آژیر قرمز مخدر سبز در ایران / «گل»؛ مخدری که تهران را بلعیده ، میانکاله را به آتش کشیده و الیگودرز را قرق کرده است !

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تهران امروز تصویر عریان یک فاجعه را پیش چشم ما می‌گذارد؛ فاجعه‌ای که دیگر پنهان‌کردنی نیست. فرماندهی انتظامی تهران بزرگ در نشست خبری خود پرده از حقیقتی تلخ برداشت و اعلام کرد که مصرف گل اکنون در پایتخت به صدر جدول مصرف مواد رسیده و حتی از شیشه پیشی گرفته است.

در شهری که باید تپش زندگی و امید شنیده شود، حالا صدای آرام اما مرگبار دودهای «گل» در کوچه‌ها، خوابگاه‌ها، پارک‌ها و حتی خودروهای شخصی پیچیده است.

اعتیادی که جوان‌تر می‌شود

براساس داده‌های رسمی، میانگین سن شروع اعتیاد در ایران به ۱۶ سال رسیده است؛ سه سال کمتر از میانگین جهانی. این یعنی ورود به تونل تاریک اعتیاد، حالا درست در سنینی رخ می‌دهد که نوجوانان باید به آینده، دانشگاه، مهارت و رویای فردا فکر کنند. وقتی بدانیم بیش از ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در کشور مصرف‌کننده مستمر یا غیرمستمر موادمخدرند و اگر خانواده‌ها را هم در نظر بگیریم، چیزی حدود ۱۵ میلیون ایرانی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم درگیر این معضل‌اند، آن وقت ابعاد فاجعه روشن‌تر می‌شود؛ تقریبا یک‌ششم جمعیت کشور در مدار جاذبه اعتیاد قرار دارد.

اما آنچه بیش از همه نگران‌کننده است، تغییر الگوی مصرف است. در دهه ۹۰، «گل» در رتبه ششم یا هفتم مواد مصرفی قرار داشت؛ حالا به رتبه سوم رسیده است. آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان می‌دهد:

در گروه سنی نوجوانان (۱۵ تا ۱۸ سال)، ۶۶ صدم درصد گل مصرف می‌کنند.

در گروه جوانان، این رقم به ۳/۳ درصد می‌رسد.

این اعداد شاید در ظاهر کوچک به‌نظر برسند، اما باید در نظر داشت که این درصدها فقط در میان جمعیت مصرف‌کنندگان مواد ثبت شده است؛ یعنی در واقعیت، آمارها بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی است که روی کاغذ دیده می‌شود.

گل چگونه از مزرعه به سفره مرگ می‌رسد؟

سوال اصلی اینجاست که این حجم از گل از کجا تأمین می‌شود؟ پاسخ تلخ است؛ بخشی از خاک همین سرزمین، بی‌آنکه دیده شود، به مزرعه‌های پنهان ماریجوآنا بدل شده است.

پناهگاه حیات‌وحش میانکاله در مازندران، یکی از ذخیره‌گاه‌های طبیعی بی‌همتای جهان است؛ جایی که باید مأمن پرندگان مهاجر، انارهای ترش کمیاب و بوته‌های تمشک وحشی باشد. اما حالا روایت‌های مستند نشان می‌دهد، میانکاله در سال‌های اخیر به یکی از مراکز پنهان کشت ماریجوآنا تبدیل شده است.

کشت‌کنندگان به دل تمشک‌زارها و جنگل‌های انار ترش می‌زنند، زمین‌ها را پاک‌تراشی می‌کنند و مزارع مخفی گل می‌سازند. برای آنکه رقیبی در کار نباشد، حتی دست به آتش‌زدن زمین‌های دیگران می‌زنند. حاصل این جنگ خاموش، چیزی جز نابودی گونه‌های کمیاب گیاهی و ویرانی اکوسیستمی بی‌نظیر نیست. انار ترش میانکاله، که یکی از نادرترین انارهای وحشی جهان به شمار می‌رود، در سایه این کشت‌ها به مرز نابودی رسیده است.

هر بوته ماریجوآنا بین یک تا یک‌ونیم کیلوگرم بار می‌دهد؛ سودی هنگفت برای کشت‌کننده، اما بهایی سنگین برای طبیعت و جامعه. کوددهی، آفت‌زدایی و سم‌پاشی غیرقانونی در دل منطقه حفاظت‌شده، نه‌تنها خاک میانکاله را بیمار می‌کند، بلکه زنجیره حیات را نیز برهم می‌زند.

الیگودرز؛ لرستان در آستانه تکرار همان تراژدی

میانکاله تنها قربانی نیست. خبرهایی از تالش از  الیگودرز در لرستان نیز حکایت از آن دارد که زمین‌های مستعد این منطقه نیز به زیر کشت ماریجوآنا رفته‌اند. مزارعی که در ظاهر پنهان‌اند، اما ردپای آن‌ها در بازار موادمخدر کشور، به‌خوبی دیده می‌شود. این روند اگر مهار نشود، می‌تواند نقاط بیشتری از ایران را درگیر کند؛ زمین‌هایی که باید به تولید گندم، میوه یا علوفه دام اختصاص یابد، حالا میزبان بوته‌هایی شده‌اند که بذر مرگ و اعتیاد می‌پراکنند.

سقوطی که تنها جوانان را نشانه نمی‌گیرد

وقتی از «گل» حرف می‌زنیم، نباید فقط به جوانان نگاه کنیم. امروز زنان نیز در آمار مصرف‌کنندگان دیده می‌شوند؛ زنانی که اعتیادشان نه‌فقط جسم و روان خودشان، که بنیان خانواده‌ها را هم فرومی‌پاشد. کاهش سن شروع اعتیاد، به معنای رشد نسلی است که آینده‌اش پیش از آنکه ساخته شود، دود می‌شود.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که «گل» دیگر یک ماده تفننی یا لوکس در محافل خاص نیست؛ به خط مقدم اعتیاد در ایران رسیده است. تهران امروز آینه‌ای است که این بحران را بازتاب می‌دهد، اما در حاشیه‌های کشور، در پناهگاه‌ها و کوه‌ها، دانه‌های این بحران کاشته می‌شوند.

این پرسش تکان‌دهنده پیش روی ماست که وقتی نوجوان ۱۶ ساله ایرانی اولین پک از سیگار گل را می‌زند، آیا جامعه هنوز فرصت دارد او را نجات دهد؟