راز رودخانه مرگ: اسکندر مقدونی و این افسانه الهام بخش
رکنا: راز مرگ اسکندر مقدونی، بزرگ‌ترین فاتح تاریخ، همچنان پس از بیش از 2 هزار سال بحث‌برانگیز است. آیا نوشیدن آب «رودخانه‌ی مرگ» در ضیافت شبانه باعث مرگ او شد؟ یا علتی دیگر پشت این پرونده حل‌نشده تاریخی نهفته است؟
به گزارش رکنا، در خرداد سال ۳۲۳ پیش از میلاد، اسکندر مقدونی ، یکی از مشهورترین فرماندهان و فاتحان تاریخ، به طرز غیرمنتظره‌ای در بابل چشم از جهان فرو بست. گزارش‌ها حاکی از آن است که تنها چند روز پیش از مرگش، در یک ضیافت شبانه دچار درد شدید شد که وی را به بستر بیماری کشاند. تب بالا، ضعف شدید، فلج جزئی و تغییرات مکرر در هوشیاری از جمله علائم او بود. در نهایت، اسکندر در سکوتی مرگبار، توانایی گفتار و حرکت خود را از دست داد.
به نقل از گزارش‌های تاریخی، جسد اسکندر حتی چند روز پس از مرگ دچار فساد نشد، که یونانیان باستان این اتفاق را نشانه‌ای از مقام خدایی او تلقی کردند. بیش از دو هزار سال است که علت فوت این فرمانده بزرگ همچنان به‌عنوان یکی از رازهای حل‌نشده تاریخ شناخته می‌شود، اگرچه نظریه‌ها و فرضیات مختلفی در این باره مطرح شده است.
تئوری‌های مرتبط با مرگ اسکندر
در همان دوران باستان، نظریات مختلفی درباره دلیل فوت اسکندر وجود داشت. برخی این مرگ را به دلیل بیماری یا عفونت تلقی کردند، در حالی که گروهی دیگر به امکان مسمومیت اشاره کردند و حتی نوع سم احتمالی را نیز معرفی نمودند. برخی معتقد بودند که "رود استیکس" حاوی زهری مرگبار است که جان اسکندر را گرفت. همچنین ادعاهایی وجود داشت که این زهر توسط فیلسوف برجسته، "ارسطو"، تهیه شده بود، اما شواهد تاریخی نشان می‌دهد که ارسطو در زمان مرگ اسکندر، در آتن بود و ارتباطی با این حادثه نداشت.
اسطوره‌های مربوط به آب رود استیکس
رود استیکس، که در افسانه‌های باستانی به‌عنوان راه ارتباطی با جهان زیرین و جهان مردگان شناخته می‌شد، واقعاً وجود داشته و به‌عنوان رود ماورونری شناسایی شده است. این رود در نزدیکی خلیج کورینت جریان دارد. در دوران باستان، بسیاری از مردم بر این باور بودند که آب‌های رود استیکس خاصیت سمی داشته و می‌توانسته انسان‌ها یا حتی ظروف سفالی و فلزات را تخریب کند.
افلاطون و دیگر اندیشمندان باستانی بارها از "نیروهای هولناک" رود استیکس سخن گفته‌اند. حتی در قرن‌های بعد، باورها درباره خطر این رود، همچنان میان مردم محلی و تاریخ‌نگاران حفظ شد.
آیا اسکندر به‌وسیله زهر مسموم شد؟
طبق تحقیقات جدید "آدریِن مایور"، پژوهشگر برجسته دانشگاه استنفورد، احتمال می‌رود که رود استیکس واقعاً حاوی سموم طبیعی بوده باشد. ترکیباتی مانند "کالیشی‌آمایسین" و "گلسنگ سمی" ممکن است عامل تأثیرگذار بر مشهور شدن این رود به‌عنوان یک مکان مرگبار باشند.
کالیشی‌آمایسین ماده‌ای خطرناک است که در ظروف آهکی تشکیل می‌شود و می‌تواند تأثیرات مخربی بر بدن انسان داشته باشد. از سوی دیگر، گلسنگ‌ها نیز موادی سمی تولید می‌کنند که در صورت ورود به بدن انسان ممکن است عوارض کشنده‌ای به‌دنبال داشته باشند. این ترکیبات می‌توانستند به‌عنوان زهر مرگبار در جام نوشیدنی اسکندر ریخته شده باشند.
تحلیلی از خواص مرگبار رود استیکس
مایور، با همکاری دانشمندان مختلف، به بررسی این موضوع پرداخت که آیا واقعاً آب رود استیکس قابلیت مسموم کردن افراد در دوران باستان را داشته است؟ او استدلال کرد که شرایط طبیعی رود همراه با تشکیل مواد سمی ممکن است صحت تاریخی افسانه‌های مرتبط با آن را تقویت کرده باشد.
این پژوهش همچنین به ارتباط میان خواص خورنده آب رود و افسانه‌هایی درباره تخریب فلزات و ظروف سفالی اشاره می‌کند. لایه‌های سخت آهکی ممکن است منشأ این باورها باشد.
آیا مرگ اسکندر نتیجه توطئه بود؟
مایور معتقد است که علائم مرگ اسکندر با نشانه‌هایی که مردم در آن زمان با آب رود استیکس مرتبط می‌دانستند، تطابق داشت. اگرچه بسیاری از افراد اطراف اسکندر انگیزه و فرصت لازم برای انجام چنین توطئه‌ای داشتند، همچنان امکان بیماری یا دلایل طبیعی نیز وجود دارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که رود استیکس ممکن است واقعاً حاوی سموم مهلکی بوده باشد. ولی این کشفیات نمی‌توانند با قطعیت تعیین کنند که آیا این مواد در دوران باستان نیز در این رودخانه وجود داشته‌اند یا خیر.
پایان باز برای افسانه تاریخی
با اینکه این نظریه درباره ارتباط رود استیکس و مرگ اسکندر جالب توجه است، همچنان نمی‌توان ادعا کرد که به تمام جزئیات و واقعیت‌های این رخداد دست یافته‌ایم. افسانه‌ها، از باورهای فرهنگی گرفته تا شرایط طبیعی منطقه، نقش مهمی در ماندگاری داستان اسکندر داشته‌اند.
در نهایت، این پرسش که آیا اسکندر از آب "رودخانه مرگ" نوشیده، همچنان بی‌پاسخ باقی مانده و به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین اسرار تاریخ در ذهن بشر جاودانه خواهد ماند.
-
فیلم هرجومرج وحشتناک در شهربازی هند
ارسال نظر