با خشم چه اتفاقی در بدن رخ می‌ دهد؟ راهکارهای کنترل عصبانیت

تجربه خشم شدید و پیاپی، به خصوص زمانی که شدت آن نسبت به علت اصلی‌اش متناسب نیست، می‌تواند آثار مخربی بر بدن و سلامت روان شما داشته باشد. خشم تنها یک احساس ناخوشایند نیست؛ بلکه تداوم این حالت بر سلامت جسمی و روانی تأثیراتی منفی بر جای می‌گذارد.

در بهترین شرایط، خشم به ما هشدار می‌دهد که خطر در کمین است و ما را آماده اقدام می‌کند. اما طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، خشم یک احساس همراه با خصومت نسبت به کسی یا چیزی است که به ما آسیب رسانده است. وقتی تجربه خشم به طور مکرر، شدید، طولانی یا نامتناسب با محرک اصلی رخ می‌دهد، این احساس می‌تواند به سلامت و رفاه ما آسیب برساند.

خشم بخشی از پاسخ طبیعی بدن در وضعیت‌های "جنگ، گریز یا سکون” است. در این هنگام، غدد آدرنال بدن را پر از هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول می‌کند. این واکنش فیزیولوژیک باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شود و خون را به سرعت به قلب می‌فرستد تا بدن در برابر خطر آماده شود. هرچند این سیستم به منظور محافظت از ما طراحی شده، در بسیاری از موارد نیاز به این افزایش انرژی نداریم؛ مثلاً هنگام روبرو شدن با ترافیک، رفتار کودک یا یک ایمیل نامناسب از همکار. فعال بودن مداوم هورمون‌های استرس می‌تواند به بیماری‌های جسمی و روانی جدی بیانجامد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین اثرات خشم بر سلامت می‌پردازیم:

۱. فشار بیشتر بر قلب ناشی از خشم

احساس خشم منجر به ترشح هورمون‌های استرس در بدن می‌شود. این امر در طول زمان امکان دارد باعث آسیب به قلب شود. بررسی‌ها نشان می‌دهند حتی خشم کوتاه‌مدت نیز توانایی قلب برای پمپاژ خون را کاهش می‌دهد. این وضعیت ممکن است به فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی، سکته قلبی و عوارض دیگر همچون سکته مغزی منجر شود.

مطالعات نشان داده‌اند افرادی که مستعد خشم هستند، ریسک بیشتری برای بیماری‌های قلبی عروقی دارند. تحقیقات دیگر نیز بین شخصیت‌های پرخاشگر و افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی ارتباط برقرار کرده‌اند.

ریچل لمپرت، متخصص قلب در دانشگاه ییل، توضیح می‌دهد که تأثیر خشم بر کسانی که از آریتمی قلبی رنج می‌برند قابل مشاهده است. افزایش آدرنالین طی خشم می‌تواند تغییرات الکتریکی در قلب ایجاد کند و خطر وقوع اختلالات در ریتم قلب را افزایش دهد.

۲. ارتباط خشم با افزایش احتمال سکته قلبی

تحقیقات نشان می‌دهند که خشم شدید می‌تواند منجر به افزایش احتمال سکته قلبی شود. یک بررسی جامع با مطالعه نزدیک به ۴۰۰۰ نفر نشان داد که در دو ساعت پس از تجربه خشم، احتمال وقوع سکته قلبی بیش از دو برابر می‌شود. شدت خشم بیشتر، آثار مضر بیشتری بر قلب برجای می‌گذارد.

۳. تأثیر مستقیم خشم بر دستگاه گوارش

تحقیقات نشان داده‌اند میان مغز و روده ارتباطات نزدیکی وجود دارد و عملکرد هر یک بر دیگری تأثیر می‌گذارد. سیستم عصبی خودکار که وظیفه کنترل فرآیندهای غیرارادی بدن را برعهده دارد، نقش مهمی در تنظیم گوارش ایفا می‌کند.

پانکاج جی پاسریچا، متخصص گوارش، تأکید دارد که ورود بدن به حالت "جنگ یا گریز" می‌تواند تغییراتی در عملکرد روده ایجاد کند. استرس ممکن است به علائمی همچون درد شکم، ناراحتی معده و اسهال منجر شود. همچنین، استرس مزمن با بیماری‌های مثل سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا بیماری‌های التهابی روده (IBD) در ارتباط است.

۴. تهدید بهداشت روان بر اثر خشم بیش از حد

خشم مکرر و طولانی‌مدت سلامت روان را با مشکلات جدی مواجه می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که خشم در برخی اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی بیشتر مشاهده شده و با علائم شدیدتر در این شرایط مرتبط است.

خشم می‌تواند توانایی تمرکز و الگوهای فکری فرد را متأثر کند و افکار و رفتار خصمانه ایجاد کند. این موضوع علاوه بر اثرگذاری بر روابط اجتماعی، ممکن است رفتارهای تند و حتی خشونت‌آمیز نیز ایجاد نماید.

۵. اختلال در کیفیت خواب به علت خشم

افرادی که نمی‌توانند کنترل خشم خود را به خوبی انجام دهند یا خشم زیادی را تجربه می‌کنند، معمولاً از اختلالات کیفیت خواب رنج می‌برند. تحقیقات نشان داده‌اند سطح بالای خشم با مشکلاتی همچون دشواری در به خواب رفتن و حفظ خواب مرتبط است. خشم، ذهن بی‌قرار و تحریک روانی را افزایش داده و موجب مشکلات در خواب می‌شود.

به طور کلی، خشم گرچه ممکن است واکنشی طبیعی در مواجهه با خطر باشد، اما اگر به طور شدید، مداوم یا بی‌بازگشت ادامه یابد، می‌تواند به سلامت قلب، گوارش، روان و خواب شما آسیب برساند. کنترل مؤثر خشم و یافتن راهکارهای مناسب، از جمله مشاوره و روان‌درمانی آنلاین، ضروری خواهد بود.