حذف چهار صفر از پول ملی؛ بزک عددی بر پیکر اقتصاد بی‌رمق

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تصمیم دولت برای حذف چهار صفر از پول ملی، اقدامی است که نه از سر اصلاحات اقتصادی، بلکه برای ساده‌سازی محاسبات و فرار از پیچیدگی‌های عددی در اسناد رسمی صورت گرفته؛ اقدامی که به باور کارشناسان، بدون پشتوانه ساختاری و بدون مهار تورم، تنها به کاهش بیشتر اعتماد عمومی به ارزش پول ملی دامن خواهد زد.

حذف چهار صفر؛ صورت‌سازی بی‌فایده در اقتصاد رنج‌کشیده

حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس حوزه کار و اشتغال در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا این اقدام را یک تصمیم صرفاً نمایشی و بدون هیچ‌گونه اثر واقعی بر معیشت مردم و ساختار اقتصادی کشور می‌داند.

به اعتقاد او، حذف صفرها نه‌تنها دردی از اقتصاد درمان نمی‌کند، بلکه ممکن است به‌واسطه بار روانی‌اش، کاهش اعتماد عمومی به ارزش پول ملی را تشدید کند.

او تأکید می‌کند که این تصمیم از دل مشکلات اجرایی دولت بیرون آمده است؛ مشکلاتی نظیر نگارش بودجه و ارقام چند ده هزار همتی که حتی خود مسئولان در ثبت و خواندن آن دچار سردرگمی می‌شوند. در واقع حذف صفرها، نه برای بهبود وضع اقتصادی یا تقویت قدرت خرید مردم، بلکه برای تسهیل محاسبات و ساده‌سازی نگارش اعداد صورت گرفته است. اقدامی که به گفته حاج‌اسماعیلی نه‌تنها هیچ دستاورد اقتصادی ندارد، بلکه می‌تواند با ارسال سیگنالی منفی به جامعه، ناخواسته کاهش ارزش پول ملی را به رسمیت بشناسد.

در اقتصادهایی که زیرساخت‌های کلان اصلاح نشده‌اند، تغییر واحد پول نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه در برخی موارد موجب افزایش بی‌اعتمادی نیز می‌شود. حاج‌اسماعیلی معتقد است اگر همزمان با حذف صفرها، سیاست‌های مشخصی برای مهار تورم، اصلاح ساختار مالی دولت، کنترل نقدینگی، افزایش تولید ملی و ارتقای سرمایه‌گذاری انجام نشود، این اقدام صرفاً یک وصله موقتی بر بدنه‌ای فرسوده خواهد بود.

از منظر او، دولت نه تنها زمینه‌ای برای تقویت پول ملی ایجاد نکرده، بلکه حذف صفرها را هم بدون توجیه کافی در افکار عمومی اجرایی کرده است. این خلأ در اقناع اجتماعی می‌تواند پیامدهای منفی روانی به همراه داشته باشد؛ چرا که مردم این اقدام را به چشم اعتراف رسمی به بی‌ارزش شدن پول ملی تلقی می‌کنند. چنین برداشتی در شرایط بحرانی اقتصاد ایران، می‌تواند دامنه بی‌اعتمادی و اضطراب را بیش از پیش گسترش دهد.

در پاسخ به این پرسش که آیا این تغییر در چاپ اسکناس و ضرب سکه تأثیری خواهد داشت یا خیر، حاج‌اسماعیلی می‌گوید اساساً در دوره کنونی، هزینه‌های مربوط به پول فیزیکی دیگر همانند گذشته نیست. با گسترش استفاده از پول دیجیتال و حذف تدریجی سکه‌های فلزی از چرخه مالی، دیگر بحث‌هایی چون صرفه‌جویی در هزینه چاپ و ضرب پول معنای سابق را ندارد.

به باور او، تا زمانی که دولت برنامه‌ای روشن، منسجم و اجرایی برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور نداشته باشد، هیچ تغییری در واحد پولی—even به ظاهر ساده‌ای مثل حذف صفرها—نمی‌تواند از فرسایش ارزش پول جلوگیری کند. اقداماتی از این دست، تنها نقش مُسکّن‌هایی دارند که شاید اندکی از پیچیدگی محاسبات در لایه‌های اجرایی بکاهند، اما دردی از مردم و اقتصاد درمان نمی‌کنند.