کودکان امروز: وقت بازی با توپ یا قایم‌موشک ندارم، اینترنت خیلی هیجان دارد!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، امروز روز کودک است؛ روزی که یادآور لبخندها، بازی‌ها و خیال‌بافی‌های دوران کودکی ماست. اما اگر امروز به کودکان نگاه کنیم، تصویر کودکی که در ذهن ما جا خوش کرده بود ،دوران دوچرخه‌سواری در کوچه‌ها، بازی‌های گروهی با دوستان محله و قصه‌های قبل از خواب،کمی تغییر کرده است. کودکان نسل امروز، کودکان گوشی‌های هوشمند، شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های دیجیتال هستند. این تغییر نه فقط در ظاهر زندگی آن‌ها، بلکه در نیازها، خواسته‌ها و شکل تفکرشان هم مشهود است.

در یکی از پارک‌های مرکزی تهران، علی، هشت ساله، با گوشی پدرش مشغول بازی آنلاین است. وقتی از او درباره بازی‌های سنتی می‌پرسم، جواب می‌دهد: «وقت بازی با توپ یا قایم‌موشک ندارم، اینترنت خیلی هیجان دارد.» این جمله کوتاه، شاید نشان‌دهنده یک واقعیت تلخ باشد. کودکان امروز، نیازهای سرگرمی‌شان را دیگر با بازی‌های فیزیکی و محیط واقعی تامین نمی‌کنند، بلکه به دنبال تجربه‌های دیجیتال سریع و متنوع هستند.

کارشناسان روان‌شناسی کودک معتقدند، تغییر در خواسته‌ها و نیازهای کودکان نه اتفاقی است و نه تنها نتیجه فناوری.

دکتر سارا میرزایی، روان‌شناس کودک، می‌گوید: «کودک امروز از همان ابتدا با محیطی پر از اطلاعات و محرک‌های دیجیتال روبه‌رو می‌شود. نیاز به توجه فوری، سرگرمی لحظه‌ای و تعامل با محتوای چندرسانه‌ای جزو خواسته‌های طبیعی اوست.» او ادامه می‌دهد: «در حالی که کودکان نسل قبل صبر و تمرکز طولانی‌مدت را تجربه می‌کردند، کودکان امروز انتظار دارند همه چیز سریع و جذاب باشد.»

این تفاوت‌ها تنها به بازی و سرگرمی محدود نمی‌شود. نیازهای آموزشی نیز تغییر کرده است. دانش‌آموزان امروز از معلم انتظار دارند آموزش‌ها جذاب، تعاملی و تصویری باشد. آن‌ها به یادگیری از طریق تجربه دیجیتال، ویدئو و بازی‌های آموزشی عادت کرده‌اند. در مقابل، نسل‌های گذشته بیشتر با کتاب، دفتر و معلم سنتی سروکار داشتند و صبر و تمرکز طولانی مدت برای یادگیری مهارت‌های جدید را تجربه می‌کردند.

اما مسئله تنها تکنولوژی نیست. کودکان امروز در فضای اجتماعی متفاوتی رشد می‌کنند؛ جایی که شبکه‌های اجتماعی، دوستان مجازی و مقایسه لحظه‌ای با دیگران، بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی‌شان شده است.

علی می‌گوید: «دوستای من همیشه می‌خوان من سریع عکس بذارم و بازی کنم، اگر نکنم، حس می‌کنم از بقیه عقب می‌مونم.» روان‌شناسان هشدار می‌دهند که این فشارهای اجتماعی و نیاز به دیده شدن می‌تواند به اضطراب و کاهش توانایی برقراری ارتباط حضوری بینجامد.

در کنار این تغییرات، خواسته‌های مادی و رفاهی کودکان نیز رشد کرده است. اسباب‌بازی‌های هوشمند، بازی‌های ویدیویی، تجربه‌های متنوع و لحظه‌ای، بخش مهمی از خواسته‌های کودک امروز است. در حالی که کودکان نسل‌های قبل بیشتر از محیط واقعی و خلاقیت فردی برای بازی استفاده می‌کردند، کودکان امروز به دنبال تجربه‌های سریع و چندحسی هستند.

اما این تغییرات به معنای بهتر یا بدتر بودن نیست. آنچه اهمیت دارد، درک نیازهای واقعی کودک امروز و تلاش برای پاسخگویی به آن‌هاست. کارشناسان آموزشی و روان‌شناسی توصیه می‌کنند والدین و مربیان باید تعادل میان دنیای دیجیتال و دنیای واقعی را برقرار کنند، به کودک فرصت تجربه فیزیکی و اجتماعی بدهند و در عین حال از نیازهای تکنولوژیک و اطلاعاتی او غافل نشوند.

امروز روز کودک است؛ روزی که نباید تنها یادآور لبخندهای دوران گذشته باشد، بلکه فرصتی است برای نگاه عمیق به نیازها، خواسته‌ها و چالش‌های کودک امروز. نسلی که با سرعت رشد می‌کند، با اطلاعات لحظه‌ای بزرگ می‌شود و با فشارهای اجتماعی و دیجیتال دست و پنجه نرم می‌کند. شناخت درست این نسل و پاسخگویی به نیازهای واقعی آن‌ها، شاید مهم‌ترین هدیه‌ای باشد که می‌توانیم به کودکان امروز بدهیم.