جام جهانی در عربستان به بهای سقوط از ارتفاع و برق‌گرفتگی!

بر اساس گزارش منابعی چون دیده‌بان حقوق بشر (HRW) و سازمان FairSquare، این حوادث مرگبار که بیشتر در پروژه‌های ساخت 11 استادیوم جدید و زیرساخت‌های همراه آن اتفاق افتاده‌اند، ناشی از سهل‌انگاری‌های ایمنی و نبود نظارت کافی هستند. در بسیاری از موارد، مقامات پزشکی عربستان حتی کالبدشکافی برای مشخص شدن علت دقیق مرگ را انجام نمی‌دهند.

دیده‌بان حقوق بشر با خانواده‌های 31 کارگر مهاجر از کشورهای بنگلادش، نپال و هند گفت‌وگو کرده که بستگان‌شان یا بر اثر سقوط، خرد شدن توسط ماشین‌آلات سنگین، قطع سر یا برق‌گرفتگی جان باخته‌اند. یکی از دردناک‌ترین روایت‌ها مربوط به همسر یک کارگر بنگلادشی است که در حین تعمیر دستگاه، سرش در آن گیر کرده و قطع شده است.

در مورد دیگری؛ یک کارگر نپالی پس از برق‌گرفتگی جان باخته اما مرگ او به عنوان «مرگ طبیعی» ثبت شده و حتی جسد او به خانواده تحویل داده نشده و بدون اجازه در عربستان دفن شده است. خانواده‌ها از اینکه هیچ غرامتی دریافت نکرده‌اند و مرگ عزیزان‌شان با پنهان‌کاری همراه بوده، شکایت دارند.

با وجود وعده‌های عربستان و فیفا مبنی بر رعایت استانداردهای حقوق کارگران، سازمان جهانی کارگران صنعت ساخت‌وساز (BWI) از افزایش نگران‌کننده حوادث مرگبار سخن گفته و آن را نتیجه «سهل‌انگاری سیستماتیک، فساد و نبود پاسخگویی» توصیف کرده است.

مینکی وردن، مدیر بخش ابتکارات جهانی دیده‌بان حقوق بشر هشدار داده که جام جهانی 2034 ممکن است گران‌ترین و وسیع‌ترین تورنمنت تاریخ باشد اما همچنین می‌تواند بالاترین هزینه انسانی را نیز داشته باشد.

فیفا اعلام کرده در حال طراحی یک سامانه رفاه کارگران است اما به گفته دیده‌بان حقوق بشر، هیچ جزئیاتی در مورد سازوکار و ضمانت اجرایی این سیستم ارائه نشده است.

جیمز لینچ، مدیر FairSquare نیز سیاست‌های حقوق بشری فیفا را نمایشی خوانده و گفته؛ در حالی که فیفا از عربستان تمجید می‌کند و شرکت‌های حقوقی غربی از این پروژه‌ها سود می‌برند، کودکان نپالی بدون پدر بزرگ می‌شوند؛ حتی بدون آنکه بدانند چگونه جان خود را از دست داده‌اند.

عربستان در تلاش است 15 ورزشگاه را تا زمان برگزاری جام جهانی بسازد یا نوسازی کند که 11 تای آن‌ها کاملاً جدید خواهند بود. افزون بر این، پروژه‌های عظیمی چون شهر آینده‌گرای نئوم، فرودگاه بین‌المللی جدید، شبکه‌های ریلی و 185 هزار اتاق هتل نیز در دست ساخت است.

در حالی‌ که دولت سعودی از پیشرفت‌های ملموس در ایمنی کار سخن می‌گوید و فیفا از گام‌های مهم در اصلاح قوانین کار تمجید کرده، شواهد میدانی و گزارش‌های مستقل، روایتی متفاوت و نگران‌کننده از شرایط کارگران مهاجر ارائه می‌کنند.

برای اطلاع‌رسانی شفاف و حفاظت از جان کارگران، نهادهای حقوق بشری از فیفا و دولت عربستان خواسته‌اند مرگ همه کارگران، فارغ از علت ظاهری و محل حادثه، به‌طور مستقل و شفاف بررسی شود و خانواده‌های قربانیان نیز با احترام و جبران مناسب مواجه شوند.