باز نشر یک مصاحبه
گفت و گو با سعید راد : سینمای حادثه ای به تفکر و تخصص نیاز دارد
نامش «احمد حق پرست راد» است ولی همه او را به نام «سعید راد» می‌شناسند، هنرمندی که ۴۵ سال در عرصه بازیگری آثاری از خود به جای گذاشته است که بیشترشان خاطره انگیز و برخی از آن‌ها درخشان هستند.
به گزارش خبرنگار رکنا، این گفت و گو شنبه ۲۹ تیر 1392 در روزنامه ایران چاپ شد. چند روز از قبل از این تاریخ با او مصاحبه کرده بودم و او در این مصاحبه اینگونه از سینما و نقش های سینمایی و فیلمنامه ها برایم گفت. حال سعید راد این هنرمند پیشکسوت و متبحر کشور درگذشته است و امروز به خاک سپرده شد.
او از سال ۱۳۴۷ به فعالیت در سینما پرداخت. سال ۱۳۵۰ با بازی در فیلم « فاتحین‌صحرا> بازیگری حرفه‌ای را آغاز کرد و پس از انقلاب اسلامی نیز در سی امین جشنواره فیلم فجر به خاطر بازی در فیلم «گیرنده» برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد شد. راد بازیگر بسیاری از آثار حادثه‌ای بوده گرچه فیلم‌هایی چون «ساخت ایران»، «سفر سنگ»، «گیرنده »، «دوئل» و... را نیز بازی کرده است.
درباره این‌که چرا سینمای اکشن تا این حد درایران کمرنگ شده با او تماس گرفتیم. او سوار خودرو در مسیر تهران به سمت شهر تبریز بود، گفت که در راه رسیدن به لوکیشن فیلمی به نام «اسب‌ها همچنان می‌تازند» است،فیلمی در ژانر حادثه‌ای. سعید راد با این جمله که «در سینمای ما همه بازی‌ها به هم خورده است» به سوالات در خصوص کمرنگ شدن سینمای حادثه‌ای پاسخ گفت که می‌خوانید.
آقای راد، چرا کارگردانان ما به ساخت فیلم‌های حادثه‌ای بی‌توجه شده‌اند؟
قواعد بازی سینما در ایران به هم خورده است. هنرمندانی وارد عرصه‌های بازیگری، کارگردانی و... شده‌اند که ورودشان چندان هم همراه با طی کردن مسیر درست ورود به این عرصه هنری نبوده است و تکنیک‌های لازم برای یک حضور حرفه‌ای و تخصصی را ندارند. این افراد به همراه سیاست‌های نادرستی که در عرصه سینما اعمال شده است موجبات ضعف سینمای کنونی کشور را ایجاد کرده‌اند.
ازسوی دیگر چشمان کارگردانان برای دریافت مجوز ساخت فیلم‌های حادثه‌ای در انتظار‌های بی‌پایان باقی می‌ماند و متولیان سینما علاقه‌ای به صدور مجوز ساخت اینگونه فیلم‌ها ندارند. تصاویر سینمای ما شده است فضای تو بگو من بگو، چند نفر کنار دیوار، دور یک میز یا در یک آپارتمان کنار هم می‌نشینند و دیالوگ‌هایی بین آن‌ها رد و بدل می‌شود. ژانر حادثه به تصویر‌های خیابانی نیاز دارد که سینمای کنونی ایران فاقد اینگونه لوکیشن‌سازی‌هاست. سینمای حادثه‌ای که اکنون در ایران وجود دارد می‌تواند یک نمایشنامه رادیویی هم باشد.
سینمای حادثه‌ای قوی به تفکر قوی حادثه‌ای نیز نیاز دارد.باید فردی فیلمنامه و کارگردانی، تهیه کنندگی و بازیگری اینگونه فیلم‌ها را انجام دهد که سینما را بشناسد و این شناخت برپایه تعریفی درست باشد. افرادی که سینمای اکشن را می‌شناختند و در ایران خوب دراین ژانر هنرآفرینی می‌کردند در جمع خسته از ممیزی‌های سینما جای گرفته‌اند. یا فیلم نمی‌سازند و یا به دنیای تولید فیلم در ژانرهای دیگر پیوسته‌اند.
تماشاگران مشتاق فیلم‌های حادثه‌ای هستند در حالی که سینماگران ما این روزها از گیشه‌های خالی از تماشاگر دم می‌زنند، چرا این طور شده است؟
ساختن فیلم حادثه‌ای امکانات می‌خواهد، فیلم‌های حادثه‌ای با فیلمنامه‌های قوی که مبنای فرم و حرکت را همراه داشته باشد در سینمای امروز کشور وجود ندارد.فیلم حادثه‌ای یا ساخته نمی‌شود یا اگر ساخته می‌شود با فیلمنامه‌های تکراری و بازی‌های غیرحرفه‌ای که خاص اینگونه فیلم‌ها نیست و ناپختگی خود را به وضوح نشان می‌دهد تولید می‌شود. او می‌آید کاری که ۱۴ سال قبل کارگردانی با فیلمنامه‌ای که برای آن زمان جذاب بود ساخته است می‌سازد و تنها لباس‌ها و آدم‌ها تغییر می‌کنند و توجه ندارند که توقع تماشاگر امروزی متفاوت است.
در مقایسه با رشد اینگونه فیلم‌ها در جهان باید فیلم همتراز و هم‌قواره امروز ساخت. اما مهمتر از همه این دلایل،عامل اصلی کم بودن فیلم‌های حادثه‌ای در ایران است. من نمی‌دانم به چه دلیل مجوز ساخت چنین فیلم‌هایی داده نمی‌شود، مسئولان فیلم‌های خیابانی، قصه‌گو و حادثه‌ای را مورد بی‌توجه‌ای قرار می‌دهند. انگار به فیلم‌های آپارتمانی که فروشی هم ندارند علاقه بیشتری دارند. ساخت فیلم‌های کمدی بیشتر مورد علاقه مسئولان است. ای کاش حداقل فیلم‌های خوبی دراین گونه سینمایی ساخته می‌شد.
چه ایرادی از فیلمنامه‌های حادثه‌ای در وزارت ارشاد گرفته می‌شود که به فیلم‌هایی با این ژانر مجوز ساخت داده نمی‌شود؟
کاش می‌دانستیم چرا؟ نمی‌خواهند دیگر،دوست ندارند و گویا همین کافی است برای یک مدیر که برپایه دوست داشتن یا نداشتن خود مجوز ساخت بدهد یا ندهد! ولی تماشاگرانی که مشتاق دیدن اینگونه فیلم‌ها هستند برای دیدن فیلم‌های مورد علاقه خود به سراغ ماهواره‌ها و فیلم‌های خارجی می‌روند و این می‌شود که تلویزیون ما مخاطب ندارد، فیلم‌های ما بی‌فروش باقی می‌ماند... مدیران سینمایی جنس تمایل مخاطبان امروزی سینما را نمی‌شناسند و این درد بزرگی است.
ضعف در سریال‌های حادثه‌ای
سریال‌های حادثه‌ای تلویزیون از دیدگاه من ادا است. سریال‌های حادثه‌ای آیتم‌هایی دارد که در سریال‌های ما هیچ توجهی به آن‌ها نمی‌شود، آنچه در تلویزیون ما به عنوان سریال حادثه‌ای ساخته می‌شود یک شوخی بزرگ است.سریال‌های حادثه‌ای که در تلویزیون ساخته می‌شود آنقدر غیرطبیعی و با فیلمنامه‌های ضعیف و قصه‌های بی‌محتوااست که می‌بینیم مخاطبی را به خود جلب نمی‌کند. کارگردانان برجسته این نوع فیلمسازی در سینما بهتر می‌توانند موثرباشند که دستشان آنجا بسته است.
ویژگی‌های بازیگر فیلم حادثه‌ای
هنرپیشه‌ای که در فیلم‌های حادثه‌ای حضور می‌یابد باید بدنی ورزیده داشته باشد، به ورزش توجه داشته باشد، «بیان» برای اینگونه بازیگران نقش مهمی دارد، این‌که یک بازیگر بیاید یک فیلم بازی کند و مطرح شود و دیگر نتواند بازی حائز اهمیتی از خود نشان دهد در سینمای امروز ایران گویی مد شده است. صدها نام بازیگر وجود دارد ولی تنها ۱۰ بازیگر به واقع بازیگر می‌توان از میان آن‌ها نام برد. سینمای حادثه‌ای به مثلث قوی بازیگر حرفه‌ای، کارگردان زبده و از همه مهمتر فیلمنامه نیازمند است.
ارسال نظر