درباره ژنیکوماستی بیشتر بدانید / همه عوارض بزرگ شدن سینه در مردان
سلامت رکنا : ژنیکوماستی یا گاینکومستیا به بزرگ شدن بافت غده‌ایِ سینه در مردان گفته می‌شود.
در دوران نوزادی، بلوغ و میانسالی تا پیری، ژنیکوماستی می‌تواند شایع باشد.
به گزارش رکنا ، این عارضه باید از سیدوگاینکومستیا یا لیپومستیا متمایز شود که به وجود ذخایر چربی در ناحیه سینه مردان چاق اشاره دارد. ژنیکوماستیِ واقعی ناشی از رشد غده یا بافت سینه است که به مقدار کم در مردان وجود دارد. این بیماری شایع‌ترین دلیل برای ارزیابی سینه مردان است. بزرگ شدن سینه در مردان ممکن است باعث بروز عواقب روان‌شناختی شود.
بیشتر افراد مبتلا به این اختلال به‌نوعی از به نمایش گذاشتن بدن خود خجالت می‌کشند و در بسیاری موارد مورد تمسخر دوستان یا همکلاسان قرار می‌گیرند. بنابراین بسیار مهم است که با بالا بردن آگاهی درباره این مشکل به خود یا اطرافیان‌تان کمک کنید و قدم مثبتی در رفع این مشکل بردارید.
علائم و نشانه‌های ژنیکوماستی چیست؟
نشانه اصلی ژنیکوماستی، بزرگ شدن سینه در مردان است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، ژنیکوماستی بزرگ شدن بافت غده به جای بافت چربی است. این بافت معمولا به‌طور متقارن نسبت به پستان رشد می‌کند و می‌تواند احساس نرمی یا سفتی داشته باشد. ژنیکوماستی معمولا در هر دو طرف اتفاق می‌افتد. در بعضی موارد می‌تواند فقط یک طرف را تحت‌تاثیر قرار دهد. بزرگی سینه می‌تواند در یک سمت بیشتر باشد، حتی اگر هر دو سمت درگیر باشند. با این‌که معمولا درد شدیدی وجود ندارد، ممکن است سینه‌‌ها دچار حساسیت شوند.
مهم‌ترین وجه تمایز ژنیکوماستی، تفاوت با سرطان سینه مردان است که حدود یک درصد از موارد کلی سرطان سینه را به خود اختصاص می‌دهد. سرطان معمولا به یک طرف محدود می‌شود، لزوما در اطراف پستان نخواهد بود، احساس سفتی یا سختی دارد و می‌تواند با موج‌دار شدن پوست، جمع‌شدگی پستان، ترشحات پستان و بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل همراه باشد.
چه چیزی باعث ژنیکوماستی در دوران بلوغ می‌شود؟
ژنیکوماستی ناشی از تعادل نداشتن در سطح هورمون‌هاست که در آن میزان استروژن (هورمون‌های زنانه) نسبت به میزان اندروژن (هورمون‌های مردانه) افزایش می‌یابد. ژنیکوماستی که در نوزادان پسر و در سنین بلوغ به‌طور عادی رشد کرده و خودبه‌خود برطرف می‌شود، به‌عنوان ژنیکوماستی فیزیولوژیک شناخته می‌شود.
هر فردی، چه مرد و چه زن، هر دو هورمون استروژن و اندروژن را دارد. در دوران بلوغ، سطوح این هورمون‌ها در نوسان است و در مقاطع مختلف بالا می‌رود، و به‌طور موقت غلظت استروژن نسبتا زیاد خواهد شد. مطالعات مربوط به شیوع ژنیکوماستی در نوجوانان نتایج بسیار متفاوتی به همراه داشته است که در پایین‌ترین حالت این میزان چهاردرصد و در بالاترین حالت 69درصد تخمین زده شده است. این اختلاف احتمالا ناشی از سنین متفاوتی است که در آن پسران مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
ژنیکوماستی ناشی از تغییرات موقت در سطح هورمون‌ها معمولا طی شش ماه تا دو سال خودبه‌خود ناپدید می‌شود. گاهی ژنیکوماستی که در دوران بلوغ رشد می‌کند و بیش از دو سال ادامه می‌یابد، به‌عنوان ژنیکوماستی مزمن بلوغ شناخته می‌شود.
چه شرایط و بیماری‌هایی باعث ژنیکوماستی می‌شوند؟
تعدادی از شرایط پزشکی نیز می‌توانند منجر به ژنیکوماستی شوند:
سوءتغذیه و تغذیه مجدد (بهبودی از سوءتغذیه) هر دو با ایجاد یک محیط هورمونی می‌توانند منجر به ژنیکوماستی شوند. به همین ترتیب، سیروز کبد با تغییر متابولیسم طبیعی هورمون می‌تواند باعث بروز ژنیکوماستی شود.
اختلال در اندام‌های جنسی مردانه ( بیضه ) می‌تواند منجر به کاهش تولید تستوسترون و سطح نسبتا زیاد استروژن شده و به ژنیکوماستی بینجامد. این اختلالات ممکن است ژنتیکی باشند، نظیر سندرم کلاینفلتر یا به دلیل تروما، عفونت، کاهش جریان خون یا افزایش سن ایجاد شوند. سرطان بیضه نیز می‌تواند هورمون‌هایی ترشح کند که باعث ژنیکوماستی شود.
دیگر شرایطی که با یک محیط هورمونی تغییریافته در بدن همراه‌اند و ممکن است با ژنیکوماستی مرتبط باشند، نارسایی مزمن کلیه و پرکاری تیروئید هستند. به‌ندرت، سرطان‌هایی به جز سرطان بیضه نیز ممکن است هورمون‌هایی ایجاد کنند که می‌تواند باعث ژنیکوماستی شود.
چه داروهایی می‌توانند باعث ژنیکوماستی شوند؟
ژنیکوماستی می‌تواند عارضه جانبی بسیاری از داروها باشد. به‌عنوان مثال:
اسپیرونولاکتون (آلداکتون)؛ داروی ادرارآوری که فعالیت ضدآندروژنی دارد.
مسدودکننده‌های کانال کلسیم؛ که برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند. (داروهایی نظیر نیفدیپین و پروکاردیا)
بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین که در درمان فشار خون بالا به کار می‌رود. (نظیر کاپتوپریل و انالاپریل)
بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها (به‌عنوان مثال ایزونیازید، کتوکونازول و مترونیدازول)
داروهای ضدزخم (نظیر رانیتیدین، سایمیتیدین و امپرازول)
درمان‌های ضداندروژن یا استروژن برای سرطان پروستات
متیل‌دوپا؛ که از داروهای کاهنده فشارخون است.
داروهای ضدویروس پسگرد؛ جهت کنترل اچ‌آی‌وی که می‌تواند باعث توزیع چربی شده و به سیدوگاینکومستیا یا در بعضی موارد به ژنیکوماستی منجر شود.
دیازپام
سوءمصرف مواد (نظیر الکل، ماری‌جوانا و هروئین)
روغن اسطوخدوس یا روغن درخت چای؛ وقتی در محصولات مراقبت از پوست موجود باشد.
چطور بدانم که مبتلا به ژنیکوماستی هستم؟
تعریف ژنیکوماستی وجود بافت سینه بیش از 0/5 سانتی‌متر قطر در مردان است. همان‌طور که پیش از این اشاره شد، ژنیکوماستی وجود بافت واقعی سینه، عموما در اطراف پستان است و رسوب چربی، ژنیکوماستی نیست.
در بیشتر موارد ژنیکوماستی با معاینه جسمی قابل تشخیص است. تاریخچه دقیق پزشکی شامل داروها و مواد مصرفی نیز در تشخیص پزشک مهم است. اگر پزشک متخصص مشکوک به سرطان باشد، ماموگرافی تجویز خواهد کرد. در بعضی موارد برای تشخیص علت ژنیکوماستی ممکن است آزمایش‌های بیشتری انجام شود که می‌تواند شامل تست خون تا بررسی کبد، کلیه و عملکرد تیروئید باشد. همچنین در بعضی موارد ممکن است اندازه‌گیری سطح هورمون در جریان خون نیز پیشنهاد شود.
چقدر طول می‌کشد تا ژنیکوماستی از بین برود؟
اگرچه ژنیکوماستی بلوغ به‌طور معمول خودبه‌خود عقب‌نشینی می‌کند، در موارد نادر ممکن است ماندگار شود و نیاز به درمان داشته باشد. ژنیکوماستی که بیش از ۱۲ ماه یا خیلی بیشتر وجود داشته باشد ممکن است تحت عمل فیبروز قرار بگیرد که در صورت غیرممکن بودن دستیابی به پاسخ می‌تواند درمان با دارو را دشوارتر کند.
چه داروهایی برای درمان ژنیکوماستی استفاده می‌شود؟
ژنیکوماستی به‌ویژه در مردان در سنین بلوغ معمولا خودبه‌خود در شش ماه از بین می‌روند، درنتیجه در بیشتر مواقع مراقبت‌های پزشکی به درمان‌های خاص ارجحیت دارد. قطع داروها یا درمان‌های مشکلات پزشکی که باعث بزرگ شدن سینه در مردان می‌شود نیز یکی از اصلی‌ترین راه‌های درمان است.
درمان‌های دارویی برای معالجه ژنیکوماستی موجودند اما داده‌های مربوط به اثرگذاری آن‌ها محدود است. هیچ دارویی از طرف سازمان غذا و دارو برای درمان ژنیکوماستی تایید نشده؛ با این حال داروهای مورد استفاده برای این بیماری عبارتند از:
جایگزینی تستوسترون در مردان مسن با سطح تستوسترون پایین موثر است، برای مردانی که سطحی نرمال از هورمون مردانه را دارا هستند، موثر نیست.
کلومیفن سیترات می‌تواند در درمان ژنیکوماستی استفاده شود. این دارو تا شش ماه قابل مصرف است.
تعدیل‌کننده انتخابی گیرنده استروژن، تاموکسیفن، نشان داده شده که در کاهش حجم ژنیکوماستی موثر است اما قادر به از بین بردن تمام بافت اضافی سینه نیست. این نوع از درمان اغلب بیشتر برای ژنیکوماستی شدید و دردناک استفاده می‌شود.
دانازول مشتق مصنوعی تستوسترون است که باعث کاهش تولید استروژن از طرف بیضه‌ها می‌شود. این دارو با مهار ترشحات ال‌اچ و هورمون تحریک‌کننده فولیکول از غده هیپوفیز که اندام‌های جنسی را به سمت تولید هورمون هدایت می‌کند، عمل می‌کند. از این دارو کمتر از سایر داروها در درمان ژنیکوماستی استفاده می‌شود.
آیا جراحی می‌تواند ژنیکوماستی را درمان کند؟
مصرف دارو در مراحل اولیه در کاهش ژنیکوماستی موثرتر است. بعد از آن‌که بافت به‌جا ماند، داروها چندان موثر نخواهند بود و عمل جراحی تنها راه ممکن برای درمان است.
در موارد بیماری شدید، ژنیکوماستی بلندمدت یا در مواردی که دارودرمانی موثر نباشد، از موماپلاستی‌ِ کاهنده (عمل جراحی کوچک کردن سینه) برای کمک به بازیابی ظاهر طبیعی سینه استفاده می‌شود.
به‌طور معمول ژنیکوماستی با مشکلات بلندمدت همراه نیست.
آیا ژنیکوماستی و سرطان سینه مردان به هم مرتبط است؟
مردان مبتلا به ژنیکوماستی درحدود پنج برابر بیشتر از افراد عادی در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند. پزشکان بر این باورند که ژنیکوماستی به خودی خود یک بیماری پیش‌سرطانی نیست، بلکه این تغییرات هورمونی است که باعث بروز ژنیکوماستی در مردان بالغ شده و خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
ارسال نظر