهی در طبیعت هستند و در ساختارهای اجتماعی نیز شان و جایگاهی برای آنها در جوامع محلی قایل نیستند هرچند این فضا در سالهای اخیر با اطلاع رسانی های گسترده در حوزه آموزش محیط زیست قدری تغییر پیدا کرده است اما این اتمسفر غالب نقاط کشور است و تغییر آن نیازمند تغییر نسل است. فارغ از تمامی کم و کاستی ها در این حوزه محیط بانان زحمتکش کشور در سالهای اخیر دلخوش به ثبت یک روز در تقویم به نام روز محیط بان بودند که دولت ها و در مجموع نهادهای حاکمیتی نشان دادند که فارغ از شعارها و ظواهر عامه فریب خود حتی در اختصاص یک روز به نام روز محیط بان در تقویم رسمی کشور یا ناتوان هستند و یا بی انگیزه.

  سالهاست که همزمان با ولادت امام رضا ( ع) یک جشن و بزرگداشتی برای محیط بانان کشور برگزار می شود و هر سال این قول به آنها داده می شود که سال بعد این روز به نام روز محیط بان در تقویم ملی کشور به ثبت می رسد اما دریغ از عمل به این قول ساده و بدون بار مالی و تعهدی الزام آور برای دولتها در قبال این حافظان حق حیات برای آیندگان. این بی اعتنایی به پاسداران طبیعت در حد یک نامگذاری به همراه سایر مولفه های بی توجهی ساختارهای قدرت به مقوله محیط زیست تنها این نکته را در اذهان عمومی متبادر می کند که زیست جمعی و سالم و سخن گفتن از آن تنها تبدیل به کلیشه ای جویدنی برای سیاستمداران و مسوولان شده است که بعد از رفتن شیرینی آن می توانند به راحتی آن را دور انداخته و مشغول به حرکت در بیراهه های فریبنده با اهداف شبه توسعه شوند.