مالاریا چقدر می‌ تواند در بدن دوام بیاورد؟

به گزارش رکنا، بسیار شگفت‌آور است که یک نیش پشه می‌تواند تمام زندگی شما را متحول کند. همین عامل است که باعث می‌شود بسیاری از مردم این‌همه از بیماری مالاریا وحشت داشته باشند. همه می‌دانیم این بیماری خطرناک است، اما موضوعی که بیشتر نگرانی‌ها را برمی‌انگیزد، احتمال باقی‌ماندن مالاریا در بدن حتی پس از بهبودی کامل است. آیا این امکان وجود دارد که این بیماری ماه‌ها یا حتی سال‌ها بعد دوباره بازگردد؟

مالاریا می‌تواند بازگردد؟ دیدگاه متخصصان

متخصصان به این پرسش پاسخ مثبت می‌دهند. بله، مالاریا این توانایی را دارد که در بدن باقی‌مانده و پس از دوره‌های طولانی دوباره فعال شود.

دکتر شالمالی اینامدار، متخصص بیماری‌های عفونی در بزرگسالان و پزشک بیمارستان کوکیلابن دهیروبهائی آمبانی بمبئی در این باره توضیح می‌دهد:
مالاریا می‌تواند به شکلی پنهان در بدن باقی بماند و ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از عفونت اولیه فعال شود. این پدیده تحت عناوینی نظیر عود (relapse) یا عود مجدد (recrudescence) شناخته می‌شود. نوع انگل پلاسمودیوم نقش مؤثری در این زمینه دارد."

او اشاره می‌کند که دو نوع انگل مالاریا، یعنی Plasmodium vivax و Plasmodium ovale، به دلیل توانایی ویژه‌ای که در پنهان‌شدن در کبد به شکل نهفته دارند، شناخته‌شده هستند. این انگل‌ها قادرند به‌شکل فرم‌های نهفته‌ای به نام هیپنوزوئیت در کبد باقی بمانند و پس از هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها دوباره فعال شوند و بدون نیاز به نیش پشه جدید، بیماری را بازگردانند. به همین علت است که برخی بیماران مدت‌ها بعد از بهبودی اولیه دوباره علائم بیماری را تجربه می‌کنند.

همه انواع مالاریا یکسان نیستند

شایان ذکر است که رفتار همه انواع مالاریا یکسان نیست. برای مثال، Plasmodium falciparum که جدی‌ترین نوع این بیماری به شمار می‌آید، این ویژگی نهفته و پنهان شدن در کبد را ندارد. با این حال، دکتر اینامدار هشدار می‌دهد:
P. falciparum عموماً باعث عود نمی‌شود اما اگر در جریان خون به‌طور کامل از بین نرود، می‌تواند به عود مجدد (recrudescence) منجر شود. این حالت معمولاً به دلیل درمان ناقص یا مقاومت دارویی رخ می‌دهد و ممکن است علائم بیماری ظرف چند هفته یا چند ماه بازگردند."

بنابراین چه علل عود مربوط به انگل‌های پنهان در کبد باشند و چه به دلیل باقی‌ماندن انگل در خون، درمان ناقص مالاریا می‌تواند این بیماری را به بدن بازگرداند.

اهمیت موضوع

مالاریای مزمن یا عودکننده تنها یک دردسر ساده نیست. دکتر اینامدار می‌گوید: مالاریای مزمن می‌تواند باعث تب‌های مکرر، ضعف شدید و کم‌خونی شود که همگی بر کیفیت زندگی اثرات منفی دارند. علاوه بر این، عودهای درمان‌نشده می‌توانند همچنان منجر به انتقال انگل به پشه‌ها شده و در نتیجه، چرخه انتقال بیماری در جامعه ادامه یابد."

برای پیشگیری از چنین شرایطی، پزشکان معمولاً یک دوره درمانی دوم شامل داروی پریماکویین (primaquine) را توصیه می‌کنند تا انگل‌های پنهان در کبد، به‌خصوص در عفونت‌هایی که علت آن P. vivax است، به‌صورت کامل از بین بروند.
پایان‌دادن کامل به دوره دارویی و پیروی از دستورات پزشک امری حیاتی است، حتی اگر احساس سلامت کامل داشته باشید."

علاوه بر این، بررسی منظم وضعیت سلامت و هوشیاری نسبت به علائم بازگشتی، به‌ویژه برای افرادی که در مناطق موردخطر زندگی می‌کنند یا سفر می‌کنند، بسیار مهم است.

تحقیقی که در ژورنال لنست بیماری‌های عفونی منتشر شده، نشان داده است که عود مالاریای ناشی از P. vivax می‌تواند تا سه سال پس از عفونت اولیه رخ دهد. این مطالعه تأکید مشددی بر درمان کامل و استفاده از داروهای مناسب برای پیشگیری از عود بیماری دارد.

نتیجه‌گیری

این‌گونه نیست که اگر حس بهبودی دارید، مالاریا از بدن شما به‌طور کامل از بین رفته باشد. برخی گونه‌های مالاریا می‌توانند به شکلی پنهان بمانند و ماه‌ها یا حتی سال‌ها بعد دوباره بازگردند. بهترین راه جلوگیری از این اتفاق چیست؟