غربالگری نوزادان: گامی حیاتی برای پیشگیری از کم‌کاری تیروئید

به گزارش رکنا و به نقل از  وزارت بهداشت، دکتر محمدرضا شفیع‌پور فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم گفت: غده تیروئید یکی از غدد حیاتی بدن است که با ترشح هورمون‌های خود، نقش مهمی در متابولیسم، رشد جسمی و تکامل مغزی ایفا می‌کند و کم‌کاری مادرزادی تیروئید زمانی رخ می‌دهد که بدن نوزاد قادر به تولید کافی این هورمون نباشد.

وی با اشاره به اجرای موفق برنامه غربالگری نوزادان در کشور اظهار کرد: خوشبختانه در ایران، غربالگری کم‌کاری تیروئید به‌صورت همگانی انجام می‌شود و از تمامی نوزادان در روزهای ابتدایی تولد نمونه خون گرفته می‌شود؛ در صورت غیرطبیعی بودن نتایج، والدین در کوتاه‌ترین زمان مطلع شده و روند درمان توسط پزشک آغاز می‌شود.

این فوق تخصص غدد با تأکید بر اهمیت تشخیص زودهنگام تصریح کرد: غربالگری به‌موقع می‌تواند از بروز بسیاری از عوارض جدی بیماری پیشگیری کند، چراکه در صورت عدم درمان مناسب، نوزاد در آینده ممکن است دچار مشکلاتی نظیر ناتوانی در یادگیری، کاهش تمرکز و اختلال در انجام فعالیت‌های روزمره شود.

دکتر شفیع‌پور درباره علل بروز کم‌کاری مادرزادی تیروئید گفت: در بسیاری از موارد، غده تیروئید نوزاد به‌طور کامل تشکیل نمی‌شود یا در فرآیند تولید هورمون تیروئید اختلال وجود دارد. همچنین مصرف برخی داروها توسط مادر در دوران بارداری می‌تواند زمینه‌ساز بروز این بیماری در نوزاد شود.

وی در تشریح علائم این بیماری، افزود: اغلب نوزادان مبتلا در بدو تولد بدون علامت هستند، اما نشانه‌هایی مانند کاهش فعالیت نسبت به سایر نوزادان، گریه با صدای گرفته، اختلال در شیر خوردن، یبوست، خشکی و زبری پوست، بزرگی غیرطبیعی زبان، ضعف عضلانی و زردی طولانی‌مدت می‌تواند از علائم هشداردهنده کم‌کاری تیروئید باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، درمان اصلی این بیماری را مصرف روزانه داروی تیروئید دانست و افزود: والدین می‌توانند قرص تیروئید را خرد کرده و همراه با شیر مادر، شیر خشک یا مقدار کمی آب به نوزاد بدهند.

وی با هشدار نسبت به تغییر خودسرانه دوز دارو تأکید کرد: افزایش بیش از حد دوز می‌تواند باعث عوارض قلبی شود و دوز ناکافی نیز خطر بروز مشکلات یادگیری و رشد ذهنی را در آینده به همراه دارد؛ بنابراین تنظیم دارو باید حتماً تحت نظر پزشک انجام شود.

دکتر شفیع‌پور خاطرنشان کرد: نوزادان مبتلا به کم‌کاری تیروئید نیازمند پیگیری منظم و انجام آزمایش‌های دوره‌ای هستند و پزشک بر اساس نتایج آزمایش‌ها، دوز دارو را تنظیم می‌کند. اگرچه این بیماری معمولاً نیاز به درمان طولانی‌مدت دارد، اما نوزادانی که به‌موقع و به‌درستی درمان می‌شوند، می‌توانند از زندگی کاملاً طبیعی و سالم برخوردار باشند.