سلطان پنهان طلای کثیف تهران کیست؟ / بی تفاوتی شهرداری و دو وزارتخانه!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا؛ مدیریت پسماند شهر تهران  و جمع آوری زباله‌های شهر در قرن 21 و با رشد تکنولوژی بر دوش نوجوانان و جوانان شهر انداخته شده است.

نوجوانان و جوانانی که باید آموزش و سلامت و رفاه را دریافت کنند، در هر کوچه و خیابان، سر و دستشان را در مخازن پسماند شاهد هستیم.

این جملات، گفتن از شکل‌گیری آسیبی تازه در شهر نیست، و تلخ‌ترین بخش ماجرا آنجاست که هر هفته و شاید هرروز در رسانه‌ها که فضای گفتن مطالبات مردم است از این آسیب که هم سلامت و نظم شهر را بر هم زده و هم به روان و سلامت نوجوانان و جوانان را زخم می زند، پرداخته می‌شود اما شهردار تهران و شورای شهر تهران انگار نه در شهر تردد دارند و نه نگاهی به گزارش های رسانه ها می اندازند.

گذشته از اینکه مدیریت پسماند تهران با روش عصر حجر در حال انجام است و به نوعی بهره کشی از نوجوانان و جوانان شهر است، از زاویه دیگری باید از وزارت بهداشت و وزیر بهداشت سوال کرد که آیا ایشان و معاونت بهداشت این وزارتخانه نیز در شهر تردد ندارند؟ آیا آگاه به پیامدهای روحی و جسمی که زباله گردی به این نوجوانان و جوانان وارد می کند نیستند؟

سوال دیگر برای وزارت کشور و وزیر کشور است. آیا آگاهی از سرنوشت زباله هایی که زباله گردان جمع آوری می کنند و به نوعی، زباله، طلای سیاه و سرمایه شهر است دارند؟

ضربه های زباله گردی بر جسم و روان زباله گردان

زباله گردی نوجوانان و جوانان می‌تواند برای روان و سلامت آنها آسیب های جدی ایجاد کند. برخی از این آسیب ها عبارتند از:

1. کاهش اعتماد به نفس: زباله گردی ممکن است باعث شود که نوجوانان و جوانان احساس کنند که ارزشی ندارند و فقط در حد کارهای سیاه برای آنها شغل و کار وجود دارد.

2.  احساس تنهایی: کشیده شدن نوجوانان و جوانان به سمت زباله گردی حتی اگر درآمد قابل توجهی هم برایشان داشته باشد  باعث سرخوردگی اجتماعی در ذهن آنها می شود و احساس تنهایی اجتماعی و از دست دادن ارتباط با دیگران را تجربه می‌کنند.

3. کاهش احساس مسئولیت: زباله گردی ممکن است باعث شود که نوجوانان و جوانان احساس کنند که مسئولیتی در قبال محیط زیست و جامعه ندارند.

4. افزایش خطر بیماری ها: زباله گردی ممکن است باعث شود که نوجوانان و جوانان در معرض خطر بیماری های مختلف قرار گیرند.

سرنوشت زباله هایی که زباله گردها جمع می کنند مشخص نیست

در این راستا،  هفتم اسفند ماه سال 1401 خبر از سرنوشت نامشخص زباله هایی که زباله گردها جمع آوری می کند داد .سرنوشوت میلیاردها تومان سرمایه شهر که سرنوشت نامشخصی دارند. از آن روز تاکنون هیچ واکنش از سوی اعضای شورای شهر تهران در این خصوص دیده نشد.

مهدی هوشیار، معاون امور مناطق سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در گفت و گو با رکنا با اشاره به اینکه چند دست چرخیدن پسماند از دست زباله گردها، اتفاقی است که واقعا در بطن شهر رخ می دهد، گفته بود:در قانون آمده است که خرید و فروش هرگونه پسماند غیر قانونی است؛ اما در این قانون، ضابط قضایی برای برخورد با انجام این مهم مشخص نشده است. خرید و فروش مواد مخدر در کشور غیر قانونی است و ضابط قضایی آن نیز نیروی انتظامی است؛ ولی حوزه مدیریت پسماند بلاتکلیف است.

وی در ادامه افزود: در دنیا، حداقل در کشورهای جهان اول و دوم، محلی وجود ندارد که پسماند از دوره گردها خریداری شود. اینکه زباله گرد همه جا وجود دارد درست است؛ ولی زباله گردها در این کشورها، اگر از سطل زباله چیزی را بر می دارند، برای استفاده شخصی است. آنها نمی توانند این زباله را به کسی بفروشند. در کشور تا زمانی که مالخر داریم، زباله گرد هم داریم. پس تا زمانی که مغازه های ضایعات فروشی، قارچ گونه در شهر سبز می شوند، زباله جمع کن هم خواهیم داشت.

هوشیار تاکید کرد: طبق قانون مدیریت پسماند مصوب سال 1383، مدیریت اجرایی پسماند در شهرها در دست شهرداری ها، در روستاها در دست دهیاری ها و بین شهرها و روستاها در دست بخشداری ها است. فقط شهرداری ها باید خریدار این کالا یعنی همان زباله باشند. مثلا در کانادا کسی نمی تواند 10 کیلو ضایعات را با خودش به مغازه ای ببرد و بگوید که پول اینها را به من بدهید؛ بلکه در این شرایط این افراد باید پولی هم بدهند تا زباله شان امحا شوند و این درآمد پنهان شهرداری می شود. یعنی شهرداری برای جمع آوری زباله های ارزشمند منازل و زباله های عادی بخش صنعتی، از تولید کننده آن پول می گیرد تا آنها را امحا کند.

ممکن است در اطراف تهران، زباله ها را پرک کنند که این آب های زیرزمینی را آلوده می کند

این مقام مسئول در سازمان مدیریت پسماند، با اشاره به اینکه این موضوع به غیر از ضربه به اقتصاد شهرداری، مسائل محیط زیستی را هم در پی دارد، گفت: زباله هایی که یک زباله گرد یا یک معتاد متجاهر جمع آوری می کند و به یک ضایعات فروشی تحویل می دهد، مشخص نیست در نهایت به کجا می رسد و ممکن است در اطراف تهران، به شست و شو و بعد پرک کردن زباله می پردازند که این آب های زیرزمینی را آلوده می کند.

وی تاکید کرد: قبلا طرح هایی داشتیم که مقطعی بودند مثل طرح سرایداری که پیمانکاران ما با آپارتمان نشینان هماهنگی داشتند و با سرایدار صحبت می کردند و به ازای زباله خشک آن ساختمان، پیمانکار مبلغی به آن ساختمان پرداخت می کرد. در برخی موارد، حتی شارژ آپارتمان نیز از این طریق تامین می شد؛ اما بعد از چند هفته به نقطه ای رسیدیم که مردم احساس کردند دوره گردانی که با ماشین و بلندگو در کوچه حضور پیدا می کنند و زباله خشک می خرند مبلغ بیشتری پرداخت می کنند و این برایشان به صرفه تر است. پیمانکار هزینه های جانبی دارند که نمی توانند با قیمت بازار آزاد زباله خشک خانه ها را خریداری کنند. 

سرقت زیر زمینی طلای کثیف و ثروت شهرداری و شهروندان

هوشیار افزود: نمی توان گفت دقیقا این کار، چقدر به شهرداری تهران آسیب می زند؛ چون این موضوع پنهان است و زیرزمینی انجام می شود؛ لذا نمی توان برای آن عدد مشخصی در نظر گرفت. 

او در ادامه با اشاره به اینکه دیگر راه حل فوری برای حل این موضوع وجود ندارد و باید به سمت تصویب قانون در این راستا رفت، گفت: در سالجاری، حکمی از دادستان گرفتیم که تمام ماشین هایی که غیر از پیمانکاران مناطق 22 گانه شهرداری تهران هستند و پسماند خشک را حمل می کنند را توقیف و در پارکینگ های راهنمایی و رانندگی نگهداری شوند. ما به همراه نیروی انتظامی این کار را می کردیم؛ اما این کار یک راه حل مقطعی بود که متخلفان، راه های دیگری برای دور زدن کار همیشگی شان پیدا کردند.

مهدی هوشیار در ادامه افزود: 34  شب پرسنل ما بیدار بودند و این طرح پیگیری می شد؛ ولی فایده ای نداشت. درست مثل اینکه سرچشمه را باز بگذاریم و در رودخانه دو جعبه پرتقال بگذاریم تا آب رد نشوند! در آن طرح، فقط حدود 12 الی 13 درصد از این ماشین ها را توانستیم ضبط کنیم و بعد مشکل دوباره شروع شد. نگهداری این ماشین ها، زباله ای که جمع شده بود و... از مشکلات ثانویه بود.

برخورد با مافیای پسماند شبیه جنگ است؛ آنها دیگر سلاح گرم هم به کار می برند!

وی گفت: در زباله گردی، دو دسته افراد کار می کنند، نخست افرادی که نیازمند هستند و برای امرار معاش کار می کنند و دوم شبکه های زباله گردی است. آنها حتیاز  سلاح گرم هم در درگیری هایشان استفاده می کنند و کار به یک جایی رسیده که برخورد با این شبکه ها، مثل جنگ است.

هوشیار افزود: ما معتقدیم باید به نقطه ای برسیم که کسی نه این زباله ها را بخرد و نه بفروشد. این زباله ها مربوط به حکومت است و مردم باید وقتی چیزی را مصرف کرده اند، هزینه ای را پرداخت کنند تا برای آنها دفع شود. ما از طریق شورای عالی استانها و مجمع کلانشهرها، به این سمت تنظیم لایحه ای می رویم که از طریق دولت برای مجلس فرستاده بود تا قانونی برای مشخص شدن ضابط قضایی برای برخورد با زباله گردی مشخص شود.

خبرنگار : آزاده مختاری