برندگان نوبل ۲۰۲۵ کی و چگونه معرفی می‌شوند؟ وصیت آلفرد نوبل چه رازی دارد؟

جایزه صلح نوبل، بخشی از مجموعه جوایز نوبل است که طبق وصیت آلفرد نوبل، به افرادی که بیشترین خدمت را به بشریت کرده‌اند، تعلق می‌گیرد. اما چه کسی این جوایز را پایه‌گذاری کرد؟ و وصیت او چه تأثیری بر شکل‌گیری این مراسم داشت؟

آلفرد نوبل: بنیان‌گذار جوایز نوبل

طبق اطلاعات منتشر شده در پایگاه رسمی جایزه صلح نوبل، آلفرد نوبل که نام او با این جوایز پیوند خورده، در ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ (۲۹ مهر ۱۲۱۲) چشم به جهان گشود و در ۱۰ دسامبر ۱۸۹۶ (۲۰ آذر ۱۲۷۵) چشم از جهان فروبست. او مخترع، دانشمند، کارآفرین و نویسنده‌ای برجسته بود که علاقه زیادی به هنر شعر و نمایش داشت. این خصوصیات فرهنگی و علمی، در نوع جوایزی که او در وصیت‌نامه‌اش بنیاد نهاد، نمایان شده است.

آلفرد نوبل به‌خاطر اختراع دینامیت به شهرت رسید و دارنده ۳۵۵ حق ثبت اختراع بود. از این رو، او توانست ثروت هنگفتی گردآوری کند؛ ثروتی که بخشی عمده از آن را برای انتشار و اهدای جوایز نوبل، وقف کرد. او در سال ۱۸۹۵ در آخرین وصیت خود، تاکید کرد که دارایی‌اش باید برای جوایزی اختصاص یابد که به بهبود زندگی بشر کمک می‌کنند.

روزنامه‌ای که مسیر زندگی نوبل را تغییر داد

روایت‌های تاریخی بیان می‌کنند که انتشار آگهی اشتباه مرگ آلفرد نوبل، تاثیر عمیقی در تغییر دیدگاه او گذاشت. ماجرا از این قرار بود که در سال ۱۸۸۸، «لودویگ»، برادر آلفرد نوبل، درگذشت. یک روزنامه فرانسوی به اشتباه این خبر را مربوط به خود آلفرد نوبل دانست و او را با لقب «بازرگان مرگ» معرفی کرد. این توصیف منفی، اشاره به نقشی داشت که اختراعات نوبل، به ویژه دینامیت، در جنگ‌ها و ویرانی‌ها ایفا می‌کردند.

اگرچه این اشتباه بعداً اصلاح شد، اما مواجهه آلفرد با تصویری که می‌توانست از او بعد از مرگش در تاریخ باقی بماند، موجب شد او به فکر اصلاح میراث خود بیفتد. این رویداد یکی از محرک‌های اصلی برای نگارش وصیت او و اختصاص ثروتش به ایجاد جوایزی که برای بشریت مفید باشند، بود.

جزئیات وصیت آلفرد نوبل

در آخرین وصیت‌نامه‌ای که آلفرد نوبل در ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ (۶ آذر ۱۲۷۴) به ثبت رساند، او بیشتر ثروت خود را به ایجاد جوایزی اختصاص داد که به پنج بخش عمده تقسیم می‌شوند. این جوایز شامل فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات، و صلح هستند که هدف آنها تقدیر از دستاوردهای برجسته در زمینه‌های مذکور و خدمت به انسانیت است.

بر اساس وصیت نوبل، جایزه صلح باید به افرادی اهدا شود که «بیشترین تلاش‌ها را برای برقراری اخوت میان ملت‌ها، کاهش تسلیحات نظامی و برگزاری همایش‌های صلح‌طلبانه» انجام داده‌اند. همچنین نوبل مقرر کرده بود که جوایز صلح توسط کمیته‌ای متشکل از پنج نفر که توسط پارلمان نروژ انتخاب می‌شوند، تعیین و اهدا شوند.

زمان اهدای جوایز نوبل

هر ساله، جوایز نوبل در سالروز درگذشت آلفرد نوبل، یعنی ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر)، به برندگان اهدا می‌شوند. این تاریخ اکنون به یک روز مهم در تقویم جهانی تبدیل شده، زیرا همراه با مراسمی خاص، از برگزیدگان در حوزه‌های گوناگون تقدیر به عمل می‌آید. جایزه صلح نوبل نیز در شهر اسلو، با حضور پادشاه نروژ اهدا می‌شود.

تاریخ اعلام برندگان جوایز نوبل ۲۰۲۵

تاریخ اعلام برندگان هر ساله در ماه اکتبر صورت می‌گیرد. طبق اطلاعات منتشر شده در پایگاه رسمی جایزه نوبل، برنامه زمانی اعلام برندگان جوایز نوبل ۲۰۲۵ به شرح زیر است:

• جایزه فیزیولوژی یا پزشکی: دوشنبه، ۶ اکتبر (۱۴ مهر)، ساعت ۱۱:۳۰ به وقت اروپای مرکزی (۱۳:۰۰ به وقت تهران) در مؤسسه کارولینسکا سوئد.
• جایزه فیزیک: سه‌شنبه، ۷ اکتبر (۱۵ مهر)، ساعت ۱۱:۴۵ به وقت اروپای مرکزی (۱۳:۱۵ به وقت تهران) در آکادمی سلطنتی علوم سوئد.
• جایزه شیمی: چهارشنبه، ۸ اکتبر (۱۶ مهر)، ساعت ۱۱:۴۵ به وقت اروپای مرکزی (۱۳:۱۵ به وقت تهران) در آکادمی سلطنتی علوم سوئد.
• جایزه ادبیات: پنج‌شنبه، ۹ اکتبر (۱۷ مهر)، ساعت ۱۳:۰۰ به وقت اروپای مرکزی (۱۴:۳۰ به وقت تهران) در آکادمی سوئد.
• جایزه صلح نوبل: جمعه، ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر)، ساعت ۱۱:۰۰ به وقت اروپای مرکزی (۱۲:۳۰ به وقت تهران) در مؤسسه نوبل نروژ، اسلو.
• جایزه علوم اقتصادی: دوشنبه، ۱۳ اکتبر، ساعت ۱۱:۴۵ به وقت اروپای مرکزی (۱۳:۱۵ به وقت تهران)، که در سال ۱۹۶۸ توسط بانک مرکزی سوئد به این مراسم اضافه شد.

با فرا رسیدن اکتبر ۲۰۲۵، جهان بار دیگر شاهد اعلام نام‌هایی خواهد بود که به خاطر دستاوردهای برجسته خود، میراث علمی و فرهنگی آلفرد نوبل را زنده نگه داشته‌اند.