چگونه با کودکان درباره جنگ صحبت کنیم؟/راهنمایی برای ایجاد حس امنیت در دل بحران

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، وقتی یک کشور درگیر جنگ نظامی می‌شود و صداهای تیراندازی، انفجار یا آژیر خطر در فضای اطراف شنیده می‌شود، توضیح دادن این وضعیت نگران‌کننده به کودکان خردسال یکی از چالش‌برانگیزترین وظایف والدین و مراقبان است. در چنین شرایطی، کودک نیاز شدیدی به حس امنیت، صداقت و آرامش دارد. بنابراین، اولین گام آن است که فضایی امن، آرام و مطمئن برای کودک فراهم شود تا او احساس کند کسی مراقب اوست، کسی هست که به او گوش می‌دهد و از او محافظت می‌کند.

نباید کودک را با جزئیات خشن یا اطلاعات ترسناک درگیر کرد. لازم نیست او بداند دقیقاً چه اتفاقاتی در حال وقوع است یا چه کسانی مسئول این خشونت‌ها هستند. بلکه باید با زبانی ساده، متناسب با سن و درک کودک، به او گفت که صداهایی که می‌شنود مربوط به شرایط خاص و دشواری است که در کشور اتفاق افتاده، اما بزرگ‌ترها  از جمله پدر و مادر، مسئولان و افراد مهربان در حال تلاش هستند تا اوضاع بهتر شود و دوباره همه چیز آرام شود.

در مرحله بعد، باید به احساسات کودک توجه کامل نشان داد. ممکن است کودک نگران، ترسیده یا سردرگم باشد. والدین یا مراقبان باید فضای گفت‌وگویی باز و پذیرا فراهم کنند و به کودک اجازه دهند آزادانه درباره ترس‌ها، پرسش‌ها و تصوراتش صحبت کند. مهم است که به او اطمینان داده شود که احساس ترس یا نگرانی در چنین شرایطی کاملاً طبیعی است و هیچ اشکالی ندارد. می‌توان به او گفت: «می‌دونم که ممکنه این صداها بترسوننت، ولی ما اینجاییم، پیشت هستیم و می‌خوایم کمکت کنیم تا احساس بهتری داشته باشی.»

استفاده از ابزارهای غیرمستقیم مانند بازی، نقاشی، موسیقی یا قصه‌گویی می‌تواند کمک کند تا کودک احساسات خود را به شیوه‌ای امن و قابل‌درک بیان کند، بدون آنکه مستقیماً با مفاهیم خشونت‌آمیز جنگ روبرو شود. این ابزارها فرصتی فراهم می‌کنند تا کودک دنیای درونش را بیان کند و نوعی رهایی روانی پیدا کند.

در نهایت، باید با دقت و مهربانی به کودک اطمینان داد که خانواده، اطرافیان و تمام کسانی که او را دوست دارند، در تلاش هستند تا از او مراقبت کنند و با هم از این دوران دشوار عبور کنند. صداقت در کنار امیدواری بسیار اهمیت دارد. نباید وعده‌هایی داده شود که تحقق آن‌ها در شرایط جنگی ممکن نیست، اما می‌توان با لحن آرام و اطمینان‌بخش گفت: «ما تمام تلاش‌مون رو می‌کنیم که تو سالم و امن بمونی، و با همدیگه این روزهای سخت رو پشت سر می‌گذاریم.»

همچنین، حفظ روتین‌های روزانه کودک  مثل زمان غذا، خواب، بازی و گفت‌وگوهای شبانه  نقش مهمی در کاهش اضطراب دارد. همین ساختار ساده و تکرارشونده می‌تواند حس ثبات و آرامش را در کودک تقویت کند و کمک کند تا در دل بحران، همچنان احساس امنیت و پایداری داشته باشد.