راز پشت شمع‌ های معطر؛ مضر برای سلامت شما!

بررسی‌ها نشان می‌دهد که روشن کردن شمع نه تنها زیبایی بصری می‌آفریند، بلکه به منبع اصلی انتشار آلاینده‌ها در هوای خانه تبدیل شده است. کریستین پرفرنگ، متخصص علوم جوی دانشگاه بیرمنگام، توضیح می‌دهد: «استفاده از شمع‌ها به دلیل حس راحتی که ایجاد می‌کنند، بسیار محبوب شده است؛ اما کمتر کسی به تأثیرات سوء آن‌ها بر سلامتی توجه می‌کند.» مطالعات مختلف بر روی شمع‌های معطر نشان داده‌اند که این شمع‌ها ضمن ایجاد آلودگی، التهاب مغزی ایجاد کرده و ممکن است کارکرد مغز را کاهش دهند. در تحقیقی مشخص شد که قرار گرفتن افراد در معرض هوای آلوده ناشی از این شمع‌ها، توانایی‌های شناختی و قابلیت تشخیص احساسات را کاهش می‌دهد. متخصصان تاکید دارند که هنگام روشن کردن شمع‌ها بهتر است پنجره‌ها باز باشد. این توصیه حتی برای شمع‌های کوتاه مدت مانند شمع‌های کیک تولد نیز صدق می‌کند.

آلاینده هایی که از سوختن شمع تولید می‌شود شامل ذرات بسیار ریز معلق در هوا با اندازه کمتر از ۲.۵ میکرومتر هستند که می‌توانند به راحتی وارد ریه شوند. همچنین احتراق ناقص آنها سبب تولید مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و دی‌اکسید گوگرد می‌شود که هر کدام نوعی آلاینده خطرناک محسوب می‌شوند و شماری از بیماری‌ها مانند آسم، مشکلات قلبی، و حتی وزن کم نوزادان را ممکن است ایجاد کنند. دی‌اکسید گوگرد نیز به سیستم تنفسی آسیب می‌زند و موجب دشواری در تنفس می‌شود.

خطرات آلودگی شمع برای گروه‌های آسیب‌پذیر

افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن تنفسی مانند آسم یا بیماری انسدادی مزمن ریه و گروه‌های آسیب‌پذیر از جمله کودکان و سالمندان، نسبت به آلاینده‌های ناشی از سوختن شمع‌ها حساس‌تر هستند. بخارهایی که در نتیجه سوختن شمع‌ها تولید می‌شود، می‌توانند به سرعت وارد ریه شده و مشکلات سلامتی را تشدید کنند. علاوه بر این، تحقیقات جدید نشان داده‌اند که آلودگی هوا می‌تواند بر سلامت روان و حتی توانایی شناختی افراد تأثیر مستقیم بگذارد.

سوزاندن شمع‌های معطر می‌تواند منجر به آزادسازی آلدهیدهای خطرناکی نظیر فرمالدهید شود که تهدید بزرگی برای سلامتی محسوب می‌شود. این مواد برای پوست، گلو، چشم‌ها و ریه‌ها مضر هستند و ممکن است سردرد، آلرژی، سرگیجه و حتی سرطان ایجاد کنند. مواد هیدروکربنی آروماتیک و بنزن نیز از جمله موادی هستند که از شمع‌های معطر آزاد شده و به سلامتی انسان آسیب می‌زنند.

بررسی جایگزین‌های ایمن‌تر

در حالی که عموماً شمع‌ها به عنوان بی‌خطر تصور می‌شوند، واقعیت این است که برخی شمع‌ها بیشتر از دیگران آلاینده‌های مضر تولید می‌کنند. برای مثال، شمع‌هایی که گوگرد زیادی دارند می‌توانند صد برابر دی‌اکسید گوگرد بیشتری ایجاد کنند. نوع مواد تشکیل‌دهنده مثل پارافین یا موم نیز تأثیر زیادی بر میزان تولید دوده دارد. مطالعات نشان داده‌اند که شمع‌های ساخته شده از موم سویا در مقایسه با شمع‌های پارافینی، با سرعت کمتری می‌سوزند و آلودگی کمتری ایجاد می‌کنند.

برای جلوگیری از مخاطرات، انتخاب شمع‌هایی با مواد طبیعی و فتیله‌های پنبه‌ای توصیه می‌شود. همچنین شمع‌های غیرمعطر مناسب‌تر هستند زیرا آلاینده‌های مضری مانند آلدهید تولید نمی‌کنند. در عین حال، توجه داشته باشید که شمع‌ها برای مدت طولانی روشن نمانند و اگر فضای خانه پر از دوده شد، حتماً اقدامات لازم را برای کاهش آلودگی انجام دهید. بهتر است از روشن کردن شمع در اتاق خواب خودداری کنید تا کیفیت هوای محیط زندگی حفظ شود.