تأثیر نان و پاستا بر افسردگی؛ حقیقتی که باید بدانید

بر اساس گزارش دیجیاتو، محققان معتقدند که ترکیبات موجود در برخی از محصولات غذایی همچون نان و پاستا ممکن است شرایط روانی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد. این تحقیقات حاکی از آن است که گروهی از افراد به‌ویژه تحت تاثیر این مواد دچار خطراتی جدی می‌شوند که بدون آگاهی قبلی، روان و ذهن آن‌ها را به چالش می‌کشد.

بر اساس یافته‌های دانشمندان، وجود گلوتن به‌عنوان یک پروتئین طبیعی در گندم، جو و چاودار، ضمن ایجاد حالت کشسانی، ممکن است عامل محرکی برای این عوارض باشد.

اثرات جانبی گلوتن

گلوتن برای اکثر مردم هیچ خطری ندارد؛ اما تحقیقات کلینیک کلیولند نشان می‌دهد که در برخی افراد حساسیت به این ماده می‌تواند مشکلاتی همچون نفخ، اسهال، یبوست، خستگی شدید، سردرد و درد مفاصل ایجاد کند.

در موارد پیشرفته‌تر، حساسیت به گلوتن ممکن است به بیماری سلیاک تبدیل شود؛ این بیماری خودایمنی، با تحریک واکنش‌های دفاعی بدن، باعث حمله به گلوتن می‌شود. در نتیجه، آسیب‌ها و التهابات در روده کوچک به‌وجود می‌آید که این عوارض، گاه فراتر از دستگاه گوارش ظاهر می‌شوند.

دکتر «امرن مایر»، متخصص گوارش و عصب‌شناس، در گفت‌وگو با Psychology Today بیان کرده است:

«التهابی که ابتدا از روده آغاز می‌شود، می‌تواند به مغز نیز سرایت کند. واکنش سلول‌های ایمنی از طریق عصب واگ به مغز منتقل می‌شود و همین امر ممکن است عامل بروز خستگی و علائم مشابه افسردگی باشد.»

نقش گلوتن در ایجاد افسردگی

در کودکان، حساسیت به گلوتن ممکن است با تحریک‌پذیری و نشانه‌هایی شبیه به کم‌توجهی یا اختلال بیش‌فعالی ظاهر شود. در بزرگسالان، این وضعیت می‌تواند به اختلالات خلقی یا حتی بیماری‌های روانی حاد منجر شود.

مطالعات نشان داده‌اند که میانگین افراد مبتلا به افسردگی شدید حدود ۸ درصد است، اما این میزان در میان افراد مبتلا به سلیاک به حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.

بیماری سلیاک همچنین می‌تواند خطر ابتلا به اختلالات دیگری نظیر اضطراب و اسکیزوفرنی را افزایش دهد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که احتمال ابتلای افراد دارای این بیماری به اسکیزوفرنی، تا سه برابر بیشتر از سایرین است.

علاوه بر التهاب، برخی مطالعات حاکی از آن هستند که آسیب‌های ناشی از حساسیت به گلوتن به دیواره روده ممکن است عاملی برای این اختلالات روانی باشد. التهاب‌های مزمن در این بخش از بدن، مانع از جذب کامل ویتامین‌ها و مواد معدنی موردنیاز برای سلامت مغز می‌شود و به همین ترتیب، امکان بروز علائم روانی مختلفی را فراهم می‌کند.

همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که سطح آنتی‌بادی‌های مرتبط با حساسیت به گلوتن در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بالاست. مطالعه‌ای دیگر نیز ارتباط میان سطوح این آنتی‌بادی‌ها در مادران و افزایش احتمال روان‌پریشی در فرزندانشان را تقویت کرده است.

آیا حذف گلوتن راه‌حلی است؟

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا حذف گلوتن از رژیم غذایی می‌تواند تاثیر مثبتی در کاهش این مشکلات داشته باشد؟ برخی تحقیقات نشان داده‌اند که پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن احتمالاً علائم اضطراب و افسردگی را در بیماران مبتلا به سلیاک بهبود می‌بخشد.

به‌عنوان مثال، در یک مطالعه مشخص شد که افرادی که به سلیاک مبتلا بوده و برای یک سال به رژیم بدون گلوتن پایبند بودند، کاهش چشمگیری در سطح اضطراب خود گزارش کردند. با این حال، برخی تحقیقات دیگر چنین نتایجی را تأیید نمی‌کنند و حتی نشان می‌دهند که در مواردی، سطح اضطراب در برخی از افراد پس از حذف گلوتن نیز همچنان بالا بوده است.