بررسی علمی ارتباط آلودگی هوا و سرطان معده

به گزارش رکنا، تحقیقات اخیر تلاش کرده‌اند تا رابطه میان آلودگی هوا و یکی از مهم‌ترین انواع سرطان‌های گوارشی یعنی سرطان معده را بررسی کنند. این پژوهش‌ها به‌ویژه به تأثیر احتمالی ذرات معلق موجود در هوا و نقش آن‌ها در افزایش خطر این بیماری تمرکز داشته‌اند.

اهمیت شناخت تأثیر آلودگی هوا بر سلامت

به گزارش ایسنا، سرطان معده همچنان یکی از عوامل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در جهان به شمار می‌آید. به همین دلیل، بررسی عوامل خطر این بیماری در اولویت پژوهش‌های علمی قرار دارد. آلودگی هوا که هر ساله سلامتی میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند، با بیماری‌هایی همچون مشکلات قلبی، ریوی و عصبی مرتبط شناخته شده است. در این میان، ذرات معلق، بخشی از عوامل اصلی آلودگی هوا، به دلیل اندازه کوچکی که دارند می‌توانند وارد دستگاه تنفسی شوند و حتی به جریان خون راه یابند. تحقیقات نشان می‌دهند که این ذرات حامل مواد خطرناکی هستند و می‌توانند با ایجاد التهاب و آسیب اکسیداتیو، عملکرد سلول‌ها را مختل کرده و زمینه‌ساز بیماری‌های مزمن شوند. در نتیجه، بررسی نقش این ذرات در سرطان‌های گوارشی اهمیت فراوانی پیدا کرده است.

شکاف‌های تحقیقاتی و تفاوت نتایج مطالعات

با این وجود، رابطه میان آلودگی هوا و سرطان معده هنوز کاملاً روشن نشده است. برخی پژوهش‌ها این ارتباط را تأیید کرده‌اند، اما برخی دیگر به نتایج قانع‌کننده‌ای دست نیافته‌اند. دلایل این تفاوت‌ها می‌تواند به روش‌های اندازه‌گیری آلودگی هوا، موقعیت جغرافیایی، جمعیت مورد بررسی و حتی عوامل فردی مانند سبک زندگی مرتبط باشد. همچنین، تأثیر جنسیت نیز در این میان مورد توجه قرار گرفته است؛ به‌طوری‌که مردان به دلیل برخی فعالیت‌های شغلی، میزان مصرف سیگار و تفاوت‌های بیولوژیکی، ممکن است بیشتر در معرض خطر قرار داشته باشند. چنین پیچیدگی‌هایی ضرورت مرور نظام‌مند مطالعات برای ایجاد یک درک جامع‌تر را برجسته می‌کند.

یک بررسی جامع در رابطه با ذرات معلق و سرطان معده

برای پاسخ به این پرسش، دکتر محمد میری از مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر و گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، همراه با سه نفر از همکاران خود، مطالعه‌ای جامع بر روی این موضوع انجام داده‌اند. در این پژوهش، به جای بررسی یک جامعه محدود، نتایج چندین مطالعه معتبر گردآوری و تحلیل شده است. آن‌ها با جستجوی مقالات علمی از پایگاه‌های معتبری همچون پابمد، اسکوپوس و وب آو ساینس تا اکتبر ۲۰۲۴، مقالات مناسب را انتخاب کرده و داده‌های مورد نیاز را استخراج و تحلیل کردند.

یافته‌های پژوهشی: تفاوت‌ها و شباهت‌ها

نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه میان ذرات معلق و سرطان معده در مطالعات مختلف یکسان نیست. برخی پژوهش‌ها گزارش کرده‌اند که مردان در معرض این ذرات، دو برابر بیشتر در معرض خطر سرطان معده قرار دارند. اما در مطالعات انجام‌شده در کشورهایی همچون آمریکا و تایوان، ارتباط معناداری یافت نشده است. این تفاوت‌ها به نظر می‌رسد نتیجه تأثیر شرایط زیست‌محیطی و الگوهای آلودگی منطقه‌ای باشد.

تأثیر ذرات معلق بر سلامتی و سرطان معده

با ترکیب نتایج مطالعات مختلف، مشخص شد که قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض ذرات ریز معلق می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. این مطالعه تأکید می‌کند که توجه به اثرات آلودگی هوا نباید فقط به بیماری‌های تنفسی محدود شود و لازم است تأثیرات آن بر دستگاه گوارشی نیز در سیاست‌های بهداشتی بازنگری شود.

پیشنهادات برای ارزیابی دقیق‌تر

محققان در این پژوهش بیان کرده‌اند که روش‌های مختلف اندازه‌گیری آلودگی هوا می‌تواند نتایج متفاوتی تولید کند. استفاده از داده‌های ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا دقیق‌تر است، اما نمی‌تواند اطلاعاتی درباره شرایط شغلی یا محیط داخلی افراد ارائه دهد. در مقابل، استفاده از مدل‌های جغرافیایی امکان تخمین آلودگی در مناطق فاقد تجهیزات را فراهم می‌کند، اما میزان دقت آن کمتر است.

مکانیسم‌های تأثیر ذرات معلق بر بدن

از نظر مکانیسم زیستی، مشخص شده است که ذرات ریز معلق می‌توانند موجب التهاب، آسیب به DNA و تولید ترکیبات مضری در سلول‌ها شوند که ممکن است نقشی کلیدی در فرآیند تشکیل و پیشرفت سرطان ایفا کنند.

نتیجه‌گیری نهایی

در نتیجه، این پژوهش به این جمع‌بندی رسیده است که قرار گرفتن در معرض طولانی‌مدت ذرات معلق ریز (PM۲.۵) می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد و لازم است تدابیر جدی در این باره اندیشیده شود. یافته‌های این مطالعه در مجله «دانشگاه علوم پزشکی سبزوار» منتشر شده‌اند و می‌توانند مبنایی برای پژوهش‌های گسترده‌تر در آینده باشند.