رئیس فدراسیون صنعت آب کشور؛
تمام آب پایتخت غصبی است / مصرف روزانه 350 هزار لیتر آب در پالادیوم تهران / تخلیه اصفهان تا 1415 ممکن است
رکنا اقتصادی: رئیس فدراسیون صنعت آب کشور، با هشدار نسبت به ورشکستگی آبی ایران گفت: منابع آب تجدیدپذیر کشور از ۱۳۰ به ۶۶ میلیارد مترمکعب کاهش یافته و تهران تمام آب مصرفی خود را از دیگر مناطق «غصب» می‌کند. او تأکید کرد هیچ مقررات الزام‌آوری برای بازچرخانی آب در ساختمان‌ها وجود ندارد و اگر روند فعلی ادامه یابد، کلان‌شهرهای ایران تا سال ۱۴۱۵ در معرض تخلیه و فروپاشی آبی قرار می‌گیرند.
رضا حاجی‌کریم، رئیس فدراسیون صنعت آب کشور در نشست تخصصی بررسی ضرورت تدوین آئین نامه جامع بهینه سازی مصرف آب در ساختمان ها با حضور نمایندگان وزارتخانه های نیرو و راه و شهرسازی ، در سخنانی ضمن تشریح وضعیت صنعت آب و منابع آبی ایران گفت:فدراسیون صنعت آب، نماینده تمام تشکل‌هایی است که در حوزه‌های آب، صنعت آب، شبکه‌های جمع‌آوری، آبرسانی، سدسازی و تولید تجهیزات فعالیت می‌کنند. همچنین نمایندگی شرکت‌های مهندسی مشاور و شرکت‌های پیمانکاری را نیز بر عهده دارد.
به گفته وی، در کشور حدود ۱۴۶۰۰ شرکت پیمانکاری صلاحیت‌دار و هزار شرکت مهندسی مشاور در این حوزه فعالیت دارند و به واسطه تشکل‌های عضو فدراسیون، صدها شرکت تولیدکننده نیز در عرصه صنعت آب و فاضلاب حضور دارند.
حاجی‌کریم افزود: «بر اساس آمارهای سازمان برنامه و بودجه، ظرفیت مجاز کاری ۱۴۶۲۳ شرکت پیمانکار در کشور حدود ۳۶ میلیارد دلار در سال است، در حالی که بودجه آبی کشور در سال جاری تنها ۶۱ هزار میلیارد تومان (معادل ۶۰۰ میلیون دلار) است؛ یعنی فقط یک‌شصتم ظرفیت موجود برای فعالیت این شرکت‌ها در دسترس است.»
وی ادامه داد: «در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز شرکت‌های ایرانی پتانسیل حداقل ۳.۵ میلیارد دلار در سال را دارند، اما در حال حاضر این رقم بسیار پایین‌تر از حد واقعی است.»
هشدار درباره گرم‌ترین سال تاریخ و کاهش منابع آبی
رئیس فدراسیون صنعت آب کشور با اشاره به گزارش سازمان جهانی هواشناسی گفت:
سال ۲۰۲۴ میلادی گرم‌ترین سال تاریخ بوده و کشور ما در منطقه‌ای قرار گرفته که بیشترین تأثیر را از پدیده گرمایش زمین می‌پذیرد. طبق نمودارهای ۵۰ سال اخیر، در هر دهه حدود ۰.۴۱ درجه افزایش دما ثبت شده است.
او تأکید کرد: «کاهش نزولات جوی و افزایش دما باعث شده تا منابع آب تجدیدشونده کشور از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب در سال ۱۳۷۲ به ۱۰۳ میلیارد مترمکعب در سال ۱۴۰۰ کاهش یابد. با هر یک درجه افزایش دما، پتانسیل تبخیر ۶ درصد افزایش می‌یابد و هر دو درجه افزایش دما حدود ۲۷ میلیارد مترمکعب تبخیر بیشتر به همراه دارد.»
حاجی‌کریم اظهار داشت: «در شرایط نرمال، منابع آب تجدیدپذیر کشور ۱۰۳ میلیارد مترمکعب است، اما در سال آبی گذشته (۱۴۰۳–۱۴۰۲) این رقم به ۶۶ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است. این وضعیت باید زنگ خطر جدی برای همه ما باشد.»
هشدار نسبت به فرونشست و بحران دشت‌ها
وی با اشاره به وضعیت بحرانی دشت‌های کشور گفت:«بر اثر برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی، تقریباً تمام دشت‌های فلات مرکزی ایران به دشت بحرانی تبدیل شده‌اند. در شهر تهران، میزان فرونشست در برخی مناطق به ۳۰ سانتی‌متر رسیده است و این پدیده از حاشیه شهر به مناطق مرکزی مانند مناطق ۱۸ و ۹ گسترش یافته است.»
به گفته حاجی‌کریم، «امروز ۹۹.۹ درصد جمعیت شهری و ۸۶.۸ درصد جمعیت روستایی کشور تحت پوشش شبکه‌های آب سالم هستند؛ رقمی که بالاتر از میانگین جهانی است. در حوزه فاضلاب شهری نیز پوشش کشور تقریباً معادل استانداردهای بین‌المللی است.»
بحران مصرف آب در تهران
وی با اشاره به وضعیت تهران گفت:«شهر تهران با وسعت ۷۰۰ کیلومترمربع تنها ۱۲۰ میلیون مترمکعب بارندگی سالانه دارد که از آن فقط ۵۰ میلیون مترمکعب قابل استفاده است، در حالی که مصرف سالانه شهر بیش از یک میلیارد مترمکعب است. به عبارت ساده، آب تهران از مناطق دیگر مانند طالقان، لار و ماملو تأمین می‌شود و تمام این آب عملاً غصبی است و از منابع مناطق دیگر برداشت شده است.»
او افزود: «در حالی که شاخص پایداری آب باید ۱۷۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال باشد، در استان تهران این شاخص به ۳۲۵ مترمکعب کاهش یافته است. این نشان می‌دهد ما در شرایط بسیار بحرانی قرار داریم؛ در تهران ۹۴ درصد آب تجدیدپذیر مصرف می‌شود و سطح آب‌های زیرزمینی پیوسته کاهش می‌یابد.»
ضرورت بازچرخانی آب و اصلاح مقررات
رئیس فدراسیون صنعت آب کشور در ادامه گفت:«در بدن انسان، آب تا ۱۱ بار بازیافت می‌شود، اما در شهرهای ما چنین سازوکاری وجود ندارد. در تهران، اگر بتوانیم پساب را بازچرخانی کنیم، فاصله میان مصرف کنونی و مصرف پایدار پر می‌شود. متأسفانه سرعت حرکت ما به سمت اصلاحات و بازچرخانی بسیار کند است.»
وی با اشاره به کمبود مقررات افزود:«هیچ مقرره‌ای در نظام مهندسی ساختمان، شورای عالی شهرسازی یا وزارت نیرو وجود ندارد که سازنده را ملزم به استفاده از سیستم بازچرخانی آب کند. به عنوان مثال، یک مجتمع تجاری بزرگ مانند پالادیوم روزانه ۳۵۰ هزار لیتر آب را در قالب برج خنک‌کن مصرف می‌کند، بدون اینکه ملزم به بازیافت آن باشد.»
پیشنهادهای فدراسیون صنعت آب
حاجی‌کریم تأکید کرد:«پیشنهاد فدراسیون این است که ساختمان‌ها بر اساس گروه‌بندی مقررات ملی ساختمان، از متراژی به بالا موظف به استفاده از سیستم‌های بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب شوند. همچنین باید مشوق‌ها و مقررات بازدارنده برای این موضوع تدوین شود.»
او در ادامه به ماده ۴۰ بند ب قانون برنامه هفتم توسعه و ماده ۶ لایحه بازچرخانی آب اشاره کرد و افزود:
«فدراسیون صنعت آب با همکاری وزارت نیرو، سازمان نظام مهندسی و وزارت مسکن، مدلی برای مشارکت عمومی-خصوصی (PPP) در پروژه‌های بازچرخانی و بازیافت آب تدوین کرده است.»
وی با اشاره به اهمیت آموزش گفت:«سازمان نظام مهندسی با بیش از ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار عضو، ظرفیت بالایی برای ترویج فرهنگ بازچرخانی آب دارد. فدراسیون صنعت آب با ایجاد یک آکادمی تخصصی می‌تواند به آموزش مهندسان تأسیسات در این زمینه کمک کند.»
رئیس فدراسیون صنعت آب در پایان با بیان اینکه «سرعت حرکت ما با شدت بحران آب تطابق ندارد»، گفت:«در صورت بی‌توجهی به مسئله ناترازی آب در کلان‌شهرها، پدیده‌هایی مانند تخلیه اصفهان تا سال ۱۴۱۵ ممکن است به واقعیت تبدیل شوند. کشورهایی مانند هلند، بلژیک و کانادا با وجود منابع آبی فراوان، سختگیرانه‌ترین مقررات مصرف را دارند؛ این همان بلوغ تمدنی است که ما نیز باید به آن برسیم.»
ارسال نظر