از سرطان مثانه چه می دانید ؟ / خطر در کمین مردان
سلامت رکنا : غده‌های بدخیم در دستگاه ادراری تناسلی همیشه عامل نگرانی مردان است.
در نوجوانی و اوایل جوانی، سرطان بیضه نگرانی اصلی است. یکی از مزایای بزرگ شدن این است که سرطان بیضه کمتر اتفاق می‌افتد اما همان‌طور که این خطر از سر مردان می‌گذرد، آن‌ها با مشکل دیگری مواجه می‌شوند: سرطان پروستات.
به گزارش رکنا ، با این بیماری‌هایی که به‌خوبی اطلاع‌رسانی شده‌اند تا در صدر فهرست نگرانی‌های مردان قرار بگیرند، غافل شدن از سرطان مثانه به‌راحتی اتفاق می‌افتد اما این یک اشتباه است. سالانه حدود ۵۳ هزار مرد آمریکایی مبتلا به سرطان مثانه تشخیص داده می‌شوند که انتظار می‌رود بیش از ۱۲ هزار نفر به علت بدخیمی جان‌شان را از دست بدهند.
سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع در بین مردان و یکی از ۱۰ سرطان مرگبار به شمار می‌آید اما خبر خوبی که وجود دارد این است که تشخیص زودهنگام می‌تواند آن را در نطفه خفه کند و درمان‌های جدید، چشم‌انداز بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته را بهبود می‌بخشد و حالا که صحبت از خبرهای خوب است، خوشحال می‌شوید اگر بدانید می‌توانید با اقدامات ساده خطر ابتلا به این سرطان را کاهش دهید.
چه کسانی سرطان مثانه می‌گیرند؟
بیشتر آقایان. این بیماری در مردان تقریبا سه برابر بیشتر از زنان اتفاق می‌افتد و خطر ابتلا در مردان سفیدپوست دو برابر مردان سیاه‌پوست است. سن نیز یکی دیگر از عوامل اصلی خطر است؛ این بیماری پیش از شصت‌سالگی چندان شایع نیست اما شیوع آن پیوسته با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
علل بروز سرطان مثانه چیست؟
تمامی سرطان‌ها به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شوند. درمورد سرطان مثانه، دانشمندان در حال کشف ژن‌هایی هستند که ریسک ابتلا به آن را بالا می‌برند. این فهرست شامل آنکوژن‌هایی است که باعث تحریک سلول‌های بدخیم می‌شوند و ژن‌های بازدارنده تومور که منجر به جهش و از دست دادن توانایی آن‌ها در انجام نقش طبیعی‌شان در مبارزه با رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. تحقیقات از عوامل ژنتیکی دیگر نیز پرده بر‌می‌دارند اما این نقش حیاتی عوامل محیطی را نفی نخواهد کرد.
با بررسی تقریبا نیمی از مرگ‌ومیرهای ناشی از سرطان مثانه، مشخص شد که سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل بروز این بیماری است. بسیاری از سمومی که سیگاری‌ها فرو می‌دهند، در جریان خون جذب و سپس کلیه‌ها آن را در ادرار دفع می‌کند.
از آن‌جا که ادرار پیش از دفع ساعت‌ها در مثانه می‌ماند، دیواره مثانه در معرض تماس طولانی‌مدت با مواد سرطان‌زا قرار می‌گیرد. سیگاری‌ها بیش از دو برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها در معرض ابتلا به این بیماری هستند و کسانی که زیاد سیگار می‌کشند بیشتر از آن‌هایی که کمتر می‌کشند این سرطان کشنده را به سوی خود فرامی‌خوانند اما این خطر در افرادی به تدریج کاهش می‌یابد که این عادت را ترک می‌کنند، حتی اگر سال‌های سال سیگاری بوده باشند.
سموم صنعتی مختلف نیز می‌توانند به سلول‌هایی که به سمت مثانه صف کشیده‌اند، آسیب رسانده و سرانجام منجر به بروز سرطان شوند. در گذشته، کارگران صنایع لاستیک، رنگ، برق و نساجی در معرض خطر شدید ابتلا به این بیماری بودند اما اکنون مقررات ایمنی جدید در محل چنین کارهایی به مراتب بهبود یافته است.
از دیگر عوامل غیرشایع می‌توان به درمان طولانی‌مدت با سیکلوفسفامید (سایتوکسان) و مصرف بیش از حد مسکن‌های فیناسیتین (استامینوفن) اشاره کرد. به نظر می‌رسد پرتودرمانی برای سرطان پروستات نیز در سال‌های آتی خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهد.
با این‌که دُزهای بالای شیرین‌کننده‌های مصنوعی در حیوانات می‌توانند منجر به سرطان مثانه شوند، شواهدی برای بروز این مسئله در انسان وجود ندارد. گرچه عوامل دیگری در رژیم غذایی می‌توانند در این موضوع نقش داشته باشند. دود سیگار و دیگر سموم با آسیب رساندن به دی‌ان‌ای و تغییر در ساختار و عملکرد ژن‌ها باعث بروز سرطان مثانه می‌شوند.
سرطان مثانه چه علائمی دارد؟
شایع‌ترین علامت سرطان مثانه، هماتوری شدید یا وجود خون در ادرار است که با چشم غیرمسلح دیده شود. یافته‌های دیگری که معمولا منجر به تشخیص می‌شود هماتوری میکروسکوپی است، گلبول‌های قرمز خون در ادرار که تعدادشان آن‌قدر کم است که دیده نمی‌شوند اما می‌توانند در طول آزمایش‌ها نمونه‌برداری از ادرار شناسایی شوند.
در هر صورت، خونریزی می‌تواند مداوم یا متناوب باشد؛ اگرچه خونریزی قابل مشاهده همیشه هشداردهنده است، مقدار خون نمی‌تواند پیش‌بینی‌کننده شدت بیماری باشد. و گرچه خونریزی ادرار همیشه می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد، شرایط دیگر بیشتر مورد غفلت واقع می‌شوند.
درواقع سنگ کلیه، عفونت پروستات، مثانه یا کلیه حتی دلایل شایع‌تری برای بروز خون در ادرار هستند؛ در موارد کمتری سرطان کلیه، سرطان پروستات، تروما، کم‌خونی داسی‌شکل و دیگر بیماری‌ها هم می‌توانند مسئول باشند. اگرچه سرطان مثانه بیشتر اوقات بدون درد است، گاهی می‌تواند باعث سوزش، نیاز فوری به ادرار یا تکرر ادرار شود.
مردانی که در صورت عدم وجود عفونت ادراری این علائم را دارند همیشه باید برای سرطان مثانه چک شوند. در موارد غیرمعمولی از ابتلا به بیماری پیشرفته، علائم اولیه سرطان مثانه می‌تواند درد شکم، کمر و استخوان یا کاهش وزن باشد.
چطور بیماری را کشف کنیم؟
دو عامل در اثبات تشخیص سرطان مثانه دخالت دارند: حذف دیگر علل شایع هماتوری و شناسایی تومور مثانه. اولی بستگی به کشت ادرار دارد که عفونت مثانه یا کلیه را رد کند و یک آزمایش رکتال دیجیتال، معمولا با یک تست پادگن ویژه پروستات (PSA) برای بررسی هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات و سرطان پروستات.
تصویربرداری می‌تواند با حذف دیگر بیماری‌ها و ارزیابی خود مثانه کمک‌کننده باشد. اگرچه سونوگرافی همچنان می‌تواند مفید باشد، اشعه ایکسِ مرسوم عمدتا با سی‌تی‌اسکن‌های مارپیچی جایگزین شده که می‌توانند سنگ کلیه، سرطان کلیه و سرطان مثانه را تشخیص دهند، به‌خصوص اگر فراتر از دیواره مثانه گسترش پیدا کرده باشد. معمولا تشخیص سرطان مثانه بستگی به سیستوسکوپی دارد.
عملی که معمولا در مطب پزشک با استفاده از یک لوله نازک انعطاف‌پذیر فیبر نوری انجام می‌شود که سیستوسکوپ نام دارد. پس از انجام بیهوشی موضعی، اورولوژیست این لوله را از طریق مجرای مثانه به مثانه وارد می‌کند و می‌تواند از این طریق مثانه را ببیند و عکسبرداری کند و از طریق اتصال ابزارهای کوچک به آن از دیواره مثانه نمونه‌برداری کند که مهم‌ترین گام است. سیستوسکوپی یک استاندارد طلایی برای تشخیص سرطان مثانه اما تهاجمی است.
سرطان مثانه چگونه درمان می‌شود؟
درمان سرطان مثانه بستگی به مرحله بیماری دارد و این‌که آیا سلول‌های تومور در درجه پایین یا بالا و به صورت بالقوه تهاجمی ظاهر شوند. در بیشتر موارد این بیماری زود و پیش از هجوم تومور به عضله مثانه تشخیص داده می‌شود. بخش عمده درمان برای این سرطان‌های سطحی، برداشتن تمامی تومورهای قابل دیدن با جراحی است. این کار با عمل TURBT قابل انجام است که به اورولوژیست اجازه می‌دهد به وسیله سیستوسکوپ، داخل مثانه کار کند.
در بعضی موارد، پزشک اورولوژیست یک داروی شیمی‌درمانی نظیر میتومایسین سی را بلافاصله بعد از TURBT به بیمار تزریق می‌کند. اگر سرطان مثانه دارای ویژگی‌هایی باشد که احتمال بازگشت بیماری وجود داشته باشد، درمان‌های اضافی باید انجام شود. درمان تهاجمی برای کارسینوم درجا که تمایل به بازگشت و گسترش دارد، بسیار مهم است.
این درمان شامل ایمنی‌درمانی است. باکتری باسیل کالمت گوئرین (BCG) که بیش از ۸۰ سال پیش به‌عنوان واکسنی برای بیماری سل تولید شد، به داخل مثانه تزریق می‌شود، که سلول‌های ایمنی مبارزه با تومورِ خود بدن را افزایش خواهد داد. یک روش جایگزین، شیمی‌درمانی داخل مثانه‌ای است که طی آن محلول آبی یک داروی شیمی‌درمانی مانند میتومایسین سی به داخل مثانه تزریق می‌شود.
در هر دو مورد، یک برنامه شامل درمان هفتگی به مدت شش تا هشت هفته و درمان‌های نگهدارنده متناوب تا دو سال انجام می‌شود. شیمی‌درمانی می‌تواند بلافاصله بعد از TURBT آغاز شود، اما BCG باید حداقل دو هفته به تاخیر بیفتد تا محل جراحی در مثانه بهبود یابد. هر دو روش درمانی می‌تواند باعث افزایش تکرار، فوریت و سوزش ادرار شود و گاهی با خونریزی همراه باشد. گاهی باکتری BCG می‌تواند به اندام‌های دیگر گسترش پیدا کند که نیاز به آنتی‌بیوتیک است.
سرطان‌های سطحی مثانه که به درمان‌های موضعی پاسخ نمی‌دهند، به درمان تهاجمی بیشتری نیاز دارند. این موضوع درباره تومورهای مهاجم نیز صادق است که به داخل یا لایه‌های عضلانی دیواره مثانه نفوذ کرده‌اند. درمان استاندارد برای این تومورها، سیستکتومی رادیکال و برداشتن کل مثانه و گره‌های لنفاوی مجاور با جراحی است.
چطور از سرطان مثانه جلوگیری کنیم؟
باوجود پیشرفت‌های مهم در ایمن‌سازی درمان سرطان مثانه سطحی و جراحی در بیماری‌های تهاجمی، پیشگیری بهترین درمان است.
گام اول ترک سیگار است. این یک ضرورت آشکار است که ریسک حمله قلبی، سرطان ریه و بسیاری بیماری‌های مهم دیگر را نیز کاهش می‌دهد اما درمورد سرطان مثانه، این مزیت به آرامی روی می‌دهد و چندین سال طول می‌کشد. سیگاری‌های سابق باید درمورد علائم هشداردهنده در طول این دوران هشیارتر باشند.
گام دوم بررسی سابقه کار از نظر تماس با مواد شیمیایی سرطان‌زاست. بنزن و آریلامین‌های مختلف در این فهرست در صدر قرار دارند و از آن‌جا که سرطان مثانه به آرامی پیشرفت می‌کند و معمولا ۲۵ سال پس از قرار گرفتن در معرض این مواد آشکار می‌شود، آگاهی مستمر تا مدت‌ها بعد از آن لازم است.
گام سوم بهبود رژیم غذایی است. تحقیقات نشان داده که مصرف بالای میوه و سبزیجات خطر ابتلا به سرطان مثانه را کاهش و رژیم غذایی با چربی بالا این ریسک را افزایش می‌دهد. مطالعات دانشگاه هاروارد، بروکلی و کلم را محافظ خوبی می‌دانند و مرکز سرطان روزولت پارک، سبزیجات تیره شلغم را کمک‌کننده تلقی می‌کنند و همگی معتقدند که این سبزیجات باید خام مصرف شوند. غذاهای سرخ‌کردنی خطر ابتلا به این بیماری را 2/2برابر افزایش خواهند داد. مطالعات دیگری نیز گوشت قرمز و فرآوری‌شده را نیز از عوامل خطرزا به حساب می‌آورند.
اقدام محافظتی آخر، نوشیدن مایعاتِ بیشتر است. به نظر می‌رسد که حجم ادرار بالا، سموم موجود در ادرار را تضعیف کرده و دفعات ادرار را افزایش می‌دهد که هر دو از سلول‌های آسیب‌پذیر مثانه در برابر مواد سرطان‌زا محافظت می‌کنند.
به این ترتیب مثانه نیز مثل بسیاری دیگر از نقاط بدن است: هرچه بیشتر استفاده شود، سالم‌تر باقی می‌ماند.
ازدواج و سرطان مثانه
ازدواج برای سلامت مردان مفید است. محفاظت در برابر بیماری‌های قلبی یکی از دلایلی است که مردان متاهل از همتایان مجرد، مطلقه یا بیوه خود بیشتر عمر می‌کنند و با توجه به مطالعات انجام‌شده، ازدواج همچنین می‌تواند شانس نجات از سرطان مثانه را افزایش دهد. به نظر نمی‌رسد که این قضیه به مراقبت‌های پزشکی بهتر یا کاهش میزان خطر بستگی داشته باشد. دانشمندان بر این باورند که ممکن است حمایت‌های روانی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند اما به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
ارسال نظر