قیمت سکه های جدید نباید غیرواقعی و رانتی باشد/ قیمت دلار در بازار واقعی نیست!

به گزارش رکنا، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی 24 دی ماه با بیان اینکه با اقدامات انجام شده ذخایر طلای کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافت، گفت: بر این اساس بانک مرکزی تصمیم گرفت از چهارشنبه 27 دی ماه شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران عرضه کند.

فرزین با اشاره به ضرب سکه جدید تمام بهار آزادی بانک مرکزی گفت: سکه جدید بدون تاریخ ضرب و با طرح جدید در بازار عرضه خواهد شد و تلاش ما این است که عرضه طلا به بازار هم از طریق ضرب و عرضه سکه جدید و سکه های موجود و هم ظرفیت مرکز مبادله ارز و طلا از محل افزایش ذخایر طلا در سال جاری افزایش یابد.

سکه جدید بانک مرکزی که قرار است بدون تاریخ ضرب و با طرح جدید در بازار عرضه شود چه تاثیری در بازار خواهد داشت؟ هدف بانک مرکزی از این تصمیم چیست؟ چرا در روزهای اخیر از عرضه شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران استقبال نشد؟ آیا قیمت دلار واقعی است و افزایش قیمت دلار در شرایط کنونی به نفع چه کسانی است؟

در خصوص پرسش های فوق گفتگوی رکنا با علی اصغر سمیعی زفرقندی، تحلیگر اقتصادی و کارشناس بازار ارز و طلا را بخوانید:

بی عدالتی مضاعف در بازار کالاهای اساسی

علی اصغر سمیعی درخصوص تاثیر ضرب سکه های جدید و بدون تاریخ در بازار گفت: هر کالایی که وارد بازار می شود، اگر بتواند پول را جذب و از حجم نقدینگی بکاهد، ارزش پول ملی را افزایش می دهد و حباب را تخلیه می کند. ضرب سکه های جدید هم این کار را انجام می دهد و حباب سکه را کاهش می دهد و به این دلیل که باعث جذب نقدینگی می شود، به افزایش ارزش پول ملی کمک می کند.

وی با بیان اینکه افزایش حجم نقدینگی، چاپ و خلق پول باعث کاهش ارزش پول ملی می شود و در مقابل قیمت کالاها افزایش می یابد، گفت: مساله این است که اگر قیمت همه کالاها باهم افزایش پیدا کند، عدالت رعایت می شود. وقتی ارزش پول ملی کاهش می یابد و در مقابل دلار، سکه، مسکن، خودرو و کالاهای اساسی دو برابر می شود، از نظر اقتصادی منطقی تر است، اما متاسفانه در حال حاضر وضعیت به این صورت است که وقتی ارزش پول کاهش می یابد، مانع افزایش قیمت برخی کالاها مثل حامل های انرژی، ارز و سکه می شوند و بار تورم کالاهای اصلی بر دوش مسکن، خودرو و خوراکی ها و کالاهای اساسی سنگینی می کند و تا بیش از چند برابر افزایش قیمت پیدا می کنند و اسم این سیاست، بی عدالتی مضاعف است.

این کارشناس بازار ارز و طلا در پاسخ به این پرسش که هدف بانک مرکزی از ضرب سکه های جدید و بدون تاریخ چیست؟ گفت: در حال حاضر سکه حباب دارد. قیمت سکه براساس نرخ طلا در بازارهای جهانی، نرخ ارز و هزینه ضرب سکه محاسبه می شود اما به دلایلی که باید مسئولین بانک مرکزی پاسخ دهند که چرا به مقدار لازم سکه ضرب و عرضه نشده است، سکه دارای حباب است.

مردم نیز خرید ارز را به دلیل تورم و مقرارات خرید و نگهداری به صرفه نمی دانند و با اینکه خرید سکه نیز خطراتی از جمله دزدی و آتش سوزی دارد اما به دلیل عدم منع مقررات خرید و نگهداری، برای سرمایه گذاری ترجیح می دهند که سکه خریداری کنند.

سمیعی با بیان اینکه عرضه سکه های جدید و بدون تاریخ باعث کاهش حباب سکه خواهد شد، گفت: در حال حاضر قیمت سکه های ضرب سال 86 از سکه های ضرب سال های قبلی گرانتر است. این در حالی است که این سکه ها از نظر آلیاژ تفاوتی ندارند اما تقاضا در بورس کالا برای سکه های ضرب سال 86 بیشتر است. بنابراین عرضه سکه های بدون تاریخ چون جدید است در بورس کالا با استقبال بیشتری مواجه خواهد شد و همین امر باعث می شود که مردم سکه های خود را برای تبدیل به سکه های جدید به بازار عرضه کنند و بنابراین حباب سکه تخلیه می شود. مساله این است که اگر عرضه سکه های جدید محدود باشد، دارای حباب خواهد شد. 

وی با بیان اینکه هنوز قیمت سکه های جدید مشخص نیست، گفت: ربع سکه بالاترین نرخ حباب را بین سایر سکه ها دارد. جای تعجب است که چرا بانک مرکزی اقدام به ضرب ربع سکه های جدید نکرده است و اگر ربع سکه ضرب شود، حباب ربع سکه هم تخلیه خواهد شد.

بانک مرکزی نباید قیمت سکه های جدید را غیرواقعی و رانتی تعیین کند

این تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به این سوال که در واقع صورت مساله به قوت خود باقی خواهد ماند، گفت: بانک مرکزی اگر تصمیم بگیرد، توانایی تخلیه حباب سکه را دارد، زیرا طلا به اندازه کافی موجود است و ضرب سکه به آسانی قابل انجام است. نکته اینجاست که اگر بانک مرکزی بخواهد قیمت سکه را غیرواقعی و رانتی تعیین کند، بلافاصله دارای حباب خواهد شد و افرادی برای خرید و نگهداری به بازار خواهند آمد اما اگر بانک مرکزی قیمت سکه را واقعی یا نزدیک به بازار تعیین کند، سکه های جدید بدون حباب خواهند بود و افرادی هم با نرخ ها بازی نمی کنند و از حباب سکه استفاده نمی کنند و با بالا و پایین کردن نرخ ها جیب خود را پر نخواهند کرد.

وی با بیان اینکه مثال امروز ما مقایسه فردی است که در مواجه با کولاک و برف در خانه ای گرم و امن نشسته است با فردی که در همین هوا و در مکانی ناایمن قرار دارد، گفت: واقعی بودن و مستحکم برای سرمایه و پول ملی ما هم همین گونه است. نرخ تورم 10 ماهه سال جاری کشور بالای 40 درصد است. این در حالی است که نرخ تورم در کشورهای حوزه های دلار حدود 4 درصد است و اقتصاد ما با تورم 40 درصدی لرزان خواهد بود و با کوچکترین نسیم به لرزه خواهد آمد. لذا اگر به واقعیت ها بپردازیم و پول چاپ نکنیم، اقتصاد ما هم واقعی خواهد شد.

یارانه حامل های انرژی هر فرد در سال معادل 60 میلیون تومان است

سمیعی با بیان اینکه طبق گفته معاون وزیر نفت، سالانه حدود 100 میلیارد دلار یارانه انرژی در کشور پرداخت می شود، گفت: در واقع یارانه حامل های انرژی هر نفر در سال حدود 1000 دلار و معادل 60 میلیون تومان است. آیا به این معنی است که هر نفر در سال 60 میلیون تومان بنزین، گاز، نفت، آب و برق مصرف می کند؟ آیا اگر به هر نفر هر سال 60 میلیون تومان پرداخت شود و نرخ همه حامل های انرژی آزاد شود، همه راضی نخواهند بود؟ بنابراین مشخص است که این پول هنگفت در جای دیگری در حال از بین رفتن است.

وی افزود: اگر یارانه های انرژی اختصاص نیابد، بنابراین در سال 100 میلیارد دلار صرفه جویی خواهد شد و کسری بودجه 30 میلیارد دلاری هم نخواهیم داشت و 70 میلیارد دلار دیگر را هم می توانیم در حوزه های آموزش، بهداشت، قضا و امنیت کشور هزینه کنیم تا از شدت فساد و فقر کاسته شود و این مساله به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.

قیمت دلار در بازار واقعی نیست

این کارشناس بازار ارز و طلا درخصوص کنترل نرخ دلار از سوی دولت، گفت: اواخر سال گذشته قیمت دلار به 60 هزار تومان هم رسید و برای مدت طولانی در کانال 50 هزار تومان نگه داشتند. این در حالی است که دلار 50 هزار تومانی با تورم بالای 40 درصدی نمی تواند ثابت بماند و باید به طور طبیعی قیمت دلار روزانه یک در هزار افزایش یابد اما با دو روش می توان مانع این اتفاق شد. یا بواسطه تزریق بیش از تقاضا که معمولا از این راه غلط استفاده می کنند و یا با از بین بردن تورم. از بین بردن تورم هم با کنترل حجم نقدینگی و عدم خلق پول ممکن می شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا در هفته های اخیر از مزایده شمش طلا استقبال نشد، گفت: یکی از مهمترین دلایل این اتفاق این است که برای خرید محدودیت قائل شده اند و مردم عادی نمی توانند در مزایده شرکت کنند و شرکت کنندگان بسیار محدود و با شرایط خاص و ویژه وارد مزایده می شوند. افراد محتاط وارد بازارهای رسمی نمی شوند، زیرا می دانند جای پایشان می ماند و بنابراین به نفعشان است که از بازارهای غیررسمی نیازهای خود را برآورده کنند.

سمیعی درخصوص تخصیص ارز به هر کارت ملی گفت: این ارز بین برخی صرافی ها عرضه می شود اما به طور کلی این اقدامی نادرست است و نباید مردم را به صف کنیم تا 20 میلیون تومان سود کنند. چرا این 20 میلیون تومان را به هر کارت ملی واریز نمی کنید؟ بنابراین تخصیص ارز به هر کارت ملی ایجاد رانت می کند زیرا به دست مردم عادی و مردم شهرستان ها و روستاها نمی رسد. همانطور که تخصیص ارز 28 هزار تومانی صادرات و واردات باعث رانت خواهد شد. چرا واردکننده با ارز خود کالا وارد و به نرخ بازار آزاد کالای خود را نفروشد؟

دلار 60 هزار تومانی به نفع چه کسانی است؟

وی در آخر در پاسخ به این سوال که چه کسانی از دلار 60 هزار تومانی نفع می برند، گفت: هیچ ایرانی وطن دوست از اینکه ارزش پول ملی کاهش پیدا کند، خوشحال نمی شود. نکته این است که باید واقعیت ها هرچند تلخ و سخت، بیان شوند. بنابراین اگر درباره قیمت دلار هم واقعیت ها گفته شود و اجازه دهند با قیمت واقعی معامله شود، بهتر از این است که در این خصوص دروغ گفته شود. اگر اجازه دهند نرخ دلار واقعی شود، به طور طبیعی صادرکنندگان از دلار گران تر نفع می برند و واردکنندگان با دلار ارزان تر منتفع خواهند شد، این واقعیت تجارت است. اما چون درآمد مردم از ریال است، از بالا بردن ارزش پول ملی نفع خواهند برد، زیرا می توانند کالاهای اساسی و نیازهای اولیه خود را تامین کنند. این در شرایطی است که اقتصاد واقعی باشد و به هر طریق و برای مدت کوتاهی فنر قیمت ها را نگه نداشته باشند، زیرا بالاخره با هر بهانه داخلی و خارجی فنر از جای خود رها خواهد شد و باعث خسارت های جبران ناپذیر برای کشور و مردم می شود.