مصداق آزار کودکان

به گزارش رکنا به نقل از روابط عمومی بهزیستی استان تهران، آرامش مهم‌ترین موضوعی است که باید در خانواده ایجاد شود و آشنایی خانواده‌ها با منبع و دلایل خشونت و ناآرامی و البته راه‌های پیشگیری از برهم خوردن آرامش در جمع خانوادگی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید تک تک اعضا بیاموزند.

متأسفانه اکنون اعضای خانواده‌ها به دلایل مختلف در معرض خشونت‌های متعدد قرار می‌گیرند و این موضوع به کیان خانواده آسیب می‌رساند.

ایوب اسلامیان، مددکار اجتماعی به تشریح مسئله کودک‌ آزاری پرداخت و گفت: شاید در ذهنمان تصور کنیم که کودک‌آزاری یک اتفاق نادر است که برای گروه‌های خاصی اتفاق می‌افتد یا در خانواده‌های متفاوتی رخ می‌دهد اما این تصور نادرست است. این اتفاق ممکن است در زندگی ما نیز رخ دهد، به همین دلیل باید ببینیم آیا در زندگی خود ما این اتفاق افتاده است و بچه‌ای که در خانواده ماست آیا مورد آزار قرار گرفته است یا خیر؟

مفهوم کودک آزاری چیست؟ به هر رفتار یا ترک رفتاری که منجر به آسیب به روان، امنیت و سلامت کودک شود، کودک آزاری گفته می‌شود. برخی مواقع با انجام ندادن برخی رفتارها منجر به آسیب دیدن کودک می‌شویم. مثلاً بچه را مدرسه نمی‌فرستیم، بهداشت بچه را به خوبی رعایت نمی‌کنیم، مراقبت‌های بهداشتی لازم از کودک صورت نمی‌گیرد، یا وقتی کودک درمان لازم دارد به موقع او را به بیمارستان نمی‌بریم.

کودک آزاری چه شکل‌هایی دارد؟ شکل رایج کودک آزاری در اذهان، جسمی یا خشونت علیه بدن کودک است. نمونه‌های آن سیلی زدن، جراحت ایجاد کردن، سوزاندن و ... است که ممکن است عامدانه و یا غیرعمدی صورت گیرد. متأسفانه اتفاقی که در کودک آزاری رخ می‌دهد و ما زیاد شاهد آن هستیم این است که وقتی کودک آزاری منجر به شکستن یا وارد شدن صدمه جسمی به کودک می‌شود به خاطر اضطرابی که به خانواده وارد شده است معمولاً با تأخیر کودک را نزد پزشک می‌برند.

خانواده‌ها نباید خشونت اعمال کنند اما در هر صورت اگر خشونتی اعمال کردند سریعاً باید برای درمان اقدام کنند. خشونت جسمی علیه کودک آثار بدی دارد و معمولاً کودکانی که قربانی خشونت می‌شوند دچار اضطراب، خشم و نوعی بازتولید خشونت (اعمال خشونت علیه دیگران) خواهند شد.

موضوع دیگر خشونت علیه کودکان خشونت جنسی است. البته خشونت جنسی هم فقط مرتکب شدن عمل جنسی نیست بلکه مصادیق دیگری دارند که شاید خیلی به آن توجه نکرده باشیم. مثلاً اینکه کودک را مجبور کنیم لباسش را جلوی جمع دربیاورد. فیلم‌هایی را جلوی کودک پخش و مباحثی را نزد او مطرح کنیم که مناسب سن کودک نبوده و برای او قابل فهم نیست یا او را درگیر موضوعاتی می‌کند که اساساً برای آن سن تعریف نشده و درک درستی از موضوع برای کودک وجود ندارد. لمس کردن کودک نیز حتی در مواردی کودک آزاری محسوب می‌شود.

موارد شدید مثل سوء استفاده از کودک برای پورنوگرافی، هرزه‌نگاری و تهیه فیلم‌های مستهجن جزو کودک آزاری‌های شدید محسوب می‌شوند.

بخش زیادی از کودک آزاری‌های جنسی در اثر ناآگاهی خانواده‌ها رخ می‌دهد و پیامدهای منفی بسیار شدید دارد و حتی ممکن است موجب شود کودکان به این کار وسوسه شوند و رفتارهای اغوا کننده از خودشان نشان دهند و با بچه‌های دیگر این کار را انجام دهند و یا با عروسک خود درگیر چنین رفتارهایی شوند.  

نوع دیگری از کودک آزاری، عاطفی و روانی است که بسیار شایع است. چون بسیاری از مواقع قابل تشخیص نیست و برخی مواقع در برخی فرهنگ‌ها این رفتار جا افتاده است مثل تحقیر کردن کودک یا مقایسه کودک با کودکان دیگر، توهین کردن به کودک، اسم بد گذاشتن بر روی کودک و ... که بر روان کودک تأثیر می‌گذارد و می‌تواند بعداً آسیب‌های جبران ناپذیری به کودک وارد کند.

مصداق دیگر کودک آزاری غفلت یا نادیده گرفتن است. وقتی رفتاری را ترک می‌کنیم، مثلاً بچه را به مدرسه نمی‌فرستیم، یا بر روند تحصیلی کودک نظارت نمی‌کنیم، یا در خصوص لباس و پوشاک کودک اهمال می‌کنیم، کودک آزاری ناشی از غفلت رخ داده است. عدم نظارت بر کودک در فضای مجازی نیز می‌تواند نمونه‌هایی از غفلت و کودک آزاری محسوب شود.