مدیر منابع طبیعی نوشهر: آتش‌سوزی‌های هیرکانی مدیریت شده و حضور نیروهای غیرمتخصص نیاز نیست/ عامل آتش سوزی انسانی است / اکثرا بلوط های خشک سوختند !/ تا 10 روز آینده در منطقه باران نداریم + فیلم و صوت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در حالی که آتش‌سوزی جدید در بخشی صعب‌العبور از جنگل‌های هیرکانی همچنان فعال است، عملیات اطفا با استفاده از بالگرد و نیروهای تخصصی ادامه دارد. مسئولان اعلام کرده‌اند که با وجود گستردگی دود و سخت‌گذر بودن منطقه، شمار نیروها و تجهیزات کافی است و از مردم خواسته‌اند از حضور خودجوش در محل حادثه خودداری کنند.

مهرداد خزائی پول، مدیر منابع طبیعی مازندران – منطقه نوشهر در گفت و گو با رکنا در خصوص آخرین وضعیت امدادرسانی دولتی به جنگل های هیرکانی که گرفتار آتش شده اند اینگونه گفت که می توانید در ادامه بخوانید.

خبرنگار:مدتی است که بخش‌هایی از جنگل‌های هیرکانی دچار آتش‌سوزی شده و بر اساس گزارش‌ها، شعله‌ها همچنان فعال هستند. لطفاً توضیح دهید مشکل اصلی در امدادرسانی چیست، چه اقداماتی باید انجام شود و مردم چگونه می‌توانند در این شرایط کمک کنند؟

مهرداد خزائی‌پول، مدیر منابع طبیعی استان مازندران – منطقه نوشهر، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی رکنا اظهار داشت:خست باید تأکید کنم بر خلاف برخی گفته‌ها، آتش‌سوزی اخیر به مدت یک ماه ادامه نداشته است. ما دو حادثه‌ی جداگانه داشتیم. آتش‌سوزی نخست حدود سه تا چهار روز ادامه داشت و با تلاش نیروهای ما به‌طور کامل مهار شد؛ به نحوی که پس از اتمام عملیات، اهالی محلی نیز ضمن قدردانی، تأیید کردند که حریق به‌طور کامل خاموش شده است.

اما از روز جمعه گذشته، در منطقه‌ای کاملاً متفاوت و با فاصله از محل حادثه نخست، آتش‌سوزی جدیدی رخ داد. برخی افراد ادعا می‌کنند این آتش از محل قبلی برگشته و از طریق بستر رودخانه به این ناحیه رسیده است؛ موضوعی که از نظر کارشناسی بسیار بعید به نظر می‌رسد و هنوز برای ما جای سؤال دارد که چنین اتفاقی چگونه ممکن است.

وی افزود:در آتش‌سوزی دوم، بخش عمده‌ای از حریق در میان صخره‌ها و اراضی با شیب بسیار زیاد – بیش از ۸۰ درصد – رخ داده است. این منطقه تقریباً تماماً صخره‌ای است و حجم لاش‌برگ‌ها نیز در برخی نقاط به بیش از یک متر می‌رسد. در چنین شرایطی حتی دسترسی نیروهای حرفه‌ای و صخره‌نوردان نیز دشوار، و در بسیاری موارد غیرممکن می‌شود. همین ناهمواری‌ها و صعب‌العبور بودن منطقه، روند عملیات را پیچیده کرده است.

خزائی‌پول درباره مدیریت عملیات گفت:در وهله اول باید به تصمیمات مدیریتی احترام گذاشت. حضور نیروها در ارتفاعات با توجه به دود بسیار غلیظ ناشی از سوختن لاش‌برگ‌ها، خطرات جانی جدی برای امدادگران ایجاد می‌کند. استاندار نیز روز گذشته تأکید کرد که حفظ امنیت و سلامت نیروهای امدادی و مردم، در اولویت قرار دارد. اکنون بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر نیروی عملیاتی در منطقه حضور دارند و از نظر تعداد نیرو با کمبود مواجه نیستیم.

هواپیمای آبپاش در منطقه مستقر شد

وی ادامه داد:امروز ساعت هشت صبح، هواپیمای آبپاش در منطقه مستقر شد و مأموریت آبپاشی را انجام داد و قرار است دوباره بازگردد. همچنین پنج فروند بالگرد نیز در منطقه فعالیت می‌کنند. با توجه به شرایط کوهستانی و سخت‌گذر بودن عرصه‌های درگیر، فعلاً تنها راه مؤثر استفاده از بالگردها و هواپیماست. پس از مهار خط آتش، امکان ورود نیروهای زمینی بیشتر فراهم خواهد شد.

مدیر منابع طبیعی مازندران با اشاره به ماهیت آتش توضیح داد:گسترش آتش‌سوزی عمدتاً از طریق آتش گرفتن لاش‌برگ‌ها رخ می‌دهد و به دلیل شیب زیاد و حجم زیاد درختان شکسته و خشکِ افتاده در عرصه، این آتش به‌صورت سطحی حرکت می‌کند. برخی از این درختان خشک، متعلق به ده تا پانزده سال گذشته‌اند که اکنون به‌عنوان سوخت در مسیر آتش قرار گرفته‌اند. میزان درختان درگیر نیز محدود است. علت اصلی شروع حریق، انسانی بوده است؛ احتمال دارد شکارچیان، افراد متخلف یا حفاران غیرمجاز در ایجاد آن نقش داشته باشند. هنوز عامل دقیق شناسایی نشده، اما روشن است که آتش‌سوزی به‌طور طبیعی رخ نداده است.

مساحت درگیر حریق حدود هفت هکتار است

وی درباره میزان خسارت گفت:مساحت درگیر حریق حدود هفت هکتار است و آن هم به‌صورت لکه‌ای. باید تأکید کنم وقتی گفته می‌شود جنگل آتش گرفته، مردم تصور می‌کنند کل جنگل در حال نابودی است؛ در حالی که چنین برداشتی غلط است. درختان سرپا در حال سوختن نیستند و بخش عمده موارد مربوط به درختان خشک و توخالی است که حالت دودکش‌مانند پیدا می‌کنند. انتشار تصاویر در فضای مجازی گاهی باعث این سوءبرداشت شده که بخش بزرگی از جنگل نابود شده، در صورتی که چنین نیست. جنگل‌های هیرکانی اصولاً آتش‌سوزی تاجی ندارند و آنچه می‌سوزد، تنه‌های خشک و لاش‌برگ‌های کف جنگل است. این موضوع باید برای مردم روشن شود تا نگرانی‌های غیرواقعی ایجاد نشود.

گونه‌های گیاهی، بیشتر درختان خشک و افتاده بلوط دچار آتش‌سوزی شده‌اند

او درباره گونه‌های درگیر نیز گفت:در مورد آسیب به گونه‌های جانوری، اظهار نظر با سازمان محیط زیست است زیرا متولی این بخش آنها هستند. اما درباره گونه‌های گیاهی، بیشتر درختان خشک و افتاده بلوط دچار آتش‌سوزی شده‌اند و درختان راش کمتر درگیر هستند. حدود ۹۰ درصد بخش‌های سوخته مربوط به بلوط‌های خشک و افتاده است و این بدان معنا نیست که درختان سرپا دچار نابودی شده باشند. آتش‌سوزی سطحی باعث ایجاد دود می‌شود و درختان زنده معمولاً آسیب جدی نمی‌بینند، چراکه در حال حاضر در دوره خواب قرار دارند.

مدیر منابع طبیعی مازندران – منطقه نوشهر در ادامه توضیحات خود افزود:تمام گونه‌های گیاهی که اکنون در حالت خواب زمستانی قرار دارند، پس از پایان فصل سرد و از ابتدای فروردین‌ماه، مجدداً جوانه خواهند زد و به چرخه طبیعی بازمی‌گردند. آتش‌سوزی‌های مشابه در سال‌های گذشته نیز در جنگل‌ها رخ داده و تجربه ما نشان می‌دهد که در جنگل‌های هیرکانی تقریباً هیچ‌گاه آتش‌سوزی تاجی – که منجر به نابودی کامل درختان سرپا و زنده شود – رخ نمی‌دهد. بنابراین نگرانی‌هایی مبنی بر نابودی گسترده پوشش گیاهی با واقعیت تطابق ندارد.

در پاسخ به این پرسش که چه نوع کمک‌هایی از سوی نهادها یا گروه‌های مردمی می‌تواند مفید باشد، اظهار کرد:در حال حاضر در منطقه کمپ‌های هلال‌احمر مستقر شده‌اند و نیروهای آموزش‌دیده و مجهز از طریق عملیات هلی‌برد نقل‌وانتقال داده می‌شوند. این نیروها دارای تجهیزات کامل مقابله با حریق هستند. حتی ابزارهای ساده اما ضروری مانند بیل و کلنگ نیز ارسال شده تا در محل‌هایی که امکان‌پذیر است، برای اطراف تنه‌های خشک‌افتاده حفره ایجاد کنند تا در صورت وزش باد، آتش مجدداً شعله‌ور نشود.

وی تأکید کرد:در شرایط فعلی، ما به نیروی غیرمتخصص یا داوطلبانی که با اصول اطفای حریق آشنایی ندارند نیاز نداریم. نیروهای متخصص منابع طبیعی، محیط زیست و گروه‌های کوهنوردی آشنا به منطقه که از پیش با ما همکاری داشته‌اند حضور دارند و همین میزان نیرو کافی است. از مردم سراسر کشور درخواست می‌کنیم به‌صورت خودجوش به سمت منطقه حرکت نکنند، زیرا مسیر بسیار سخت‌گذر است و حضور افراد غیرحرفه‌ای خطرات جانی جدی ایجاد می‌کند. امکانات جابه‌جایی هوایی نیز محدود است و انتقال تعداد زیادی نیروی غیرمتخصص ممکن نیست. همان‌طور که استاندار – به‌عنوان رئیس مدیریت بحران استان – اعلام کرده، هیچ اقدام امدادی نباید جان مردم یا نیروهای داوطلب را به خطر بیندازد. چنانچه در مراحل بعدی، پس از مهار کامل خط آتش، به نیروی اضافی نیاز باشد، به‌صورت رسمی و سراسری اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.

اکنون بیش از صد نیروی مجهز در منطقه حضور دارند و تمامی تجهیزات لازم در اختیارشان است

خزائی‌پول ادامه داد:اکنون بیش از صد نیروی مجهز در منطقه حضور دارند و تمامی تجهیزات لازم در اختیارشان است. این تجهیزات شامل فلاکس‌های آب، پمپ‌های پشتی، اره‌های موتوری، بیل، آتش‌کوب و سایر وسایل مورد نیاز عملیات اطفای حریق است. همچنین نیروهای کمکی از استان‌های دیگر نیز اعزام شده‌اند و کمبود تجهیزاتی وجود ندارد.

طبق پیش‌بینی‌ها در ده روز آینده در منطقه بارندگی نخواهیم داشت

او درباره زمان احتمالی خاموش شدن کامل آتش گفت:پیش‌بینی زمان دقیق پایان عملیات امکان‌پذیر نیست و به شرایط حرکت خط آتش بستگی دارد. در برخی مناطق حریق به رودخانه رسیده و به‌طور کامل خاموش شده است، اما در بخش‌هایی دیگر – به‌ویژه دامنه‌هایی که درختان خشک در آن افتاده‌اند – آتش همچنان فعال است و حتی سه تا چهار کانون جدید ایجاد شده است. با توجه به اینکه طبق پیش‌بینی‌ها در ده روز آینده بارندگی نخواهیم داشت، نمی‌توان زمان مشخصی برای خاموشی کامل اعلام کرد. باید در نظر داشت که ۹۰ درصد خاموشی آتش در جنگل‌های هیرکانی پس از نخستین بارندگی بزرگ رخ می‌دهد و در آن زمان، لاش‌برگ‌ها و تنه‌های دودکننده به‌طور طبیعی سرد و خاموش می‌شوند.

وی افزود:با وجود نبود بارش در روزهای آینده، تمامی نیروها در حالت آماده‌باش کامل هستند و در صورت نیاز، بلافاصله نیروهای بیشتری اعزام خواهد شد. اما در حال حاضر نیروی کافی در منطقه داریم و ضرورتی برای اعزام گسترده نیروهای جدید وجود ندارد. درخواست ما از مردم این است که بدون هماهنگی و صرفاً از روی احساسات، از استان‌های دیگر به سمت شمال کشور حرکت نکنند؛ زیرا نه‌تنها کمک موثری نخواهد بود، بلکه احتمال دارد موجب خطرات جانی شود. هر زمان که نیاز واقعی به حضور نیروهای داوطلب باشد، رسماً اعلام خواهیم کرد. اکنون نیروهای تازه‌نفس در منطقه حضور دارند و آماده‌اند تا جایگزین گروه‌هایی شوند که طی دو روز گذشته در عملیات حضور مستمر داشته‌اند.

در پایان وی از همکاری رسانه‌ها و مردم قدردانی کرد و گفت:«سپاسگزارم و امیدوارم با همراهی مردم و دستگاه‌ها، عملیات اطفای حریق به‌زودی به اتمام برسد.»