از نصب توربین های بادی در سیستان و بلوچستان تا ناترازی انرژی و صادرات گاز مجازی از کشور!

به گزارش رکنا، حسن عباس‌ زاده امروز دوشنبه، ۲۴ شهریور در آیین اختتامیه پویش کاهش ۱۰ درصدی مصرف انرژی با قدردانی از تمام دست‌اندرکاران اجرای این طرح به‌ویژه شرکت ملی گاز ایران اظهار کرد: این طرح یکی از طرح‌های دوازده‌گانه شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی بود و طرح‌های بسیار ارزشمندی در این زمینه طراحی شد.

سهم بخش خصوصی واقعی در صنعت پتروشیمی ۱۵ درصد/ نیاز به ۱۶۰ میلیون مترمکعب خوراک

حسن عباس زاده با اشاره به اینکه دو سرمایه‌گذار اصلی این طرح شرکت‌های پتروشیمی زاگرس و پردیس بودند، افزود: این شرکت‌ها با وجود تردید برای ورود، با اعتماد به شرکت ملی گاز ایران در این طرح مشارکت کردند. خوشبختانه تخصیص گاز از همان روز اول انجام شد و ما نیز تلاش کردیم اقتصاد پروژه برقرار باشد.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه صنعت پتروشیمی در مسیر توسعه قرار دارد، گفت: در آغاز برنامه هفتم توسعه قرار داریم و ظرفیت صنعت پتروشیمی از حدود ۹۶.۶ میلیون تن کنونی به ۱۳۱.۵ میلیون تن تا پایان برنامه می‌رسد.

عباس‌زاده با اعلام اینکه ابتدای برنامه هفتم توسعه حدود ۵۰ میلیون مترمکعب در روز ظرفیت دریافت گاز برای خوراک و ۶۰ میلیون مترمکعب ظرفیت دریافت گاز برای سوخت صنعت پتروشیمی بوده است، افزود: در پایان برنامه هفتم توسعه این ظرفیت به ۸۰ میلیون مترمکعب گاز برای خوراک و ۸۰ میلیون مترمکعب برای سوخت صنعت پتروشیمی افزایش می‌یابد، یعنی درمجموع به ۱۶۰ میلیون مترمکعب گاز نیاز است.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون حدود ۲۲ درصد ظرفیت صنعت پتروشیمی بلااستفاده مانده که عمده دلیل آن کمبود خوراک است، تصریح کرد: این ظرفیت معادل ۱۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌شود که غیرفعال مانده است.

سرمایه‌گذاری پتروشیمی‌ها در بالادست

معاون وزیر نفت به راهکارهای تأمین خوراک و تشکیل کمیته ویژه از ابتدای دولت چهاردهم در این شرکت اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبه هیئت وزیران، اگر شرکت‌های پتروشیمی در صنایع بالادستی سرمایه‌گذاری کنند، تمام گاز به آنها تعلق می‌گیرد. بر اساس این مصوبه نخستین قرارداد بخش خصوصی در توسعه میدان‌های گازی به‌زودی تنفیذ می‌شود.

عباس‌زاده جمع‌آوری مشعل‌های گاز را از دیگر راهکارهای تأمین خوراک صنعت پتروشیمی دانست و اظهار کرد: تاکنون ۱۰ مشعل از سوی بیدبلند خلیج فارس در شرق کارون، همچنین تعدادی مشعل نیز با راه‌اندازی ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ خاموش شده و این روند ادامه دارد و تا پایان امسال ۲۱ میلیون مترمکعب گاز از محل جمع‌آوری گاز مشعل‌ها به چرخه تولید بازمی‌گردد.

وی راهکار دیگر را بهینه‌سازی، تغییر رفتار و فرهنگ‌سازی مصرف انرژی بیان و تأکید کرد: مردم می‌توانند با صرفه‌جویی در مصرف، زمینه استفاده از گاز در صنایع ارزش‌آفرین مثل پتروشیمی و فولاد را فراهم کنند.

توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: برنامه‌هایی در حوزه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی در صنعت پتروشیمی آغاز شده است. امسال ۱۰۰ مگاوات برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر از سوی پتروشیمی‌ها تولید شد. در سیستان و بلوچستان نیز نصب توربین‌های بادی در حال انجام است که می‌تواند انرژی پایدار را فراهم کند.

عباس‌زاده به جایگاه بخش خصوصی در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون حدود ۱۵ درصد صنعت پتروشیمی در اختیار بخش خصوصی واقعی است و امیدواریم این سهم در پایان برنامه هفتم افزایش یابد. بخش خصوصی واقعی پروژه‌ها را سریع و با هزینه کمتر اجرا می‌کند و در بازارهای جهانی موفقیت‌های بزرگی دارد.

وی درباره مسئولیت‌های اجتماعی گفت: رئیس‌جمهوری تکلیف کردند که صنعت پتروشیمی در حوزه مسئولیت اجتماعی بر مدارس متمرکز شود. مذاکراتی شده و تمرکز اصلی بر اتصال مدارس به شبکه‌های آموزشی و ارتباطی خواهد بود.

بپذیریم که ناترازی انرژی داریم / صادرات گاز مجازی از کشور!

سعید توکلی نیز در آیین اختتامیه پویش کاهش ۱۰ درصدی مصرف انرژی با اشاره به اینکه سال گذشته در وزارت نفت و با مدیریت وزیر نفت نشست‌های متعددی درباره مدیریت سوخت برگزار شد، اظهار کرد: همه مسئولان نگران شرایط زمستان ۱۴۰۳ بودند که در پی آن طرح پویش ۱۰ درصدی کاهش مصرف انرژی مطرح و به نتایج مناسبی رسید.

وی با تأکید بر اینکه باید بپذیریم کشور با ناترازی انرژی مواجه است و مقدار مصرف و تولید انرژی برابر نیست، افزود: در حوزه گاز شرایط ویژه‌ای حاکم است، زیرا ۷۳ درصد سبد انرژی کشور را گاز تشکیل می‌دهد و ۸۳ درصد نیروگاه‌های کشور از گاز استفاده می‌کنند، در حالی که نورم جهانی مصرف گاز در نیروگاه‌ها ۲۰ تا ۲۳ درصد است.

وی با بیان اینکه باید بپذیریم در کشور ناترازی انرژی وجود دارد و نسبت به نرم جهانی، انرژی بدتر مصرف می کنیم، گفت: علاوه بر صادرات آب مجازی، داریم گاز مجازی صادر می‌کنیم. گلخانه‌های ایران گاز را به ارزان‌ترین قیمت دریافت می‌کنند و همیشه برای محصولات گلخانه‌ای ایران که به خاطر گاز ارزان، قیمت‌های رقابتی دارند، بازار و مشتری پیدا می‌شود.

لزوم توجه به راندمان و تنوع سبد انرژی 

معاون وزیر نفت با اشاره به راهکارهای رفع ناترازی انرژی گفت: یک مدل افزایش تولید با هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های سنگین است که دوباره شبکه را به گاز وابسته می‌کند. مدل دیگر، بررسی علمی سهم گاز در بخش‌های مختلف کشور است. برای نمونه سال ۱۴۰۲ که گرم‌ترین پاییز ۵۰ سال گذشته بود، سهم مصرف گاز ۳۴ درصد در صنایع، ۳۴ درصد در نیروگاه‌ها، ۲۵ درصد خانگی و ۷ درصد در حمل‌ونقل و سایر مصارف بود.

توکلی با اشاره به اینکه اگر علمی به موضوع نگاه کنیم باید دید این ۳۴ درصد مصرف گاز در نیروگاه‌ها با راندمان استاندارد هم‌خوانی دارد یا نه، چراکه در برنامه هفتم توسعه راندمان ۵۵ درصدی برای نیروگاه‌ها هدف‌گذاری شده است، تصریح کرد: بنابراین نتیجه می‌گیریم کشور با ناترازی انرژی روبه‌روست و اگر با همین مکانیسم ادامه دهیم، صنعت گاز از یک صنعت صرف به موضوعی امنیتی تبدیل می‌شود. اکنون ۹۵ تا ۹۶ درصد جمعیت کشور به شبکه گاز متصل‌اند.

وی با تأکید بر توجه به ترکیب و تنوع سبد انرژی بیان کرد: کاهش مصرف در بخش خانگی و تجاری، تنها در زمان پیک مصرف زمستان به ناترازی کمک می‌کند، اما به ناترازی کل سال کمکی نمی‌کند. علت آن هم انتخاب نکردن تجهیزات با راندمان بالا است. افزایش راندمان نیروگاه‌ها و تنوع سوخت نیروگاهی می‌تواند به کاهش ناترازی کمک کند. در صنایع بزرگ مانند سیمان، پتروشیمی و فولاد نیز باید الزام شود که تجهیزات با راندمان بالا خریداری شود. این موضوع در پروژه‌ها تأثیرگذار است و در آینده مصرف را کاهش می‌دهد.

صرفه‌جویی ۴۱ میلیون مترمکعبی با مشارکت مردم

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با اشاره به پویش ۱۰ درصدی کاهش مصرف انرژی بیان کرد: این طرح جزو وظایف سازمانی شرکت ملی گاز ایران نبود و طرف اصلی این پویش مردم هستند که امروز سبب صرفه‌جویی ۴۱ میلیون مترمکعب گاز شدند که رقم کمی نیست.

توکلی با بیان اینکه برای هر مترمکعب گاز بدون ارزش ذاتی ۵ سنت هزینه می‌شود، افزود: باید این گاز برای صنایعی با ارزش افزوده مثل پتروشیمی و فولاد مصرف شود تا ارزش افزوده آن برای اقتصاد کشور نتایج خوبی به همراه داشته باشد.

جلوگیری از صادرات گاز مجازی با استاندارسازی صنایع

وی درباره واردات گاز از روسیه اظهار کرد: به‌زودی نشستی در این زمینه برگزار می‌شود اما هنوز حجم واردات مشخص نشده است و بستگی به زیرساخت‌های موجود دارد اگر تمام ابعاد قرارداد به سرانجام برسد، امسال واردات گاز آغاز می‌شود.

وی درخصوص تامین گاز زمستان امسال، تصریح کرد: ناترازی انرژی وجود دارد، اما خوشبختانه امسال با مدیریت یکپارچه‌ای که در وزارت نفت انجام شده و تلاش همه بخش‌ها، حجم ذخیره‌ای که در مخازن سوخت مایع داریم بهتر است و ازسوی دیگر تعمیرات اساسی پالایشگاه‌های گازی نیز در زمان زودتری به پایان می‌رسد تا بتوانیم بر اساس اقدام‌هایی که پیش‌بینی کرده‌ایم، حداکثر گاز را به مصرف‌کننده برسانیم.

برنامه وزارت نفت برای مدیریت شبکه سوخت در زمستان

معاون وزیر نفت با بیان اینکه ناترازی انرژی به‌صورت معدل، در پیک مصرف نزدیک به ۳۰۰ میلیون مترمکعب و در بعضی روزها این رقم می‌تواند به ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون نیز برسد، بیان کرد: با تغییر آرایش سوخت و پیش‌بینی تنوع سوختی با مدیریت انجام‌شده در وزارت نفت امیدواریم بتوانیم بهترین مدیریت سوخت را در شبکه اعمال کنیم.

توکلی درباره اینکه آیا قرارداد صادرات گاز به ترکیه با توجه به قراردادهایی که در زمینه واردات ال‌ان‌جی امضا کرده‌اند، تمدید می‌شود یا نه، گفت: گاز طبیعی جایگاه خود را دارد و مطمئناً یکی از مهم‌ترین، بهترین و تمیزترین انرژی‌ها گاز طبیعی است. ازسویی این قرارداد تا سال ۲۰۲۶ به‌صورت زنده در حال اجراست. مذاکره را با این کشور شروع کرده‌ایم، با توجه به شرایط موجود نه‌تنها ترکیه، بلکه همه کشورهای منطقه به گاز طبیعی نیاز دارند.

وی درباره صادرات گاز مجازی بیان کرد: متأسفانه در بعضی از صنایع مثل گلخانه‌ها خط مبنا برای گاز استاندارد بالاتر از آن چیزی است که پیش‌بینی کرده‌ایم و خط مبنای درستی وجود ندارد. طبیعتاً این مقدار مصرف در گلخانه‌ها یا مرغداری‌ها بیش از حد است و از طرف دیگر، قیمت پرداختی بسیار پایین است که این امر محصول نهایی را با مزیت رقابتی در صادرات همراه می‌کند. این در حالی است که برخی کشورهای همسایه که محصولات ما را دریافت می‌کنند خودشان دارای گاز هستند. تأکید من همواره بر استانداردسازی بوده و خوشبختانه امسال به‌دنبال تحقق آن هستیم. با پویش کاهش ۱۰ درصدی امیدواریم مصرف بالای گلخانه‌ها و مرغداری‌ها تا حد استاندارد نرمال شود.

مقدار صادرات گاز حفظ می‌شود

معاون وزیر نفت  درباره برآورد صادرات گاز مجازی ادامه داد: عدد دقیقی در دست ندارم، اما درصد زیادی از صنایعی که وابسته به مواد غذایی هستند، مانند گلخانه‌ها و مرغداری‌ها، فاقد استانداردهای مبنایی هستند.

توکلی درباره مقدار واردات گاز تصریح کرد: برای واردات گاز مذاکراتی در حال انجام است؛ از جمله با روسیه و ترکمنستان که امیدواریم در هر دو حالت به نتیجه برسیم.

وی با اعلام اینکه سعی ما بر این است که سطح صادرات گاز سال گذشته را در سال جاری نیز حفظ کنیم، درباره مقدار صادرات گاز یادآور شد: نمی‌توانم آمار دقیق صادرات را اعلام کنم.

لزوم مدیریت مصرف انرژی در کل زنجیره

همچنین معصومه آقاپور در آیین اختتامیه پویش کاهش ۱۰ درصدی مصرف انرژی با قدردانی از برگزاری این طرح و تأکید بر تلاش‌ برای توسعه این الگو، اظهار کرد: کاهش مصرف گاز و برق از مسائل مهم بخش انرژی کشور است که نقش تعیین‌کننده‌ای در اقتصاد و توسعه پایدار دارد.

وی با اشاره به سیاست‌های دولت چهاردهم و تأکید رئیس‌جمهوری بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و صرفه‌جویی در انرژی افزود: این پویش به بهترین نحو در حال اجراست، اما سرعت این حرکت به‌اندازه‌ای که انتظار می‌رود، بالا نیست و محدودیت‌های خاص کشور بر این روند تأثیر گذاشته است.

فرهنگ‌سازی؛ رکن حیاتی صرفه‌جویی 

مشاور رئیس‌جمهوری در امور همکاری‌های اقتصادی با تأکید بر اهمیت بهینه‌سازی مصرف انرژی گفت: همه باید در این پویش با سه ضلع دولت، مردم و فرهنگ مشارکت کنیم. دولت مسئول سیاست‌گذاری، توسعه زیرساخت‌ها و حمایت از انرژی‌های نو است، اما مردم نیز باید با مشارکت فعال و مدیریت رفتار مصرف، نقش‌آفرینی کنند.

آقاپور سومین رکن مهم را فرهنگ‌سازی دانست و گفت: آموزش صرفه‌جویی و باور به ضرورت این حرکت بسیار حیاتی است. این پویش نشان داد بودن در کنار مردم، با مردم و برای مردم می‌تواند فرهنگ‌سازی واقعی ایجاد کند.

وی با اشاره به نقش نسل‌های جدید در این حوزه اظهار کرد: نسل زد و آلفا نگاهی هوشمندانه و متفاوت به انرژی دارند. آنها به دنبال راه‌حل‌های سریع و مبتنی بر هوش مصنوعی هستند و سرعت عمل بالاتری دارند، بنابراین باید در برنامه‌ریزی‌ها، قدرت انتخاب به آنها داده شود و چند راه‌حل پیش‌روی‌شان قرار گیرد.

لزوم مدیریت مصرف انرژی در کل زنجیره

مشاور رئیس‌جمهوری در امور همکاری‌های اقتصادی با بیان اینکه در زمینه آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی باید گام‌های صحیحی برداریم، گفت: یکی از مشکلات اصلی این است که دولت یارانه‌های سنگینی پرداخت می‌کند که سبب می‌شود صادرات برخی محصولات از نظر اقتصادی توجیه نداشته باشد.

آقاپور تأکید کرد: نباید تنها بر صرفه‌جویی انرژی در حلقه نهایی زنجیره تمرکز کنیم، بلکه باید کل زنجیره تولید بررسی شود. نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی هستند و توجه ویژه به بهینه‌سازی در این بخش‌ها، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

شفافیت و فرهنگ‌سازی کلید حل ناترازی انرژی است

علی ربیعی با اشاره به اینکه این یک پروژه اجتماعی و قابل قدردانی است که با همکاری ذی‌نفعان به سرانجام رسیده است، بیان کرد: مسئله اصلی نوع نگاه به ناترازی است که همه را دچار مشکل کرده، این مسئله دلایل مختلفی دارد و افزون برآن نوع نگاه برای همبستگی برای این موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است.

وی با بیان اینکه نخستین گام در حل مشکلات ناترازی این است که با جامعه شفاف سخن بگوییم، تصریح کرد: انرژی و آب بیش از یک قرن است که مسئله بین‌المللی است. پس این مباحث تنها بحث فنی و مهندسی نیست، بلکه یک امر سیاسی و روابط بین‌المللی است و به رویه‌ها و دیدگاه‌های نوین احتیاج داریم. 

مسأله ناترازی را به زبان ساده با مردم در میان بگذاریم

مشاور اجتماعی رئیس‌جمهوری از مفهوم «عصر کمیابی» به‌عنوان یکی از محورهای اصلی حل ناترازی نام برد و گفت: اصل کم‌یابی یک امر اجتماعی است و راهکارهای آن نیز باید اجتماعی باشد، افزون بر آن باید از طریق قیمت‌گذاری هوشمند، روایت‌سازی و نهادسازی اجتماعی به آن کمک کرد.

ربیعی بر لزوم بازشناسی مساله در سطح عمومی تأکید و افزود: گام نخست، شفافیت آماری و گفت‌وگوی صریح و بی‌هراس با جامعه است. تبدیل کمپین‌های بهینه‌سازی انرژی به فرهنگ عمومی، استفاده از رسانه و آموزش و قیمت‌گذاری هوشمند به نفع دهک‌های پایین، از ابزارهای کلیدی هستند.

وی بیان کرد: اگر مسأله ناترازی را به زبان ساده با مردم در میان بگذاریم و فهم عمومی ایجاد کنیم، موفق خواهیم شد. در غیر این صورت، واردات و سرمایه‌گذاری خارجی، بدون اصلاحات اجتماعی ما را به مقصد نخواهد رساند.