در گفت و گو با رکنا مطرح شد
زلزله امروز در تهران / آیا زلزله بزرگتر در راه است؟ / استاد تمام زمین شناسی توضیح داد + صوت
رکنا؛ زلزله ای تهران رخ داد و در پردیس و برخی مناطق تهران احساس شد. مهدی زارع، استاد تمام زلزلهشناسی، با تأکید بر فعال بودن گسل منطقه به رکنا اعلام کرد این زمینلرزه بهتنهایی نشانهای از وقوع زلزله بزرگتر نیست و جای نگرانی فوری وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، صبح امروز، شمالشرق استان تهران شاهد وقوع زمینلرزهای با بزرگای ۳.۳ در مقیاس ریشتر بود. بنا بر اعلام مرکز لرزهنگاری کشور، این زمینلرزه ساعت ۹:۵۲ صبح در حوالی ارجمند رخ داد و عمق آن حدود ۷ کیلومتر ثبت شد. لرزش این زمینلرزه در شهر پردیس و برخی مناطق شمالشرق تهران احساس شد و باعث نگرانی شماری از شهروندان شد.
در همین رابطه، مهدی زارع، استاد تمام زلزلهشناسی و استاد پژوهشکده زلزلهشناسی، در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی رکنا، به بررسی علمی این زمینلرزه و پیامدهای احتمالی آن پرداخت.
زارع با اشاره به محل وقوع این زمینلرزه توضیح داد: «زمینلرزهای که امروز در حوالی ارجمند رخ داده، به احتمال زیاد با بخش شرقی گسل گُسلِ مُشا مرتبط است. این قطعه از گسل، پیشتر نیز زلزلههای متعددی را تجربه کرده و از نظر علمی، یک گسل فعال و شناختهشده محسوب میشود.»
وی با تأکید بر فاصله کانون زلزله تا تهران افزود: «نکته مهم این است که محل وقوع این زمینلرزه حدود ۱۴۰ کیلومتر با مرکز تهران و حدود ۱۳۰ کیلومتر با شرقیترین نقاط شهر تهران فاصله دارد. بنابراین، اگرچه لرزش آن در برخی مناطق احساس شده، اما از نظر مکانی فاصله قابل توجهی با کلانشهر تهران دارد.»
این استاد زلزلهشناسی با یادآوری مهمترین زلزله تاریخی این منطقه گفت:«مهمترین زمینلرزه شناختهشده در این ناحیه مربوط به دیماه سال ۱۳۶۸ است؛ زلزلهای با بزرگای حدود ۵.۹ که ساعت ۴:۵۷ بامداد رخ داد و خسارتهای قابل توجهی بر جای گذاشت. آن زمینلرزه نیز در محدودهای بسیار نزدیک به محل زلزله امروز اتفاق افتاده بود.»
زارع با اشاره به تجربه شخصی خود از آن زلزله بیان کرد:«در زمان وقوع زلزله سال ۶۸، خود من بیدار بودم و در طبقه دوم ساختمانی در تهران حضور داشتم. با وجود فاصله بیش از ۱۳۰ کیلومتری، لرزش آن زلزله بهطور واضح احساس شد که نشاندهنده قدرت بالای آن زمینلرزه بود.»
وی سپس به مقایسه زلزله امروز با آن رویداد بزرگ پرداخت و تصریح کرد:«زمینلرزه ۳.۳ ریشتری امروز، یک زلزله کوچک محسوب میشود. چنین زمینلرزههایی در سالهای اخیر هم روی گسل مُشا و هم روی قطعات مختلف آن بارها رخ دادهاند. وقوع یک زمینلرزه با این بزرگا، بهتنهایی نشانه خاص یا هشدار مشخصی برای وقوع زلزله بزرگتر نیست.»
زارع در ادامه توضیح داد که تنها در شرایط خاصی میتوان به اینگونه زلزلهها بهعنوان نشانهای هشداردهنده نگاه کرد:«اگر یک زمینلرزه کوچک بهصورت یک رویداد تکی باشد، معمولاً معنا و پیام خاصی ندارد. اما اگر این زمینلرزه وارد یک توالی یا خوشه لرزهای شود، یعنی چندین زلزله مشابه یا پیدرپی در مدت کوتاهی رخ دهد، آنگاه میتوان آن را با دقت بیشتری بررسی کرد.»
وی تأکید کرد:«در حال حاضر، زلزله امروز یک رویداد منفرد است و صرفاً یادآوری میکند که ما با یک گسل فعال و شناختهشده مواجه هستیم؛ نه بیشتر.»
این استاد پژوهشکده زلزلهشناسی در پاسخ به این پرسش که آیا چنین زلزلهای نیاز به آمادهباش یا نگرانی ویژه دارد، گفت:«خیر، این زمینلرزه بهتنهایی هیچ ضرورتی برای آمادهباش خاص ایجاد نمیکند و نشاندهنده وقوع قریبالوقوع زلزله بزرگ نیست. حتی اگر بعدها زلزله بزرگتری رخ دهد، از نظر علمی نمیتوان ادعا کرد که این زلزله ۳.۳ ریشتری نشانه یا پیشنشانگر آن بوده است.»
زارع در بخش دیگری از این گفتوگو، به پرسشی رایج در افکار عمومی درباره ارتباط زلزلهها با فصل سرد سال پاسخ داد و گفت:«این تصور که بیشتر زلزلهها در فصل سرد رخ میدهند، از نظر آماری درست نیست. بررسیهای علمی، چه در مورد زلزلههای کوچک و چه زلزلههای بزرگ، نشان میدهد که توزیع زمانی زلزلهها در فصلهای مختلف سال تقریباً متوازن است.»
وی افزود:«بر اساس دادههای آماری سالهای اخیر که کاتالوگهای نسبتاً دقیقی از آنها در دسترس است، وقوع زلزله در تابستان، زمستان، بهار و پاییز تفاوت معناداری ندارد.»
زارع در پایان با اشاره به احتمال وقوع زلزلههای بعدی توضیح داد:«از نظر آماری، احتمال اینکه پس از یک زمینلرزه، زلزله بزرگتری رخ دهد، حدود ۶ درصد است. به بیان دیگر، در حدود ۹۴ درصد موارد، هیچ رویداد مهمتری پس از آن اتفاق نمیافتد. این آمار در نقاط مختلف جهان متفاوت است، اما در ایران معمولاً بین ۵ تا ۷ درصد نوسان دارد و بهطور میانگین همان عدد ۶ درصد معتبر است.»
وی تأکید کرد:«بنابراین، هم از نظر علمی و هم از نظر آماری، زمینلرزه امروز یک رویداد تکی است و نشانهای از وقوع زلزله بزرگ در آینده نزدیک محسوب نمیشود.»
ارسال نظر