اغلب ساختمان های لوکس تهران در برابر زلزله مقاوم نیستند/ برداشت آبهای زیرزمینی ریتم لرزه خیزی کشور را تغییر داد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، شهر خوی در استان آذربایجان غربی طی دو هفته اخیر شاهد 3 زمین لرزه بزرگ بوده است که زلزله دو روز پیش بزرگترین آن بود. بنا به اعلام کارشناسان کشور ما دارای دو زون اصلی زلزله هستند که اولین آن از سواحل جنوبی کشور آغاز و در امتداد زاگرس به آذربایجان غربی می رسد و زون دوم نیز از خراسان آغاز و تا بندر ترکمن ادامه دارد که عوامل متعددی می تواند در شدت و قوت آن موثر باشد.

مهدی زارع، استاد پژوهشکده بین المللی زلزله در گفتگو با خبرنگار رکنا با اشاره به اینکه ارتباط خشک شدن دریاچه ارومیه با وقوع زلزله باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد، تصریح کرد: سنجش هایی که انجام شده است نشان می دهد که محیط دریاچه و اطراف دریاچه همچون خوی و سلماس و ارومیه دشت های ممنوعه محسوب می شوند و برداشت های سه دهه اخیر از آبهای زیرزمینی در این مناطق قطعا روی الگوی زلزله ها گذاشته است.

وی گفت: این برداشت ها تغییراتی را در اطراف گسل ها ایجاد کرده است و علاوه بر خشکی دریاچه ارومیه توانسته ریتم لرزه خیزی در منطقه را طی 3 دهه اخیر تغییر داده و این می تواند باعث زلزله های بزرگ بیشتر درآینده شود.

استاد پژوهشکده بین المللی زلزله ادامه داد: برداشتی که از آبهای زیرزمینی در جاهای مختلف کشور متفاوت بوده است و شدیدترین این اتفاق در تهران و اطراف تهران اتفاق افتاده است زیرا یک چهارم جمعیت کشور در تهران و اطراف آن زندگی می کنند به همین خاطر برداشت از منابع آبی در این منطقه بسیار زیاد بوده است.

زارع بیان داشت: اما به طور کلی می توان گفت که مداخلات انسانی بر روی لرزه خیزی تاثیر داشته است اما سطح این مداخلات و مقدار آن باید در جاهای مختلف به صورت مجزا بررسی شود زیرا سازه های زمین شناسی در نقاط مختلف کشور متفاوت است و مداخلات انسانی در تمامی جاها به یک شکل عمل نمی کند.

فریبرز ناطقی الهی، استاد پژوهشکده مهندسی سازه نیز در این باره در گفتگو با خبرنگار رکنا اضافه کرد: در یک دهه گذشته به علت گرانی مصالح یک بدعت نادرستی در بین شرکت های عمرانی ساخت و ساز مسکن به وجود آمده است که سعی می کنند با نام بهینه سازی مقدار مصرف مصالح به کار رفته در مترمربع هر ساختمان را کاهش می هند و این مساله می تواند در مقطعی سود اقتصادی برای انبوه ساز یا سازنده داشته باشد اما در بلند مدت و درمقابل یک عامل طبیعی غیرقابل پیش بینی مانند زلزله بسیار آسیب زا خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از ساختمان های لوکس گران قیمت کنونی به ویژه در تهران به هیچ عنوان ساختمان مقاومی به لحاظ سازه ای نیستند و این آینده روشنی را به لحاظ مقابله با هر اتفاق طبیعی ممکنی بعد از وقوع هر اتفاقی مانند زلزله به دنبال نخواهد داشت.

کارشناس مسایل زلزله با تاکید بر اینکه بدعت بهینه سازی روند استانداردسازی سازه های شهری را رو با مشکل جدی مواجه کرده است، بیان داشت: ریشه این مشکل نیز به نظام مهندسی بر می گردد و آنها نیز اصلا به این موارد توجهی ندارند. در وهله دوم اما متولی این مساله دانشگاه های ما است که متاسفانه به لحاظ بار علمی ضعیف تر از گذشته است.

ناطقی الهی یادآور شد: طی مطالعه ای در سال 80 از یک میلیون و 200 هزار ساختمان،  بیش از 80 درصد آنها ساختمان هایی ناایمن شناخته شده است و این شهر به عنوان پایتخت در معرض جدی ترین بحران تاریخی خود قرار دارد زیرا اگر اکنون زلزله ای به وقوع بپیوندد در همان لحظات نخست و در سناریوی شب بیش از 1.5 میلیون نفر کشته خواهند شد و این می تواند به مرگبار ترین واقعه تاریخ تبدیل شود.

وی گفت: اگر زلزله ای به شدت بالاتر از 6 ریشتر در تهران به وقوع بپیوندد  خسارت احتمالی نزدیک به 2 میلیون کشته و 4 میلیون زخمی خواهد بود و این در حالیست که هیچ تدبیری برای این مساله انجام نگرفته است.