عیسی کلانتری: بارها خواستم استعفا بدهم اما سیاست و بی‌پولی اجازه نداد/ خاتمی و هاشمی به حرف های من گوش نکردند زیرا تحت فشار سیاسی بودند + فیلم

افشین امیرشاهی مجری برنامه رُک در بخشی از مصاحبه با عیسی کلانتری سوال کرد: من این سوال را مطرح می‌کنم چون شما ۴۰ سال مسئولیت داشتید و در همان دوره‌ای که وزیر بودید، بحث خودکفایی همچنان مطرح بود و این سیاست دنبال می‌شد. می‌خواهم بپرسم: شما با وجود این شرایط، آیا هیچ‌گاه تهدید به استعفا کرده یا نطق آتشین انجام دادید؟ آیا مثلاً در جایی گفته‌اید: «اگر فلان تصمیم گرفته نشود، من مقابل آن می‌ایستم»؟

عیسی کلانتری در پاسخ گفت: ببینید، من بارها به فکر استعفا افتادم؛ اما شرایط سیاسی و محدودیت‌های مالی اجازه این کار را نمی‌داد.

مجری برنامه رُک: شما مشاور آقای هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی بودید چرا آنها به حرف ها و این نظرات و دیده های شما توجه نکردند؟

عیسی کلانتری گفت: دولت‌ها تحت فشار سیاسی بودند و درآمد ارزی کافی نداشتند؛ حتی برای واردات دو تا سه میلیارد دلار غذای اضافی، منابع مالی محدود بود. همین باعث می‌شد که تفکر بلندمدت کنار گذاشته شود. یک نمونه واضح، سال ۱۳۷۲، دولت دوم آقای هاشمی. پیشنهاد دادم که من به محیط زیست منتقل شوم و فرد دیگری وزیر کشاورزی شود. ابتدا موافقت شد، اما سپس منصرف شدند و گفتند: «اگر تو بروی، فرد بعدی همان حرف‌ها را نمی‌زند و وضعیت بدتر خواهد شد.» به یاد دارم که اوایل ریاست جمهوری آقای هاشمی، سال ۱۳۶۸ تا ۶۹، او اصلاً اعتقادی به اتمام منابع آب‌های زیرزمینی نداشت. من چندین بار جلسه گذاشتم؛ یک جلسه حدود یک ساعت و نیم، و یک جمعه، سه ساعت و نیم. در نهایت توانستم ایشان را قانع کنم که منابع آب زیرزمینی در حال اتمام است و وزارت نیرو را از صدور پروانه‌های غیرمجاز چاه‌ها منع کردند.

از سال ۱۳۷۳، در وزارت کشاورزی، کشت دوم را در استان‌هایی که منابع آب زیرزمینی داشتند، تعطیل کردم

کلانتری تاکید کرد: من خودم از سال ۱۳۷۳، در وزارت کشاورزی، کشت دوم را در استان‌هایی که منابع آب زیرزمینی داشتند، تعطیل کردم. این در واقع وظیفه من نبود، چون من مصرف‌کننده آب هستم، مانند یک زن خانه‌دار که باید آب کافی برای مصارف خانگی داشته باشد. وظیفه حفاظت از منابع آب و محیط زیست بر عهده وزیر نیرو و رئیس سازمان محیط زیست است. اگر این افراد وظایف خود را انجام ندهند، حتی اگر من وزیر باشم، نمی‌توانم منابع آب را مدیریت کنم.حتی اگر امروز کسی به من بگوید: «به جای ۴۰ میلیارد مترمکعب، ۸۰ میلیارد مترمکعب آب از منابع زیرزمینی برداشت کنید»، خوشحال می‌شوم؛ زیرا من مصرف‌کننده هستم و وظیفه حفاظت از منابع و پایداری آب بر عهده دیگران است.

سرمایه گذاری نباشد، هوای آلوده همیشه وجود خواهد داشت

عیسی کلانتری تاکید کرد: نتیجه این سیاست‌ها را می‌توان در مدیریت داخلی کشور نیز مشاهده کرد. وقتی کشور تحت محاصره سیاسی و اقتصادی قرار می‌گیرد، امکان برنامه‌ریزی بلندمدت محدود می‌شود و بسیاری از سیاست‌ها و تصمیمات به کوتاه‌مدت بودن و مدیریت بحران محدود می شود. نمونه آن را می‌توان در حوزه محیط زیست و تولید مواد غذایی مشاهده کرد: عدم سرمایه‌گذاری کافی، ادامه خام‌فروشی، کاهش کیفیت تولید و افزایش آلودگی‌ها.به عنوان نمونه، وضعیت آلاینده‌ها در شهرهای بزرگ کشور قابل بررسی است. شش ماهه دوم سال، عمده آلودگی‌ها داخلی هستند و شش ماهه اول سال، ترکیبی از منابع داخلی و خارجی آلودگی را ایجاد می‌کنند. در شهرهای بزرگ، بیش از ۸۰ درصد آلودگی‌ها ناشی از خودروها است. اما مشکل اینجاست که ما نمی‌توانیم صنعت خودرو را به‌روز و استاندارد کنیم؛ زیرا اولاً تکنولوژی لازم در دسترس نیست و ثانیاً نوسازی صنعت خودرو در داخل، حداقل ده میلیارد دلار هزینه دارد.برای مثال، یک موتورسیکلت کاربراتوری در شرایط زمستانی، به اندازه شش خودروی پژو آلایندگی ایجاد می‌کند. از حدود یازده میلیون موتورسیکلت موجود در کشور، نه میلیون دستگاه کاربراتوری است. اگر این آلودگی‌ها را با خودروها جمع کنیم، معادل پنجاه و چهار میلیون خودروی اضافی در شهرها می‌شود.مشکل دیگر، عدم توانایی تولید سوخت استاندارد و عدم سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها است. وقتی این سرمایه‌گذاری‌ها انجام نمی‌شود، هوای آلوده در شهرها همیشه وجود خواهد داشت. خوشبختانه اگر بخواهیم آلودگی هوا را کنترل کنیم، این امکان وجود دارد و با سرمایه‌گذاری مناسب، ظرف سه روز قابل درمان است. اما آب و خاک چنین نیستند؛ جبران تخریب منابع آب و خاک سال‌ها زمان و سرمایه می‌طلبد.

فیلم کامل: