چالش‌های بانوان دارای معلولیت در شهر تهران؛ از موانع شهری تا نبود حمایت‌های شغلی و فرهنگی

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، اغلب از ایستگاه های مترو و اتوبوس های تهران فاقد امکاناتی نظیر رمپ ها و آسانسورهای مناسب هستند و تاکسی های دسترس پذیر نیز به تعداد کافی وجود ندارد. همچنین، پیاده روهای غیراستاندارد و موانع فیزیکی باعث شده است که حرکت بانوان معلول در سطح شهر بسیار مشکل باشد. این در حالی است که نبود رمپ ها و ورودی های مناسب در اماکن عمومی و فرهنگی، آنها را از حضور در فضاهای تفریحی و اجتماعی محروم می کند.

از سوی دیگر، دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی نیز به دلیل کمبود مراکز تخصصی برای بانوان معلول با مشکلات زیادی همراه است. نبود فرصت‌های شغلی مناسب و موانع موجود در محیط کار از دیگر چالش‌های اقتصادی و اجتماعی این قشر به شمار می رود.

علاوه بر بهبود زیرساخت های شهری، شهرداری و دیگر نهادهای مسئول باید با برنامه ریزی دقیق تر، حمایت های قانونی و اجتماعی بیشتری برای بانوان دارای معلولیت فراهم کنند و با فرهنگ سازی و ارتقای آگاهی عمومی، شرایط زندگی آنها را بهبود بخشند. همچنین ایجاد مشاغل مناسب برای این دسته از افراد و فراهم سازی امکان حضور در عرصه های مختلف شغلی و حمایت از کسب و کار بانوان دارای معلولیت نیز می بایست مورد توجه قرار گیرد.

فاطمه یازرلو، معاون توانمندسازی اداره کل امور زنان و خانواده شهرداری تهران در گفت و گو با رکنا گفت: ما در اداره کل امور زنان در رابطه با معلولان به طور مجزا کار خاصی انجام نمی دهیم؛ ولی در فعالیت هایمان، آنها را جزء جامعه هدف در اولویت قرار می دهیم. برای مثال در فضاهای فروش دائم یک غرفه به انجمن معلولان ایران به مدت دو سال داده بودیم که دست آفریده های این افراد را برای فروش می آوردند. همچنین در نمایشگاه زنان و تولید ملی نیز همیشه انجمن و افراد دارای معلولیت نیز حضور داشتند.

وی در ادامه افزود: همچنین در منطقه 20 تهران نیز دو مرکز توانمندسازی کوثر را به کارآفرینان معلول اختصاص داده ایم. در بحث آموزش نیز برنامه ای برای آموزش والدین دارای فرزندان معلول 15 سال و پایین تر برای تاب آوری برگزار کرده ایم. همچنین به طور کلی ترویج داده ایم تا محصولات مورد نیاز اداره کل و سایر سازمان ها از محل آفریده های این بانوان باشد.

شهرداری تهران مصوبه شورای شهر برای حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت را اجرا نمی کند

این در حالی است که شهرام مبصر، فعال اجتماعی حوزه معلولیت در گفت و گو با رکنا به ابعاد دیگر ماجرا اشاره کرد و گفت: طبق قانون حمایت از حقوق معلولان و مصوبات شورای شهر تهران که در سال 1399 به تصویب رسید می بایست امکاناتی در شهر توسط شهرداری برای افراد دارای معلولیت ایجاد شود. برای مثال فرهنگسراها و سایر مکان های فرهنگی و آموزشی زیرمجموعه شهرداری موظف به ارائه تخفیف 50 درصدی هستند. تخصیص بخشی از فضای بوستان های بزرگ شهری به منظور ایجاد باغ گل نابینایان و تجهیز پارک های عمومی موجود در سطح شهر به تجهیزات ورزشی ویژه افراد دارای معلولیت، استفاده رایگان از کتابخانه های زیرمجموعه شهرداری، تهیه نقشه راهنمای مکان های مناسب سازی شده و... اشاره شده است.

وی در ادامه افزود: متاسفانه هیچ کاری در راستای اجرایی سازی این مصوبات انجام نشده است. مناسب سازی معابر و به روزرسانی سیستم حمل و نقل عمومی که اصلا یک شوخی است. از سوی دیگر، ستاد مناسب سازی باید قبل از افتتاح هر مجموعه ای، با ارائه تاییدیه روشن کند که آن فضا برای استفاده افراد دارای معلولیت مناسب سازی شده است ولی اصلا همچین چیزی اتفاق نمی افتد و نه مناسب سازی رخ می دهد و نه مالکان پروژه ها ذره ای به دریافت تاییدیه اهمیت می دهند.

بانوان دارای معلولیت از هر سو در معرض تبعیض هستند

شهرام مبصر تاکید کرد: زنان دارای معلولیت، علاوه بر تبعیض هایی که بانوان در جامعه متحمل می شوند، با داشتن معلولیت نیز یک تبعیض مضاعف برایشان ایجاد می شود؛ لذا شهرداری تهران که بازارهای و بازارچه های زیادی در اختیار دارد، می تواند بخشی از غرفه های آنها را در اختیار بانوان کارآفرین دارای معلولیت قرار دهد تا زحمات این افراد دیده شود و همچنین از انزوا خارج شوند.

این فعال حوزه معلولان گفت: شهرداری تهران که می بایست طبق مصوبه شورا چنین کاری انجام دهد و فضا را در اختیار این افراد قرار دهد، از انجام وظیفه سر باز می زند.

شهرام مبصر تاکید کرد: همچنین توجه به مباحث فرهنگی که معرفی کننده توانمندی های افراد موفق دارای معلولیت است نیز در دستور کار شهرداری دیده نمی شود. حتی آموزش شهروندی برای نحوه مواجهه با شهروندان دارای معلولیت نیز وجود ندارد. شهرداری فقط یک سری امکانات را به بعضی از مراکز فعال در حوزه معلولان اختصاص داده است که فراگیر نیست و سایر فعالان رها شده اند.

وی در پایان گفت:شهرداری تهران باید مستقیما با بانوان دارای معلولیت به عنوان شهروندان شهر ارتباط داشته باشد؛ این در حالی است که حتی اداره کل بانوان از تعداد این افراد هم آماری ندارد. اصلی ترین وظیفه شان این بود که آمار اینها را داشته باشند و بر اساس آن برنامه ریزی کنند و ببینند پراکندگی جمعیتی اینها چقدر است و در کدام مناطق بیشتر هستند ولی متاسفانه هیچ کاری انجام نمی دهند.