راز نابودی درخت 5 هزار ساله؛ یک خطای فاجعه آمیز
رکنا: دانشمند جوان حین نمونهبرداری از کاج زبرمیوه پرومتئوس کهن، به اشتباهی شوکآور آن را قطع کرد؛ درختی با قدمتی بیش از 4900 سال که گنجینهای از تاریخ اقلیمی زمین بود.
به گزارش رکنا، در دهه ۱۹۶۰ میلادی، دانشمندی جوان به نام دونالد آر. کری مشغول بررسی تاریخ یخچالهای طبیعی در ایالت نوادا بود. او تصمیم گرفت از نوع خاصی از کاج به نام کاج زبرمیوه (Bristlecone pine) نمونهبرداری کند، زیرا این درختان به دلیل رشد بسیار آهسته و مقاومت بالای خود در برابر شرایط دشوار محیطی، میتوانند اطلاعات اقلیمی هزاران ساله را در حلقههای رشد خود ذخیره کنند.
این درختان در ارتفاعات بالا رشد میکنند و به خاطر چوب بسیار متراکم، در برابر شرایط نامطلوب طبیعی مقاومت استثنایی دارند. کری با مجوز رسمی از سرویس جنگل ایالات متحده قصد داشت هستههایی از چوب این درختها استخراج کند تا با بررسی حلقههایشان، اطلاعات دقیقی از سن آنها و شرایط اقلیمی موجود در طول سالیان متمادی به دست بیاورد.
تبدیل یک نمونهگیری به قطع درختی باستانی
در حین تلاش برای تحقیق روی درختی معروف به نام پرومتئوس، کری با چالشی روبهرو شد. ابزارهای او برای استخراج نمونههای چوبی به درستی عمل نمیکردند. به همین دلیل و با تکیه بر مجوزهای دریافت شده، او تصمیم گرفت این درخت را به طور کامل ببُرد تا بتوان با بررسی حلقههای آن مطالعه دقیقی انجام دهد.
کری در ابتدا نمیدانست که پرومتئوس تا چه اندازه قدیمی است، اما بعد از قطع درخت و بررسی دقیق حلقههای موجود در تنه آن، شمارش نشان داد که حلقههای متعدد و فشرده درون تنه حکایت از سن بسیار طولانی آن دارد. پس از چندین بار شمارش دقیق، عدد ۴۸۶۲ حلقه ثبت شد. با در نظر گرفتن حلقههای از دست رفته، نتیجهگیری نهایی این بود که این درخت بیش از ۴۹۰۰ سال قدمت داشته و در واقع یکی از قدیمیترین درختهای ثبتشده تاریخ بوده است؛ درختی که متأسفانه به خاطر یک تصمیم پژوهشی به همراه ابزارهای ناکارآمد بریده شد.
برای فهم بهتر بزرگی این موضوع باید دانست که پرومتئوس زمانی شروع به رشد کرده بود که تمدنهای باستانی مانند مصر در حال ساخت اهرام عظیم خود بودند و برخی تمدنهای شناختهشده تاریخی هنوز وجود نداشتند.
توجه به این نکته که این درخت توانسته بود در طول هزاران سال تمام تغییرات اقلیمی، خشکسالیها و تغییرات طبیعی و انسانی را تحمل کند، قطع آن به دلیل یک آزمایش علمی به یکی از غمانگیزترین وقایع زیستمحیطی تاریخ تبدیل کرد.
در آن دوران، هیچکس از قدمت واقعی پرومتئوس آگاه نبود. حتی کری و تیم تحقیقاتی او تنها پس از شمارش دقیق حلقههای درخت متوجه شدند که این درخت میتوانست رکورد سن طولانیترین درخت جهان را به خود اختصاص دهد. این رویداد موجب شد آگاهیها در مورد ارزش و اهمیت حفاظت از کاجهای کهنسال افزایش یابد؛ نتیجهای که منجر به اعمال قوانین سختگیرانهتر برای جلوگیری از نابودی این درختان ارزشمند شد.
ارسال نظر