آیا درختان خرما هم نر و ماده دارند ؟

درختان نخل دارای دو جنس نر و ماده هستند و بنابراین برای بارور ساختن درختان ماده، باید گرده‌های درخت نر را به آن رساند.

به گزارش رکنا ، در طبیعت این امر به واسطه تعادل بین تعداد درختان نر و ماده و انتقال گرده‌ها با باد انجام می‌شود. اما در مزارع نخل، تعداد درختان ماده بسیار بیشتر از درختان نر است و بنابراین مقدار گرده پخش شده در هوا برای کامل شدن این فرایند کفایت نمی‌کند. مخوران، کارگرانی هستند که گرده درخت نر (اَبرِه) را به صورت دستی به بالای درخت ماده می‌برند و آنرا «می‌سازند». پس از ساخته شدن، درخت ماده می‌تواند میوه خرما را تولید کند. در صورت ساخته نشدن، میوه‌های درخت نخل با کیفیت پایین تولید می‌شوند که به این میوه (در جهرم) «مِگ» گفته می‌شود.

مُخوَر (در پهلوی موگر: موگ یا موغ در پهلوی به معنی نخل است) (در جهرم مُحَر) (در بلوچستان مچ ایوار) شغلی قدیمی در بین کشاورزان درختان خرما است که در ناحیه جنوبی ایران رواج دارد.

اصطلاحات مُحَرها

مُحَرها برای بالا رفتن از درخت نخل طنابی را به دور آن می‌اندازند که در جهرم به آن «پَروَند» گویند و با پا گذاشتن بر روی کنگره‌های تنه درخت نخل (جهرمی: تُوَختَک) از آن بالا می‌روند. در درخت نر و ماده، سلول‌های جنسی درون «تارونه» قرار دارند و با باز شدن تارونه نر شاخه‌های با نام «لِگاره» پدیدار می‌شوند که ابره بر روی آن قرار دارد.

پس از چندین ماه که خرماها شروع به رشد کردن می‌کنند، مُحَرها برای جلوگیری از شکستن خوشه خرما (جهرمی: پَنگ) آنها را بروی شاخه‌های درخت نخل (جهرمی: پیش) می‌گذارند. در بلوچستان به این عمل «مچ بند» گفته می‌شود.

پس از رسیدن تدریجی خرما ها مُحَرها با سبدی کوچک (جهرمی: دولوک) به بالای درخت نخل می‌روند و خرماهای رسیده را جمع‌آوری می‌کنند. به خرمای نرسیده، «پُدوز» گفته می‌شود و پس از چندی که قابل خوردن شد به آن «خارَک» گویند. خرماهای تازه‌رس «دُمباز» نامیده می‌شوند و رُطب (عربی است) خرمایی است که خود از درخت می‌افتد و کاملاً نرم شده. تنها در صورتی که میوه تازه نباشد یا روی درخت بماند اصطلاح «خرما» برای آن به کار می‌رود.

مُحَرها همچنین برای بخش‌های دیگر درخت نیز نام‌هایی دارند:

کَلَفِه: قسمت سر میوه خرما که به هسته وصل است.

بچ: پاجوش‌های پای درخت خرما هستند که قابل کاشت دوباره هستند.

پیریچه: به توری که دور تنه درخت خرما تشکیل می‌شود گفته می‌شود.

پچا: به قطعات مختلف درخت نخل گفته می‌شود که به عنوان سوخت به کار می‌رود.

مِخینه: به ریشه درخت نخل گفته می‌شود، خصوصاً هنگامی که تنه آنرا بریده باشند.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.